Bij een ethisch vraagstuk speelt de moraal van mensen een rol. Moraal is het geheel van morele normen en waarden dat door een individu of binnen een groep, instelling of samenleving als een belangrijke richtlijn voor het eigen handelen wordt beschouwd.
Ethiek is de wetenschappelijke of systematische studie van de moraal. Anders gezegd is ethiek 'kritisch nadenken over wat (moreel) goed is om te doen'. Van oudsher wordt de ethiek gezien als een onderdeel van de filosofie.
Vier belangrijke stromingen binnen de ethiek zijn de gevolgenethiek van de utilisten, de plichtethiek van Kant, de perspectivistische ethiek van Nietzsche en de deugdethiek van Aristoteles.
De 4 principes van medische ethiek: (a) respect voor autonomie, (b) weldoen, (c) niet schaden en (d) rechtvaardigheid blijven ook leidend voor de zorgverlener als de zorg onder grote druk staat zoals nu tijdens de COVID-19-epidemie.
De begrippen 'ethiek' en 'moraal' worden vaak door elkaar gebruikt, maar zijn wezenlijk verschillend. 'Moraal' is het geheel van waarden en normen dat voor een persoon of een groep van belang is. 'Ethiek' is het systematisch nadenken over die moraal. Ethiek bestudeert en analyseert dus de moraal.
Als we kijken naar het uitgangspunt dat zij hanteert, kunnen we ethiek indelen in onder meer regel- of principe-ethiek, deugdethiek en gevolgen-ethiek.
Ethiek is de theorie die moraal bestudeert. Ethiek is gericht op de praktijk. In de ethiek gaat het er om dat het morele handelen en daarmee de praktische wijsheid verbetert door (methodische) reflectie.
Ethiek is het geheel van gedachten over de gedragsregels die mensen tegenover elkaar in acht moeten nemen. Ethische regels kunnen heel strikt en dwingend zijn, zoals in het fundamentalisme, maar ook veel minder nauw omschreven.
Ethiek is een van basisonderwerpen van de filosofie. Van het Griekse ἦθος (èthos – norm of gewoonte) slaat ethiek op normen, waarden, gebruiken of gewoonten. De ethiek is dus de leer van wat ethisch of moreel is. De ethiek is geïnteresseerd in wat goede of kwade daden, levensstijlen of gedachten zijn – wat is goed?
Plichtethiek – betekenis
De morele juistheid van een handeling wordt volgens de plichtethiek bepaald door de mate waarin die voldoet aan een norm en intentie. Het zijn niet de gevolgen van de handeling die de handeling juist maken, zoals de ethische theorie van het utilitarisme stelt, maar iemands morele intentie.
als synoniem van een ander trefwoord: moraal (zn) : ethiek, zedenleer, ethica, zedenkunde, moraalfilosofie, deontologie.
Van de normatieve theorieën worden doorgaans drie hoofdstromingen behandeld: deugdethiek, consequentialisme (of gevolgenethiek) en deontologie (of plichtethiek).
Kants beginselethiek vertrekt vanuit de premisse dat het enige ding dat op zichzelf altijd goed is, de goede wil is. Dit vloeit voort uit de morele gedachte dat mensen altijd zouden moeten handelen uit het ene motief van het respect voor de plicht.
moreel, zedelijk, moraalfilosofisch. als synoniem van een ander trefwoord: moreel (bn) : zedelijk, ethisch, moraalfilosofisch.
In de ethiek staan twee vragen centraal. De eerste is: hoe kun je het onderscheid maken tussen 'wat is goed' en 'wat is slecht'? Op grond van welk criterium kun je vaststellen of een bepaalde handeling goed of slecht is? Of anders gezegd: waarom is een handeling slecht – op grond van welke argumenten?
Ethiek is een serie beginselen of uitgangspunten waarmee we nadenken over wat we goed vinden. Het probleem van ethiek, waar we op ingaan is dat er verschillende scholen van ethiek zijn als vertrekpunten, maar dat ethiek ook niet helemaal losstaat van bijvoorbeeld cultuur en maatschappij.
Het is een discipline binnen de filosofie die richtlijnen biedt voor het handelen in verschillende contexten, of het nu gaat om persoonlijke, professionele of maatschappelijke kwesties. Een ethisch persoon probeert altijd te handelen volgens de principes van rechtvaardigheid, eerlijkheid en integriteit.
Ethisch handelen is handelen in overeenstemming met de waarden en de normen waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten. Ethisch handelen is meer dan je aan de wet houden.
De vier belangrijkste deugden van de deugdethiek zijn: wijsheid, rechtvaardigheid, moed en zelfbeheersing.
Ethische visies zijn standpunten/meningen over hoe wij ons behoren te gedragen. Deze visies bieden hulp bij dilemma's. Een visie is ook wel een standpunt/mening.
Ethisch heeft te maken met wat als juist, goed en moreel aanvaardbaar wordt beschouwd in termen van gedrag, handelingen en beslissingen. Iets is ethisch als het in overeenstemming is met principes, normen en waarden die bepalen wat als rechtvaardig, eerlijk en respectvol wordt beschouwd.
Het object Het object van de wetenschap ethiek is de mens.
Je kijkt dan specifiek naar het gedrag. Alles bij elkaar zeg je dat het object van ethiek de menselijke moraal is.
Een ethische relatie is een relatie waar iedereen open, vrij en actief mee instemt. Open betekent dat je weet wat voor alle betrokkenen belangrijk is. Vrij betekent dat je kunt kiezen om in de relatie te zijn, maar ook om er niet in te zijn.
Wat is een ethisch dilemma? Wanneer verschillende waarden met elkaar botsen – bijvoorbeeld vrijheid en veiligheid – is er sprake van een ethisch dilemma. Bij een dilemma 'schuurt' de kwestie of het dilemma bovendien vaak tussen verschillende betrokkenen. Iedereen heeft namelijk ook weer zijn eigen waarden.