Gescheiden van het menselijk lichaam, dus zonder bloed, kan een volwassen luis bij kamertemperatuur (20°C) maximaal 2 dagen overleven. Echter hoofdluizen die op spullen worden aangetroffen, zijn meestal dood, ziek, oud of aangetast en spelen een verwaarloosbare rol in de besmettelijkheid [Maunder, 1983].
Ze voeden zich om de 3 à 4 uur met bloed en hebben een vochtige omgeving van zo'n 30°C nodig. Op andere plekken overleven ze hoogstens 24 uur, of in het ergste geval 48 uur.
Hoofdluis kun je krijgen van contact met iemand die hoofdluis heeft: de luizen lopen van het ene hoofd naar het andere. Ze verplaatsen zich niet via kleding of andere spullen. Springen kunnen ze niet.
Extra wassen niet nodig
U hoeft de kleren, jassen, sjaals, mutsen, beddengoed en knuffels niet te wassen. Dit is niet nodig om van de luizen af te komen. Als u 2 weken goed kamt, is dat voldoende. Dit laat onderzoek zien.
Waar kunnen luizen niet tegen? Malathion, permetrine en dimeticon. In de praktijk blijkt dat luizen steeds ongevoeliger worden voor malathion en permetrine. Aanbevolen door het RIVM: middelen met dimeticon.
Hebben alleen kinderen hoofdluizen of ook volwassenen? Hoofdluizen kunnen prima op volwassenen leven. De kans dat volwassenen hoofdluis hebben is echter kleiner omdat ze minder haarcontact hebben met anderen.
Wanneer je toch neten wil verwijderen, kan je het haar kammen met een netenkam. Dit is een kam waarbij de tanden nog dichter bijeen staan dan bij een luizenkam. Het uitkammen van neten is vaak pijnlijk voor het kind en vraagt veel tijd.
LET OP: met een föhn is het niet mogelijk om neten effectief en veilig dood te drogen! Een föhn is gemaakt om haren te drogen.
Klopt het dat luizen meer van schone dan van vieze hoofden houden? Nee, het maakt een luis niet uit hoe vaak een hoofd wordt gewassen. Zolang er maar haar op zit voelt de luis zich er thuis.
Bijkomende maatregelen
Bij een hardnekkige of steeds weerkerende luizeninfectie is het soms wel nuttig om lakens, handdoeken, knuffels en kledij te wassen op 60°. Doe dit bij het opstarten van de behandeling en na één week. Gebruik evenwel je gezond verstand en overdrijf niet.
- Bladluizen hebben een hekel aan de sterke geur van munt, salie, tijm, dille, lavendel, koriander, citroenmelisse, uien, knoflook en Afrikaantjes. Plant ze tussen je andere planten of groenten en je zal minder luizen aantreffen.
Leg de kammen en haarborstels na gebruik in heet water van 60°C, gedurende 5 minuten. Was alle kussenslopen en handdoeken die je kind gebruikt telkens op 60°C. Herhaal dat om de 3 dagen, gedurende 2 weken. Luizen sterven als ze meer dan twee dagen niet op een hoofd zitten.
'Luizen kunnen minder makkelijk lopen op haar met gel en haarlak', zegt Desirée Beaujean van het RIVM. Wat we zien is dat bij gel en haarlak de helft minder hoofdluis voorkomt dan bij kinderen die deze producten niet gebruiken.
Kunnen luizen bijvoorbeeld overleven in bed of in mutsen of sjaals? Dat kan, maar in elk geval niet langer dan 48u. Bovendien zullen ze zich buiten de hoofdhuid ook minder gemakkelijk verspreiden. De eerste focus bij een luizenbehandeling blijft dus het haar.
Luizen bestrijden met een stijltang is niet zonder gevaar
Verder kan een stijltang ook alleen maar gebruikt worden in droog haar. Een combinatie van de stijltang met een luizenshampoo of een luizenspray tegen luizen is dus niet mogelijk. Een stijltang is dus duidelijk onvoldoende om de luizen en de neten te doden.
In water kunnen ze even overleven maar in zwembaden zit chloor en daar kunnen ze niet gedijen. Er is ook een verschil tussen hoofdluizen en schaamluizen. Ze zullen elkaar niet contamineren (een hoofdluis zal dus niet in schaamhaar belanden en omgekeerd, nvdr.)."
Als je goed kijkt, kan je de luizen zelf zien. De eitjes of 'neten' van de luizen zitten stevig vastgekleefd aan de zijkant van de haren. Die kan je ook gewoon zien, en zelfs voelen als je het haartje tussen je vingers laat glijden.
Azijn is een oude huisremedie gebruikt bij de bestrijding van hoofdluis, door het moeilijker te maken voor de eitjes (neten) om zich vast te houden aan haar. Andere behandelingen, zowel natuurlijk als farmaceutisch, kunnen hoofdluis direct aanpakken en doden.
Een lege neet is wit en doorschijnend, in de breedte afgeplat en het operculum (deksel van de neet waarlangs de larve ademt en uitbreekt als ze volgroeid is) ontbreekt. Een neet met een dode larve erin is bruinachtig tot zwart, dof en in de breedte afgeplat. Het operculum is meestal aanwezig.
Wie last heeft van hoofdluis, moet al het haar in een haarnetje doen en onder de muts drukken, een liter olie via de tuit in de muts laten lopen zodat er een badje ontstaat en de olie tien minuten zijn werk laten doen. Daarna kunnen alle dode en versufte luizen met een luizenkam uitgekamd worden.
Dit kan je doen met heet water en zeep of door te desinfecteren met 70% alcohol. Zo voorkom je dat er luizen of neten in de kam blijven zitten en je deze vervolgens weer door het haar kamt.
De beste aanpak is om het haar twee weken lang elke dag goed door te kammen met een fijntandige kam. Het duurt 10 dagen voor een eitje van een hoofdluis uitkomt. De eitjes zijn moeilijk te verwijderen, maar hoofdluizen blijven in de luizenkam achter. Als u twee weken elke dag kamt, kunt u alle hoofdluizen verwijderen.
Is luizenshampoo slecht voor je haar ? Nee, de luizenshampoo is niet slecht voor je haar. De shampoo reinigt het haar wel grondig waardoor je wellicht een droge hoofdhuid kan krijgen, maar dit zal geen schade aanbrengen.
Hoofdluizen hebben van nature de neiging om zich goed aan haren vast te houden, zo ook tijdens het zwemmen van de gastheer. Hoewel hoofdluizen niet kunnen zwemmen, verdrinken ze niet tijdens het zwemmen of wassen van de haren.
De overleving van de hoofdluis is afhankelijk van omgevingstemperatuur en luchtvochtigheid. Onder normale omstandigheden blijft een volwassen luis op een hoofd gemiddeld 20 dagen leven. Gescheiden van het menselijk lichaam, dus zonder bloed, kan een volwassen luis bij kamertemperatuur (20°C) maximaal 2 dagen overleven.