De horeca kampt met een groot personeelstekort. En dat is niet alleen een Nederlands probleem, ook werkgevers in andere (vakantie-)landen in Europa zijn driftig op zoek naar personeel. Eerst de situatie in Nederland: de arbeidsmarkt is krapper dan ooit en de horeca is de sector waar de meeste vacatures te vinden zijn.
Vooral in de sectoren cultuur, sport en recreatie, vervoer en opslag, de horeca en de handel ervaren ondernemers extra werkdruk voor het personeel als belangrijkste gevolg van het personeelstekort.
Techniek, ICT, zorg en onderwijs
Toch is ook duidelijk te zien dat met name in de techniek, ICT, zorg en het onderwijs structureel de meeste vacatures openstaan. Ook is er door de pandemie een sterke (tijdelijke) groei in de vraag naar specifiek personeel als testers, klantenservicemedewerkers en bezorgers.
Volgens het CBS is het personeelstekort sinds de jaren zestig en zeventig niet zo groot geweest. Vóór corona leek dit probleem niet zo groot. Maar nu is het ineens overal zichtbaar. "In de basis zien we dat er in alle sectoren tekorten zijn", zegt Bart Kock, directeur van uitzendbureau Start People.
Een van de grote oorzaken is vergrijzing, en dat die eraan zit te komen, weten demografen al jaren. Vergrijzing betekent dat er meer mensen met pensioen gaan dan er op de arbeidsmarkt bij komen. Sectoren met hoge vergrijzing zijn op dit moment onder meer de overheid, onderwijs en transport.
Volgens het Centraal Bureau voor Statistiek heeft meer dan 80 procent van de bedrijven inmiddels te maken met een personeelstekort. Vooral in de handel, de zakelijke dienstverlening en de zorg staan vele tienduizenden banen open.
In het tweede kwartaal was er ook bij die beroepen een personeelstekort. Bij 75 procent van de beroepsgroepen geldt dat ze te maken hebben met een zeer krappe arbeidsmarkt. Bij ingenieurs, elektriciens, machinemonteurs, verpleegkundigen en softwareontwikkelaars was de krapte het grootst.
Sommige beroepen bieden voldoende tot goede kans op werk, de zogeheten kansberoepen. Sommige beroepen bieden een zeer goede kans op werk, omdat er weinig geschikte kandidaten zijn voor bepaalde vacatures, dit zijn krapteberoepen ofwel beroepen met moeilijk vervulbare vacatures.
Naast de coronaberoepen die nu hot zijn, bieden ICT en techniek nog steeds structureel meer vacatures dan andere vakgebieden. Ook in de bouw, onderwijs, analyse & onderzoek en zorg is blijvend veel vraag naar personeel.
FNV: Grote zorgen onder personeel
Dat blijkt uit een peiling van vakbond FNV onder 664 werknemers waar vooral grondpersoneel en beveiligers aan mee hebben gedaan. De werkdruk zien zij als grootste knelpunt, gevolgd door het hoge ziekteverzuim, vertraagde vluchten en lange wachtrijen van passagiers.
Het tekort bij ProRail is niet alleen te wijten aan het algehele tekort op de arbeidsmarkt, concluderen de onderzoekers. De spoorbeheerder heeft zelf ook steken laten vallen. Op de werkvloer wordt er flink gemopperd, onder meer omdat medewerkers het gevoel hebben dat hun klachten over problemen weinig uithalen.
Tips om aan nieuw personeel te komen:
Gebruik je persoonlijke en zakelijke netwerk en ook dat van je (oud)medewerkers. Veil de werkzaamheden als opdracht aan zzp'ers. Organiseer samen met andere mkb-ondernemers het werven en uitwisselen van personeel. Zet je vacature uit bij het UWV en de Sociale dienst.
De werkloosheid is in juli 2022 verder opgelopen tot 353.000, dat is 3,6 procent van de beroepsbevolking. De afgelopen drie maanden steeg het aantal werklozen met 12.000 per maand. Dat kwam omdat mensen hun baan verloren, maar ook doordat niet-werkenden een zoektocht naar een baan begonnen of bleven voorzetten.
Vraag huidige medewerkers meer te werken en stel een goede overwerkregeling op. Let op dat de werkdruk niet te veel toeneemt, want dan loopt u het risico dat er mensen uitvallen. Dat vergroot het personeelstekort alleen maar.
Horecaondernemers hebben grote moeite om personeel te vinden. Veel jongeren vertrekken naar het buitenland omdat ze worden onderbetaald. "Onderbetaald worden is een probleem van alle tijden, maar voor het eerst leidt dat echt tot problemen. Ik zie overal bordjes bij cafés dat ze mensen zoeken.
Zeer krappe arbeidsmarkt
Vanaf het begin van 2021 herstelde de arbeidsmarkt zich van de coronaperiode, waardoor het aantal vacatures toenam en veel werkzoekenden werk vonden. Door het herstel behaalde het spanningsniveau van de Nederlandse arbeidsmarkt halverwege 2021 al een recordhoogte met de aanduiding krap.
'Als er recessie is, zijn er minder vacatures en meer werklozen. Groeit de economie, dan ontstaat er krapte op de arbeidsmarkt. ' Tweede oorzaak is de vergrijzing.
Maar welke opleiding biedt dan wel baangarantie? Net als in voorgaande jaren scoorden de hbo-docentenopleidingen natuur- en scheikunde het hoogst; liefst 77 procent van de afgestudeerden vindt hiermee binnen een jaar een vaste baan.