Myeline wordt gemaakt door speciale cellen die oligodendrocyten worden genoemd. Een oligodendrocyt lijkt een beetje op een octopus: hij draait zijn lange 'tentakels' rond de zenuwdraden. Dit gaat door totdat veel laagjes van cellen een beschermende myelinelaag vormen.
Hoe en waar wordt myeline gemaakt? Myeline wordt gemaakt in de hersenen en het ruggenmerg door speciale hersencellen: de zogenaamde oligodendrocyten. Een oligodendrocyt is heel flexibel, het kan zich met zijn lange 'tentakels' helemaal om een zenuwcel heen wikkelen.
De myelineschede bestaat uit een vele malen om het axon gerolde dubbele lipidenlaag, zoals die ook in celmembranen voorkomt (ontdekt door middel van structureel elektronenmicroscopisch onderzoek).
De aanmaak van myeline, een belangrijke stof die bij de ziekte MS wordt afgebroken, is te herstellen door bepaalde eiwitten te onderdrukken. Dat hebben onderzoekers uit Hasselt en Maastricht aangetoond in proefdiermodellen. Het onderdrukken van diezelfde eiwitten kan ook alzheimerpatiënten helpen.
Oligodendrocyten maken myeline aan om de verbinding tussen zenuwcellen te beschermen. Ze zijn alleen aanwezig in het centrale zenuwstelsel. Schwanncellen maken ook myeline aan om de verbinding tussen zenuwcellen te beschermen alleen is dit type glia cel alleen aanwezig in het perifere zenuwstelsel.
Lichamelijke inspanning blijkt bijvoorbeeld de neurogenese te stimuleren. Bij proeven met muizen bleek dat actieve muizen in vergelijking met luie muizen na een maand 2,5 keer zoveel nieuwe zenuwcellen in de hersenen hadden. Beweging bevordert dus de aanmaak van nieuwe zenuwcellen.
De hersenen bestaan uit witte stof en grijze stof. De grijze stof bestaat uit de cellichamen van zenuwcellen. De witte stof bevat de lange uitlopers (de axonen) van deze zenuwcellen.
MS is een ziekte die op dit moment nog niet genezen kan worden. Wel zijn er ziekte-onderdrukkende medicijnen die zowel het aantal als de ernst van de ontstekingen in het centrale zenuwstelsel kunnen onderdrukken. Deze MS-medicijnen beïnvloeden de werking van het afweersysteem en verminderen de symptomen.
Bij MS dringen immuuncellen het centraal zenuwstelsel binnen en veroorzaken er een ontsteking. Ze beschouwen myeline en oligodendrocyten (de cellen die myeline maken) abusievelijk als 'vreemd materiaal' en vallen het aan.
Eerstelijns en tweedelijns behandeling van MS
Aan patiënten, die ondanks deze middelen veel aanvallen houden en/of snel verslechteren, kan tweedelijnsmedicatie voorgeschreven worden, zoals natalizumab en ocrelizumab. Deze middelen zijn in veel gevallen zeer effectief, maar kunnen ook (ernstige) bijwerkingen geven.
Symptomen MS
Moeheid: ernstige, langdurige vermoeidheid. Oogproblemen: pijn in je ogen, verminderd zicht, en dubbel of wazig zien. Spraakproblemen: mindere concentratie, traag denken, moeilijk woorden kunnen vinden of onduidelijk spreken. Tintelingen: branderig of koud gevoel, tintelingen of juist een doof gevoel.
Schwanncellen of cellen van Schwann zijn gliacellen die geassocieerd zijn met het axon van sommige zenuwcellen. Elke cel vormt één segment van een myelineschede, en tussen elk segment vindt men de knopen van Ranvier.
Multiple sclerose (MS) is een chronische ziekte waarbij ontstekingen ontstaan in het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg). Dit centrale zenuwstelsel kan bij MS bepaalde signalen niet goed verwerken, doordat de isolatielaag (myeline) rondom de zenuwen is aangetast.
De grijze stof of substantia grisea is het deel van het centrale zenuwstelsel dat de cellichamen van de zenuwcellen, de dendrieten en de korte axonen bevat. De witte stof is het deel dat de lange, gemyeliniseerde axonen bevat.
Gemyeliniseerde en niet-gemyeliniseerde zenuwvezels :
axonen met een grote diameter zijn omgeven door een aantal concentrische lagen van de plasmamembraan van de Schwanncel : het geheel van deze lagen vormt de myelineschede, de vezels zijn gemyeliniseerd.
Microglia bestaat uit gliacellen die een belangrijke rol speelt in het afweersysteem van het centraal zenuwstelsel. Microgliacellen zijn zeer kleine structuren die verspreid voorkomen in de weefsels van de hersenen en het ruggenmerg. Microgliacellen worden beschouwd als weefselspecifieke macrofagen.
MS en stress gaan niet goed samen. Stress kan namelijk een slechte invloed op MS hebben. Als je een langere periode stress hebt, maakt je lichaam te veel hormonen aan en raakt het uitgeput. Doordat lichaam en geest oververmoeid zijn, heb je een lagere weerstand en ben je vatbaarder voor ziektes.
Zij adviseren hiervoor dagelijks 50 microgram (2000 IE) extra vitamine D in te nemen. Dat is een veilige dosis. Ook adviseren zij om tweemaal per jaar het vitamine D gehalte in het bloed te laten bepalen om te kijken of deze hoeveelheid extra vitamine D3 wel voldoende is.
Hoewel er nog geen genezing mogelijk is, is MS geen dodelijke ziekte. Ook met MS kun je oud worden. Gelukkig is er dankzij onderzoek al veel mogelijk: van behandelingen met en zonder medicatie tot revalidatie, therapieën en de juiste antwoorden op persoonlijke vragen.
Neurogene pijn is de meest voorkomende pijn bij MS. Het gaat hier om een constante, eentonige, intens brandende of tintelende pijn, vooral in de benen.
De ziekte MS begint meestal (in 80% van de gevallen) met 'schubs'. Bij een schub ontstaan vrij plotseling neurologische klachten die minstens 24 uur aanhouden. Een schub wordt meestal gevolgd door een remissie.
Bij zo'n twintig procent van mensen met MS begint MS direct in de tweede fase. Langzaamaan verergeren je klachten, afgewisseld met stabielere perioden. Meteen vanaf het begin. Je gezondheid gaat steeds achteruit en je hebt duidelijke terugvallen.
Nee, je hersencellen gaan niet dood van alcoholgebruik. Dat is een fabeltje. Het verandert wel de chemische samenstelling van je brein. Als je op regelmatige basis de neurochemie van je hersenen verandert, veranderen op den duur de eiwitten van de cellen.
En wat er precies pijn doet? Je brein zelf niet. Er zitten geen uiteinden van gevoels zenuwen in je hersenen die een signaal van pijn kunnen oppikken en doorgeven aan het gebied in je brein dat pijn verwerkt. Als je met een stokje in je hersenen zou roeren of er een stuk uit- snijdt, dan voel je daar niets van.
Bij de ziekte van Alzheimer is de hippocampus vaak één van de eerst aangedane gebieden in de hersenen. Dit kleine hersengebiedje, in de vorm van een zeepaardje, zit in de slaapkwab of 'temporale kwab'. Deze hersenkwab zit aan de zijkant van het brein. Het gebiedje is in beide hersenhelften aanwezig.