De olie heeft een smeltpunt van rond de 25°C: daarom vind je 'm in België meestal in gestolde vorm. Sinds enkele jaren is kokosolie razend populair om vlees en groenten in te bakken.
Bakken in kokosolie is de meest verantwoorde vervanger van boter in de pan. Kokosolie is hetzelfde als kokosvet. Deze bewoordingen worden nog weleens door elkaar gehaald, maar er wordt hetzelfde product mee bedoeld.
Conclusie, is olijfolie gezond(er)?
Zowel extra vierge olijfolie als kokosolie hebben gezondheidsbevorderende effecten. Toch is de Voedingswaardetabel duidelijk in zijn oordeel: waar extra vierge olijfolie een 8,3 scoort op gezondheidswaarde, scoort kokosolie een 5,6.
Dan komen we nu bij de vraag of je roomboter kunt vervangen door kokosolie. Het antwoord is: JA! Het verschil tussen het gebruik van roomboter of kokosolie ligt hem voornamelijk in het vochtgehalte. Bij kokosolie zit eigenlijk geen vocht, en is dus 'puur' vet.
Kokosolie of kokosvet is niet gezonder dan andere oliesoorten, zoals zonnebloemolie. Het staat vast dat kokosvet erg veel verzadigd vet bevat. Verzadigd vet verhoogt je slechte cholesterol en dit vergroot het risico op hart- en vaatziekten.
Wil je dus bakken of braden in olie, dan zijn hiervoor eigenlijk alleen verzadigde vetten zoals kokosolie geschikt.
Omdat kokosolie een verzadigd vet is, kun je het prima hoog verhitten zonder dat het schadelijk is voor je gezondheid.
Samengevat is dit de conclusie. Als je een olie of vet niet verhit, dan zijn olijf-, koolzaad-, soja-, arachide-, zonnebloem-, maïsolie en andere plantaardige oliën de betere keuzes. Dat is omdat ze vooral onverzadigde vetten bevatten en zo helpen de verzadigd vet consumptie te beperken.
In roomboter zitten ten opzichte van kokosolie meer vitamine en mineralen. In roomboter zit vitamine A, E en K en een klein beetje D. Kokosolie bevat al deze vitaminen in veel mindere mate. Kokosolie bevat nauwelijks mineralen en roomboter bevat sporen van mineralen zoals kalium, natrium en calcium.
Deze kokosolie smaakt volledig neutraal. Hij is dus heel geschikt voor recepten waar je geen kokossmaak wilt, zoals zelfgemaakte plantaardige boter of roomkaas. Je kunt hem natuurlijk ook gewoon gebruiken om burgers en pannenkoeken in te bakken.
Laurinezuur is een van de belangrijkste ingrediënten in kokosolie. Onderzoeken tonen aan dat het zuur een antibacterieel en ontstekingsremmend effect heeft. Het kan kleine irritaties en verwondingen helpen herstellen. Daarnaast is kokosolie goed voor je huid als je last hebt van puistjes, dankzij de helende werking.
Kokosvet bevat verschillende verzadigde vetzuren, waarvan een aantal wel degelijk een slechte reputatie hebben. Daarnaast bevat kokosvet ook één bepaald verzadigd vetzuur (laurinezuur) dat de 'goede cholesterol' (HDL) verhoogt, wat op zich een gunstig effect heeft op hart en bloedvaten.
Wetenschapsvoorlichter Nelleke van der Houwen: “Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat kokosolie het slechte cholesterol duidelijk verhoogt. Kokosolie bevat veel verzadigde vetzuren. Deze verhogen het slechte cholesterol in het bloed, en vergroten daarmee de kans op hart- en vaatziekten.”
Kokosolie kun je op dezelfde manier gebruiken in de keuken zoals olijfolie en boter. Je kunt er dus gemakkelijk in bakken en braden. Je kunt kokosolie gebruiken voor lekkere wokschotels of voor vleesgerechten. Het is ook heel erg lekker bij Aziatische gerechten.
"We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond", legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.
Kokosolie heeft wel fijne smaak- en structuureigenschappen waardoor het vooral in de veganistische keuken populair is, maar vanwege het hoge gehalte aan verzadigde vetten en lage hoeveelheden vitamines is het minder gezond dan boter en dan de meeste plantaardige oliën.
Doordat de vetten in de olie zo 'stabiel' zijn, kan je kokosolie heel lang bewaren op kamertemperatuur. Zet de olie niet in de koelkast, anders is hij te hard om te gebruiken. Bij kamertemperatuur kun je gemakkelijk met een lepel een beetje olie uit de pot halen om te gebruiken.
Als je de keukenprinses aan het uithangen bent en een taart of cake bakt, maar geen boter hebt, kun je dit vaak prima vervangen door margarine of zonnebloemolie. Heb je echter wel boter in huis maar net niet genoeg? Dan kun je dit tekort aanvullen met een kwart Griekse yoghurt.
Ongeveer 84% van de calorieën in kokosolie en 50% van de calorieën uit palmolie is afkomstig uit verzadigd vet. Daarom smaakt kokosvet dus lekker romig in de koffie (1). Ter vergelijking: 14% van de calorieën van olijfolie is afkomstig van verzadigd vet en 63% in roomboter (2).
Afvallen met kokosolie
Drie eetlepels kokosolie per dag is al genoeg om de positieve effecten ervan te ondervinden. Het beste kan de olie puur worden gegeten of in een glas water worden gedronken. Door de kokosolie aan je dieet toe te voegen kun een pond tot een kilo per week af vallen zonder dat je honger hebt.
Je kan het voor eindeloos veel doeleinden gebruiken en veel mensen hebben het in hun kast staan. Maar kokosolie is niet geschikt als glijmiddel. Waarom niet? Kokosolie heeft dan wel antivirale en antibacteriële eigenschappen, het kan de vaginale pH-balans verstoren en infecties veroorzaken (zoals gistinfecties).
Om gezond te bakken kun je dus het beste vloeibaar vet gebruiken. Je kunt hierbij denken aan verschillende soorten oliën, maar bijvoorbeeld ook aan vloeibare margarine of een vloeibaar bak- en braadproduct. Er zijn verschillende typen olie verkrijgbaar in de supermarkt, zoals olijfolie, zonnebloemolie en arachideolie.
Bij Holland & Barrett kun je kokosolie kopen in verschillende varianten: Virgin kokosolie, smaakneutrale Cooking Cream, Biologische Kokosolie en een vloeibare kokosolie variant om mee te koken.
Wat is beter voor op brood: halvarine of margarine? Er zit 50% minder vet in halvarine dan in margarine uit een kuipje. Dat betekent dat je minder calorieën binnenkrijgt als je halvarine gebruikt. Voor kinderen tot 4 jaar adviseren we om margarine op brood te smeren.