Gebarentaal. Veel dove mensen communiceren door middel van gebarentaal. Voor hen is gesproken taal minder toegankelijk, doordat zij de klanken niet kunnen horen. In gebarentaal staan de handen, het gezicht en de ogen centraal.
Ze kunnen zonder logopedie vaak moeilijk (of niet) leren spreken, omdat zij hun uitspraak niet via de auditieve manier kunnen vergelijken met de "juiste" klank en stemintonatie. Dit is wel mogelijk via visuele of tactiele manier.
Communicatie. Hoe doofblinden communiceren hangt af van hoeveel ze nog kunnen horen of zien. Sommige doofblinde mensen zien nog genoeg om gebaren te kunnen zien, mits de gebaren in het gezichtsveld worden gemaakt. Andere doofblinde mensen horen nog genoeg om spraak te verstaan, mits er duidelijk wordt gesproken.
"Gebarentaal kun je zien als de moedertaal van dove mensen. De taal heeft een eigen grammatica en een woordenschat in gebaren, maar dat kunnen ook bewegingen zijn, lichaamstaal. In de Nederlandse gebarentaal kennen we, wat wij noemen, zeven articulatoren.
Kinderen die kunnen horen proberen dat te immiteren door te brabbelen. Dove kinderen immiteren de bewegingen die ze zien. Op het begin zal dit nog niet zo goed gaan, denk maar aan een horend kindje dat wil leren praten, maar na een poosje kunnen ze hele gesprekjes voeren met alleen maar bewegingen.
“Gebarentaal, wat leuk, is dat nou een internationale taal?” Het is de meest gestelde vraag door horende mensen die niet bekend zijn met gebarentaal. Het antwoord is nee: gebarentaal is niet universeel. Er zijn zeker 137 verschillende gebarentalen wereldwijd.
Niet alle dove mensen gebruiken gebarentaal
Het is niet per definitie waar dat alle doven gebarentaal gebruiken. Gemiddeld gebruikt zo'n 10 procent van alle doven gebarentaal.
`Doven denken meer in beelden, dus de input voor de hersenen is anders, maar het deel van de hersenen dat taal verwerkt, is voor doven en horenden vrijwel identiek. Dat blijkt uit recent onderzoek. Er zijn subtiele verschillen, maar die zijn er ook als je verschillende gesproken talen met elkaar vergelijkt.
In Nederland wonen 1,5 miljoen mensen die doof of slechthorend zijn. Volgens Smeijers is die groep heel divers. Het grootste deel van de groep wordt op latere leeftijd doof of slechthorend. 1 op de 1000 mensen wordt doof geboren, en 1 op de 1000 mensen wordt doof op kinderleeftijd.
Sommige kinderen worden doofblind geboren, bijvoorbeeld door vroeggeboorte of een ziekte of syndroom. Als een kind doofblind wordt, voordat de taalontwikkeling op gang komt, spreken we van aangeboren doofblindheid. Het kan zijn dat het kind ook andere beperkingen en een ontwikkelingsachterstand heeft.
Manieren om te communiceren
U kunt op verschillende manieren communiceren bij doofblindheid. Technieken zijn bijvoorbeeld: Vierhanden- of tactiele gebaren. Vingerspelling in de lucht of in de hand (handalfabet)
Doofstom, niet kunnen praten vanwege doofheid.
Bovendien moet je leren om met je handen te praten. Voor de hbo-opleiding gebarentolk staat vier jaar, maar dan moet je daarna nog veel werkervaring opdoen om het echt vloeiend te kunnen.” Er is nog een alternatief: Nederlands praten en spraakondersteunende gebaren maken.
Is deze ziekte erfelijk? Ja, vaak is doofheid erfelijk. Dan kun je de doofheid op verschillende manieren erven. Je kunt de aandoening erven als één van je ouders de afwijking in de genen heeft.
Maar bij langdurige of chronische stress is er sprake van overproductie aan adrenaline. Dit laat de bloeddruk stijgen en de bloedsomloop naar de oren verminderen. Het gevolg? De haarcellen beschadigen en er ontstaat gehoorverlies.
Doofheid kan niet genezen worden. Als er sprake is van slechthorendheid, kan er vaak wel gezorgd worden dat het gehoor beter wordt. Bij jonge kinderen kan wel gebruik gemaakt worden van een oorimplantaat om horen mogelijk te maken of gemakkelijker te maken.
De belangrijkste oorzaak is slijtage van de haarcellen in het binnenoor. Maar het kan ook te maken hebben met lawaai, medicijngebruik, vaatproblemen of slechte eetgewoonten. Gehoorverlies door ouderdom wordt niet meteen opgemerkt. Verschijnselen van ouderdomsdoofheid zijn dat men de hoge tonen niet meer hoort.
Tegen doofheid in het slakkenhuis zijn helaas geen medicijnen. Wel kan het geluid worden versterkt met behulp van een hoortoestel. Als het gehoor heel erg slecht wordt, kan een cochleair implantaat een oplossing zijn. Als de doofheid ontstaat in het middenoor of gehoorgang, is vaak wel een behandeling mogelijk.
Als je last van doofheid hebt, dan kun je niets meer of niet meer genoeg horen om via geluid te communiceren. Ook hoortoestellen helpen niet om het gehoor te herstellen. Hierdoor moet communicatie via één of meerdere van de andere zintuigen verlopen. Denk bijvoorbeeld aan gebarentaal.
Dat is niet waar. Gebarentalen zijn in principe net zo geschikt om over elk onderwerp te praten als gesproken talen. De gedachte ontstaat vaak doordat mensen denken dat je met je handen alleen over concrete zichtbare dingen zou kunnen praten, misschien wel omdat er zo veel iconische, beeldende, gebaren zijn.
Tenzij je wil rocken, moet je snel naar de volgende stap gaan! Richt je duim op. De wijsvinger en duim vormen nu de letter 'L' en de pink en de duim maken de letter 'Y'. Doe alle stappen tegelijkertijd en zeg 'ik hou van je!
Tussen 1910 en 1980 was het verboden onderwijs te geven in gebarentaal, omdat op een conferentie in Milaan in 1880 was besloten dat doven beter konden leren liplezen. Wat uit de geschiedenis van gebarentalen vooral blijkt, is dat mensen zich niet door wetten laten weerhouden om te communiceren.