Of kunnen mensentanden teruggroeien, zoals de tanden van vissen en reptielen? Het antwoord op die laatste vraag is nee. Zoogdieren krijgen in hun leven hooguit twee sets tanden. Mensen ook.
Dat verandert rond de leeftijd van 9 à 10 jaar. Vanaf dan wisselen de resterende twaalf melktanden in de mond van je kind. Dat duurt ongeveer tot de leeftijd van 12 à 13 jaar.
Dan is het glazuur in feite al opgelost en ligt het tandbeen bloot. Ook kan ook het uiterlijk van het gebit veranderen. Het gebit is het enige onderdeel van het lichaam dat niet geneest; verdwenen glazuur groeit nooit meer aan. De schade is onomkeerbaar, en vereist aanpassing van het eet- en drinkgedrag.
Tanderosie is het proces waarbij tandglazuur langzaam oplost door zuren die onze mond binnenkomen door voedingsmiddelen. Naar verloop van tijd kan het glazuur geheel verdwijnen en komt nooit meer terug. Tandglazuur herstellen is dus niet mogelijk. Het gevolg is overgevoeligheid en verkleuring van de (voor)tanden.
Een kind wisselt zijn melkgebit tussen zijn 6e en 13e jaar. Op de plaats van de melktanden en -kiezen komen blijvende exemplaren. Rond het 6e levensjaar breekt achter de laatste melkkies een nieuwe, blijvende kies door. Dit gebeurt meestal al voordat de voortanden wisselen.
Als de verstandskies terugkomende klachten geeft, zal de tandarts de verstandskies trekken. Of je krijgt een doorverwijzing naar de kaakchirurg. Meestal wordt gewacht totdat de verstandskies helemaal is doorgekomen en verwijdert de tandarts of kaakchirurg daarna de verstandskies.
Hoeveel tanden heeft een volwassenene? De meeste volwassenen hebben tussen de 28 en 32 tanden - 14 tot 16 in elke kaak. Deze tanden omvatten 8 snijtanden, 4 hoektanden, 8 premolaren (de twee kiezen direct achter de hoektand) en 8 tot 12 kiezen (waaronder nul tot vier verstandskiezen).
Tandenpoetsen is belangrijk, omdat het tandplak weghaalt. Tandplak ontstaat uit de resten van eten, drinken en speeksel en wordt pas schadelijk als het langere tijd op uw tanden zit. Daarom is het voldoende om de plak één keer per 24 uur goed te verwijderen.
Als de laag een beetje weg is, heb je een beginnend gaatje. Dit kan je door extra goed te poetsen soms nog wel wegpoetsen. Poets dan wel met een fluoride tandpasta, want die zorgt dat de tanden weer sterker worden. Als de laag helemaal weg is, komt er een bruin plekje.
Tanden kunnen gevoelig, doorzichtig en zelfs geel worden door erosie. Het is ook mogelijk dat vullingen boven het tandoppervlak gaan uitsteken. Vullingen worden niet aangetast door het zuur, maar het glazuur wel. Als je niets aan erosie doet, kan het glazuur geheel verdwijnen.
Naast fluoride hebben je tanden en kiezen baat bij voldoende mineralen en vitamines. Vooral calcium, magnesium en vitamine A, D en K2 zijn onmisbaar voor een gezond en sterk gebit.
Daarnaast maken ook aardbeien je tanden witter! Aardbeien bevatten appelzuur en dit heeft een reinigende werking op het oppervlak van je gebit. Ook peren kunnen helpen om je tanden witter te maken, peren bevatten meer water dan fruitzuur en zorgen ervoor dat je meer speeksel aanmaakt.
In tegenstelling tot gebroken botten, zal de spleet in een tand nooit volledig genezen. Na de behandeling kan een barst erger worden en kunt u de tand nog steeds verliezen. Het is toch belangrijk dat de tand behandeld wordt. Meestal kan de tand na de behandeling nog jaren functioneren.
Naast dat het melkgebit wisselt, breken er achter het melkgebit ook 8 nieuwe grote kiezen en 4 verstandskiezen door. Het wisselen is meestal voltooid op 13 – 14 jarige leeftijd. Het blijvende gebit is echter pas compleet na doorbraak van de verstandskiezen (meestal tussen de 18 – 24 jaar).
De melktandjes worden gewisseld rond de leeftijd van 6 jaar: de tandjes komen los, vallen uit en er komt een nieuwe, blijvende tand in de plaats. Meestal komen de blijvende tanden eerst achter de kiezen van het melkgebit, soms wisselen eerst de snijtanden.
Het wisselen van melktanden begint als eerste met de centrale en laterale snijtanden (dit zijn de voorste tanden) vanaf zes tot acht jaar; Hierna volgen de hoektanden vanaf ongeveer het negende levensjaar; Als laatste worden de eerste en tweede kiezen gewisseld. Dit eindigt wanneer een kind ongeveer 12 tot 14 jaar is.
Speeksel spoelt bacteriën en hun schadelijke melkzuur van je tanden af. Dus als je vaak een droge mond hebt, heb je meer kans op gaatjes. Het probleem kan worden verholpen door in de loop van de dag veel water te drinken of er een gewoonte van te maken om kauwgum te kauwen.
Gaatje in kies of tand herkennen
De kenmerken van een beginnend gaatje zijn onder andere witte vlekjes, donkere verkleuring, of zwarte puntjes op de tanden. In een vergevorderd stadium van cariës kunnen verschillende soorten pijnklachten worden ervaren.
Franse wetenschappers hebben met succes een gel getest die de groei van nieuwe cellen in tanden stimuleert. De gel met melanocyt-stimulerende hormonen (MSH) zou moeten worden aangebracht rondom een gaatje.
Gevolgen van tandenpoetsen overslaan
Volgens Dr. Timothy Chase is het niet wegpoetsen van dat laagje een van de slechtste dingen, die je je gebit aan kunt doen. De arts zegt dat de achtergelaten plak en bacteriën kunnen zorgen voor ontstekingen aan het tandvlees, gaatjes én een slechte adem.
Zeker voor het slapengaan is het heel belangrijk om uw tanden te poetsen. U poetst namelijk alle viezigheid van die dag eraf. Tijdens het slapen produceert u namelijk minder speeksel, waardoor bacteriën meer hun gang gaan en ontstekingen kunnen ontstaan.
Witte tanden worden geel van kleurstoffen die zich in ons eten en drinken bevinden. Een aantal producten, waaronder koffie, thee en rode wijn bevatten tannine. Dit tast het tandglazuur aan en verkleurt het gebit. Maar ook synthetische kleurstoffen kunnen jouw tanden verkleuren.
Verplichte eigen bijdrage kan (deels) vergoed worden door een aanvullende tandartsverzekering. Indicatie totale kosten kunstgebit bovenkaak: 650 euro. Indicatie totale kosten kunstgebit onderkaak: 650 euro. Indicatie totale kosten boven- en onder kunstgebit (tegelijk): 1200 euro.
Facings (ook wel veneers) bieden de oplossing. Een facing is een dun schildje, van composiet of porselein, dat geplaatst wordt op een tand of kies. We kunnen hiermee spleetjes opvullen, afgebroken hoekjes repareren, verkleurde en gele tanden wit maken en scheve tanden recht laten lijken.