Toepassen van de wet: de rechter is verplicht om de wet toe te passen bij het nemen van een beslissing. Dit betekent dat de rechter rekening moet houden met de wet en de relevante jurisprudentie.
De belangen van de verdachte, die recht heeft op een passende straf en aandacht voor persoonlijke omstandigheden. De belangen van slachtoffers en nabestaanden, die genoegdoening willen en vergoeding van eventuele schade. En de belangen van de samenleving als geheel: veiligheid, vertrouwen en rechtvaardigheid.
Het Nederlandse strafrecht kent drie hoofdstraffen: de celstraf, de taakstraf en de geldstraf.
Rechters hebben het laatste woord bij conflicten, overtreding van regels of een misdaad. Ze beslissen of iemand de wet heeft overtreden of schuldig is aan een misdrijf. In hun vonnis leggen ze een passende maatregel of straf op. Het oordeel van de rechter is bindend.
De rechter onderzoekt wat er precies aan de hand is, hij kijkt naar alle informatie die hij daarvoor krijgt en wat erover in de wet en andere rechtsbronnen staat. Op basis daarvan doet hij een uitspraak. Iedereen moet zich aan die uitspraak houden.
Voorbeelden van uitspraken zijn een vonnis, beschikking en arrest.
Rechters kijken niet alleen naar het gepleegde misdrijf, maar ook naar de persoon van de verdachte, de omstandigheden waaronder hij het feit heeft gepleegd en de impact op het slachtoffer. Als je dat meeweegt, is gevangenisstraf niet altijd de beste oplossing.
Er bestaat veel onduidelijkheid over, maar in Nederland is – als enige land in de Europese Unie- levenslang ook echt levenslang. Iemand die wordt veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf, zal in principe dan ook tot aan zijn dood in detentie blijven zitten.
Lichtere verkeersovertredingen, zoals snelheidsovertredingen, fout parkeren en rijden door rood licht, vallen niet onder het strafrecht. Deze worden langs administratiefrechtelijke weg af gedaan.
Artikel 27a
1 De verdachte wordt ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit gevraagd naar zijn naam, voornamen, geboorteplaats en geboortedatum, het adres waarop hij in de basisregistratie personen is ingeschreven en het adres van zijn feitelijke verblijfplaats.
Bij een voorwaardelijke straf word je (nog) niet opgesloten. Als je binnen de proeftijd (meestal 1 tot 2 jaar) iets strafbaars doet of je niet houdt aan de voorwaarden die de rechter aan je heeft gesteld, dan gaat je voorwaardelijk opgelegde straf in en kan je worden opgesloten.
Iedere gevangene met een levenslange gevangenisstraf kan in principe na 25 jaar gratie krijgen. Het Openbaar Ministerie en de rechtspraak adviseren onder andere of het veilig is om de gevangene vrij te laten. De regering besluit of iemand gratie krijgt. Gratie is mogelijk als levenslange straf geen doel meer dient.
De doodstraf kost ongeveer vier keer zo veel als een levenslange gevangenisstraf. De grootste kostenpost is de slopende rechtsgang. De afgelopen jaren is het geregeld voorgekomen dat ter dood veroordeelden onschuldig bleken te zijn.
Eén op de vier gevangenen die vandaag vrijkomt, zit binnen twee jaar weer vast en twee op de vier begaat binnen twee jaar weer een delict. Eén gevangene kost de samenleving ruim 280 euro per dag. De totale kosten per jaar van het gevangeniswezen zijn ruim 1,3 miljard euro.
De belangrijkste straffen zijn een boete, een taakstraf en gevangenisstraf. De rechter kan ook maatregelen opleggen.
Als je een rechtszaak verliest, dien je het geld te betalen dat de andere partij van je eist, plus vaak de kosten van de gerechtelijke procedure. Een gerechtsdeurwaarder zal het vonnis komen overhandigen en je bevelen om alles te betalen.
De verdachte kan maximaal 4 jaar gevangenisstraf krijgen en vanaf 2024 een geldboete van € 25.750. Gaat de verdachte voor het eerst de fout in (first offender)? Dan is de straf een boete of een taakstraf.
Iedereen is voor de wet gelijk. Bij het doen van een uitspraak kijkt de rechter naar de wet, de feiten (wat is er precies aan de hand), persoonlijke omstandigheden en verklaringen van deskundigen en getuigen.
Nadat alle stukken bij de rechtbank zijn ingediend en ontvangen, bepaalt de rechtbank een zittingsdatum: dit is de datum waarop u bij de rechtbank dient te verschijnen. Hierbij wordt ook rekening gehouden met dagen waarop u niet kunt. Deze zittingsdatum wordt per brief naar uw advocaat verstuurd.
5 Volgens Haines zijn de factoren die het meest waarschijnlijk van invloed zijn op rechterlijke beslissingen: (1) "directe invloeden", waaronder: (a) juridische en politieke ervaringen ; (b) politieke voorkeuren en meningen; en (c) intellectuele en temperamentvolle eigenschappen; en (2) "indirecte en verre invloeden", waaronder: (a) juridische en algemene ...