De ogen van een beer zijn net zoals de meeste roofdieren heel klein en naar voor gericht. Vaak werd gedacht dat de bruine beer niet goed kon zien. Maar als hij zich concentreert op 1 punt kan hij bewegingen op grote afstanden waarnemen.
Het lokaliseren van zijn prooi
Meer dan een miljard receptorcellen zijn hier verbonden met meer dan tien miljoen zenuwcellen. Deze zenuwcellen zijn aan de hersenen gekoppeld. Hierdoor kan hij een rottend karkas op meer dan een anderhalve kilometer afstand ruiken.
De beer is een alleseter: hij eet planten, wortels, paddenstoelen, vruchten, maar ook vis, insecten en kleine zoogdieren. Hij is ook dol op honing, maar dat wist je waarschijnlijk al, nietwaar?!
Soms blijven beren echter ook in de winters actief, als ze niet-natuurlijk voedsel blijven vinden. Beren zijn nieuwsgierig en erg slim. Ze zijn sterk en snel! Ze halen met gemak snelheden van 15 meter per seconde – sneller dan Olympische sprinters.
Enerzijds zijn er grote roofdieren zoals leeuwen en beren: die zien mensen als voedsel en jagen er zelfs op. Anderzijds heb je dieren zoals hyena's, die wanneer ze de kans krijgen een kind zullen meegraaien, maar een volwassene pas zullen aanvallen indien ze worden uitgedaagd.
Een volwassen bruine beer heeft geen natuurlijke vijanden. Alleen jonge beren worden weleens bedreigd door bijvoorbeeld een tijger. Mensen vormen de grootste bedreiging voor de bruine beer.
De beren zijn niet tam, eten hier niet uit vuilnisbakken en zeer schuw.
Dierlijk voedsel bestaat uit aas, insecten en larven, maar hij kan ook hoefdieren grijpen, van schapen tot elanden. Een bruine beer loopt gemiddeld 5 tot 6 km/u, maar kan 50 tot 60 km/u halen.
Het dier heeft zich aangepast aan verschillende leefgebieden: zo leven er beren in Azië, Europa en Noord- en Zuid-Amerika. Sommigen leven in grotten, anderen weer in holen; de meesten leven wel alleen. De dieren verplaatsen zich over land, maar kunnen ook goed klimmen en zwemmen.
De Duitse slachterij Tönnies slacht ook steeds meer beren. Het berenvlees gaat naar Nederlandse en Engelse supermarkten. De ontwikkeling van de Nederlandse markt, kan de Duitse en Italiaanse markt sneller klaarstomen voor berenvlees.
Grizzlyberen hebben het imago van een zeer gevaarlijke beer, en dat is terecht. De grizzlybeer is gevaarlijk voor de mens, maar de beer zal niet zo snel een mens als prooi hebben. Het is weleens voorgekomen, maar dit gebeurt eigenlijk alleen wanneer mensen te dicht bij het dier komen.
Om je een idee te geven: mensen hebben ongeveer 10.000 smaakpapillen en een kip heeft er maar 30! Katten volgen in het rijtje met net geen 500 smaakpapillen. Omgekeerd zijn er dieren die extreem veel smaakpapillen hebben. Varkens hebben er 14.000 en koeien zelfs 25.000.
De allerbeste neus van het dierenrijk is van de olifant. Dat komt door die enorm lange slurf. Neushoorns kunnen ook heel goed ruiken, kijk maar naar die grote neusgaten.
Lang was niet helemaal duidelijk hoeveel mensen door de leeuwen werden opgegeten. Onderzoek wees in 2011 uit dat de leeuwen zeker van 35 mensen aten. De ene leeuw zou elf mensen hebben buitgemaakt. De andere zou van 24 mensen hebben gegeten.
De Maleise beren, die ook wel honingberen worden genoemd, hebben een sterk reukvermogen en ze ruiken van een afstand al waar ze hun maaltijd moeten zoeken. In de dierentuin eten ze dan ook graag honing, vandaar de bijnaam honingberen. Met hun lange tong likken ze de honing van de bomen op.
Ze eten daar gras, bloemen, wortels, zaden, noten, knollen en bessen. In de Karpaten eet de bruine beer maïskolven en graan, tot ergernis van de boeren. Maar ook wilde vruchten zoals pruimen.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is de zwarte beer een goede zwemmer en klimt hij gemakkelijk in bomen om aan gevaar te ontsnappen.
Een volwassen beer kan wel 65 kilometer per uur rennen! Dat betekent dat hij in de bebouwde kom zomaar de snelheidslimiet kan overschrijden.
In 2012 zijn er 137 Europese bruine beren gesignaleerd in Noorwegen. De meeste beren in Noorwegen vind je bij het grensgebied met Zweden en Rusland. Toch is de kans op een ontmoeting vrij klein.
Ten eerste houdt de beer niet echt een winterslaap. Bij beren heet dat winterrust. Beren gaan in de zogenoemde winterrust vanwege hun omvang. Zoogdieren die in winterslaap gaan, zijn echt de hele winter niet te zien.
Het spiegelen van de gezichtsuitdrukking zou een vorm van communicatie kunnen zijn waarbij de ene beer de andere beer het signaal geeft dat er van rustig spelen overgegaan mag worden op ruw spel. Daarnaast zouden beren het nadoen van gezichtsuitdrukkingen kunnen gebruiken om hun sociale banden te versterken.
De mannetjes beren zijn er slechts om met de vrouwtjes te paren. Na een draagtijd van 6 tot 9 maanden bevalt het vrouwtje in de periode december-januari van een aantal jongen, variërend twee tot meer dan drie.