Bijen zijn koudbloedig en kunnen niet goed tegen kou. Ze kruipen tegen elkaar aan zitten als een bol (tros) opeen gepakt zodat ze lekker warm blijven. Ze wapperen met hun vleugeltjes zodat er warmte ontstaat en eten honing. Want de verbranding van voedsel zorgt voor warmte.
Ze overwinteren als volwassen bij of als rustlarve en soms spinnen ze zelfs een cocon om zich heen om zich extra te beschermen. En dan vertrekken ze, heerlijk ingeduffeld, voor een lange winterslaap. We hadden van hen niets anders verwacht: bijen cocoonen in een nest.
De bijen eten de brandstof en houden zich warm door een beetje te bewegen, net als wij. Dicht op elkaar in hun wintertros blijft het warm genoeg om te overleven en het bespaart brandstof. Zodra ze actiever worden (meer bewegen, broed aanleggen) gaat het verbruik omhoog. Meestal is het dan bijna voorjaar.
In de winter valt er geen nectar te halen, dan zijn bijen dus inactief, maar moeten ze zich wel voeden, willen ze de winter overleven. Dat doen ze dus met de opgeslagen honing. De imkers in Nederland zorgen er zoveel mogelijk voor dat hun bijen de winter kunnen overleven op hun eigen honing.
Ook darren kun je wel eens slapend buiten de kast aantreffen. Haalbijen slapen daarbij volgens een dag (wakker) en nacht (slapen) ritme, waarbij ze s 'nachts langere perioden achter elkaar slapen. Thuisbijen hebben zo'n ritme niet. Waarschijnlijk omdat ook hun taken dag en nacht door gaan.
's nachts hebben de bijen net als wij geen idee. bij een zwoele nacht kunnen bijen lang doorvliegen, ( in de zomer is gaan ze door tot het laatste licht, en dat is afhankelijke waar je zit tot laat in de nacht.
Bijen slapen 's nachts en ook wel overdag. Ze slapen op de raten, zelden buiten, op bloemen of bladeren. Van darren is wel waargenomen dat ze overdag zitten te slapen op blaadjes of takken. Het zijn vooral de haalbijen die 's nachts slapen na hun vermoeiende dagtaak.
Van de circa 360 Nederlandse bijensoorten nestelen er zo'n 250 in de grond. De vrouwtjesbijen graven deze nesten meestal zelf (behalve in het geval van koekoeksbijen). Nadat het nest is afgesloten en het hoopje grond is verdwenen, is er van een bijennest in de bodem van buiten vaak niets meer te zien.
Bijen in de spouwmuur
Het in en uitvliegen van het nest dit is meestal van korte duur (maand). Solitaire bijen zijn zachtaardig en storen de mensen niet.
In de bijenkast is de temperatuur zo'n 20 graden, een ideale plek om een nestje te maken en te overwinteren. Oppassen dus dat er geen zooitje in de bijenkast wordt gemaakt of dat er ziektes in de kast komen. Ook moeten we de varroamijt in de gaten houden.
Een vernuftig gevolg van het sociale gedrag van onze honingbij. Door buiten plaats te nemen, daalt de temperatuur binnen en blijft het broed beschermt tegen een te hoge teperatuurstijging. Overigens kunnen bijen temperaturen tot 41 graden voor kortere tijd overleven.
Ook vestigen ze zich weleens onder het dak of in het spouwmuur wanneer de ruimte het toelaat. Dan kan het in sommige zomerdagen reusachtig druk zijn bij de uitgang van de muur. Bijen krioelen naar buiten terwijl weer anderen, zwaar belast met klompjes stuifmeel aan de achterpoten, naar huis komen.
Wespen in huis in de winter
Zodra het buiten koud wordt leggen wespen namelijk het loodje. Alleen de wespenkoningin overleeft normaal gesproken de winter. Al houdt ze dan wel een winterslaap. In een uitzonderlijk geval slaat ze die winterslaap over en bouwt ze in de winter al een wespennest.
Bijen wonen met hun hele volk bij elkaar in een bijenkorf of bijennest. De koningin heeft de leiding. Samen verzamelen ze nectar. Door te dansen vertellen ze elkaar waar ze de bloemen met de meeste nectar kunnen vinden.
Wanneer wordt een bij een koningin? Of een larve (een baby-bijtje) uitgroeit tot een werkster of koningin hangt af van het voedsel dat de larve de eerste zes dagen van zijn leven krijgt krijgt. De larve die moet uitgroeien tot de koningin krijgt speciaal koninginnenvoedsel!
Bij solitaire bijen heb je alleen vrouwtjes en mannetjes, dus geen koningin. De achteruitgang van vele solitaire soorten komt onder andere door de verarming van onze natuur en de te grote afstanden tussen de plekken met de juiste planten.
Gebruik bittere amandelolie. Bittere amandelolie, of het hoofdbestanddeel benzaldehyde, kan gebruikt worden om bijen mee te weren. Giet een kleine hoeveelheid op een doek en bewaar deze op een warme, winderige plek buitenshuis waar het snel zal verdampen.
Insecten zoals wilde bijen zijn in het voorjaar druk met het leggen van eitjes. Ze kruipen in een buisje van je insectenhotel of de gangetjes die je in een boomstam of baksteen hebt gemaakt. Hier leggen ze hun eitjes in. Ze leggen meerdere eitjes in de buis, daarom zie je ze vaak druk heen en weer vliegen.
Een bijennest kan alleen door een imker worden verwijderd. Het heeft geen enkele zin om dit zelf te proberen, tenzij het solitaire bijen zijn. Meestal betreft het de honingbij. Ze zijn oranje - bruin/zwart van kleur.
Bijennest verwijderen en de gevolgen
In principe kan een nest weinig kwaad. Echter kan de ingang van het nest op een plek zitten die ervoor zorgt dat je door de aanvliegroute heenloopt. Om zichzelf of het nest te verdedigen kunnen bijen gaan steken.
Honingbijen hebben én een kolonie én een honingvoorraad te verdedigen en kunnen dus wel aanvallen wanneer ze denken dat zij (of hun kolonie) bedreigd worden. Een steek van een honingbij is altijd pijnlijk, en kan ook gevaarlijk zijn voor mensen met een bijenallergie.
Hoe krijg je een bijenzwerm uit je tuin
Laat ze met rust en ze zullen niemand kwaad doen. Gebruik vooral geen anti-insectenspray om ze weg te jagen. Daar worden ze agressief van. Nog beter is het om contact te zoeken met de plaatselijke imker of vereniging, zodat ze de bijenzwerm kunnen komen vangen.
Bijen komen uit de kast als het warm is dwz ongeveer 18 graden. Als de zon begint te schijnen en het is warm beginnen de bijen te vliegen. Als de temperatuur zoals nu 's avonds daalt naar rond de 15 graden blijven de bijen binnen. Het meest aktief zijn de bijen rond het middag uur.
Ook insecten moeten slapen en schuilen voor slecht weer. Dit doen ze op uiteenlopende plekken. Bijen en wespen vinden dikwijls onderdak in hun nestgangen. Sommige slapen in of op bloemen, wat soms tot slaapgezelschappen leidt.
Met behulp van hun lichaamswarmte en trilling blijven ze warm. Alle bijen kruipen samen in een soort bal, waarbij alle hoofdjes naar binnen wijzen. De koningin zit in het midden. Vervolgens beginnen alle bijen te trillen; zo creëren ze warmte.