In sloten, plassen en meren zorgt te veel stikstof voor veel algengroei, waardoor er minder zuurstof in het water zit en er geen waterplanten en vissen in kunnen leven.
Twee derde van de stikstofdepositie wordt in Nederland zelf veroorzaakt, aldus schattingen van het RIVM: met name door landbouw, verkeer en industrie. Van die sectoren draagt de landbouw verreweg het meeste bij aan de hoeveelheid stikstof in de natuur. Het resterende derde deel gaat om stikstof uit het buitenland.
Emissie (uitstoot)
De belangrijkste bronnen van stikstofoxiden zijn het verkeer, energiecentrales en de industrie.
Schiphol en Tata Steel zijn de grootste bronnen van stikstofoxiden. Alle sectoren, dus ook verkeer, industrie en de luchtvaart moeten bijdragen aan de oplossing.
Duitsland hanteert bijvoorbeeld heel hoge drempelwaarden. De redenering daar is: Alle stikstofbronnen waarvan de depositie lager is dan 21 mol bekijken we niet, we zeggen dat zo'n bron geen gevolgen heeft. Ter vergelijking, in Nederland ligt de drempelwaarde op 0,0001 mol”, verduidelijkt de hoogleraar Omgevingsrecht.
Heeft alleen Nederland een stikstofprobleem? Nee, de Habitatrichtlijn van de EU verlangt van iedere lidstaat dat die zijn biodiversiteit beschermt. De uitspraak van het Europees Hof over de Nederlandse aanpak geldt voor alle EU-landen.
De Nederlandse stikstofuitstoot is de hoogste van Europa: per hectare stoten we ongeveer 4 keer zo veel uit als het EU-gemiddelde.
"Als het over absolute aantallen gaat, is China veruit koploper in de stikstofuitstoot", zegt hoogleraar Wim de Vries (Universiteit Wageningen) tegen RTL Nieuws. "In delen van het land stoten ze zelfs per hectare veel meer uit dan wij, maar gemiddeld over het hele land is het minder."
Het grootste deel kwam van de veeteelt, de stikstofuitstoot van dieren was goed voor 94 miljoen kilo. Daar komt volgens het RIVM nog 12 miljoen kilo stikstof bovenop, hoofdzakelijk door energieverbruik in de landbouw, bijvoorbeeld door kassen en andere bronnen.
De uitstoot van stikstof in Nederland behoort tot de hoogste van de wereld. Dat komt doordat we een dichtbevolkt land zijn, met veel verkeer en veel intensieve landbouw. In Europa is Nederland de grootste uitstoter van stikstof (per hectare). Wij stoten gemiddeld 4 keer zoveel uit als andere Europese landen.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer.
De zes grootste uitstoters zijn: China, Verenigde Staten, EU27, India, Rusland en Japan [1]. De daaropvolgende acht landen met de grootste broeikasgasuitstoot zijn Brazilië, Indonesië, Iran, Canada, Saoedi-Arabië, Australië, Mexico en Zuid-Korea.
Alleen Malta kent per vierkante kilometer hogere emissies van stikstofoxide en ammoniak door de landbouwsector: 8,6 ton zwavel-equivalent tegenover 6,4 ton. Malta is ook het enige land in de EU dat dichter bevolkt is dan Nederland. In het dunbevolkte Finland en Zweden stoot de landbouw relatief het minst uit.
4. Het stikstofprobleem speelt alleen in Nederland. In andere Europese landen zoals Duitsland, België en Italië staat het stikstofprobleem ook hoog op de agenda.
De luchtvaart stootte 36 miljoen kilo stikstofoxiden uit in 2021.
Dat antwoord is heel eenvoudig: we zijn de stikstofkampioen van Europa. Industrie, verkeer en met name landbouw zorgen in ons dichtbevolkte land voor een veel grotere belasting van de Natura2000-gebieden dan in andere landen. Daardoor staat de natuur fors onder druk.
Dit zijn de 29 grote vervuilende bedrijven waarvan we hun klimaatplannen lieten onderzoeken: ABN AMRO, ABP, Aegon, Ahold Delhaize, AkzoNobel, Atradius, BAM Groep, Boskalis Westminster, BP, Dow, DSM, ExxonMobil, FrieslandCampina, ING, KLM, LyondellBasell, NN Group, PFZW, Rabobank, RWE, Schiphol, Stellantis, Tata Steel, ...
In de top-100 van bedrijven die de meeste stikstof uitstoten staat Tata Steel in IJmuiden (foto) op de eerste plaats en Schiphol op plaats 2, gevolgd door chemische bedrijven als Dow en Shell en bedrijvencomplex Chemelot (Geleen).
Het komt redelijk overeen met de cijfers die WUR-onderzoekers gebruiken als het gaat om de uitstoot van beide dieren. Bij een melkkoe is dat gemiddeld 145,6 kilo stikstof per jaar, bij een geit 14,7 kilo. Grofweg een tiende dus. Een koe stoot per jaar 135 kilo methaan uit.
De uitstoot van broeikasgassen is in Nederland relatief hoog.Nederland draagt 4,5 procent bij aan de EU-uitstoot. Een Nederlander zorgt voor 34 procent meer uitstoot dan een gemiddelde Europeaan. Slechts vier EU-landen doen het op dit punt slechter.
Gelderland is de provincie met de meeste koeien en belangrijke stikstofgevoelige natuurgebieden zoals de Veluwe. Dat maakt de opgave en de onzekerheid groot.
De invloed van de mens op de productie van reactief stikstof heeft gevolgen voor het klimaat. Direct doordat het leidt tot de productie van lachgas (N2O), een broeikasgas met een ongeveer driehonderd keer sterker effect dan het broeikasgas koolstofdioxide.
Per dag komt een gemiddeld mens dus op zo'n dertig gram stikstofuitstoot. Best veel, hè? Om het even in perspectief te plaatsen: pluimvee stoot zo'n 54,3 miljoen kilogram stikstof per jaar uit; bij varkens ligt dat op 88,9 miljoen kilogram. Oftewel: mensen stoten met hun ontlasting meer stikstof uit dan deze dieren.
De Nederlandse overheid ontwierp als oplossing voor het verliezen van de diverse procedures het Programma Aanpak Stikstof (PAS).