NB Als het om (vage) herinneringen gaat, vertellen cliënten vaak dat ze veel aan het trauma moeten denken, maar niet dat zij specifieke concrete situaties van toen en daar steeds herbeleven. Als er geen sprake is van herbelevingen, is er ook geen sprake van een PTSS!
Een PTSS gaat bijna nooit vanzelf over. Er is vrijwel altijd een behandeling nodig om van de klachten af te komen. Meer dan de helft van mensen met een PTSS heeft zonder behandeling na vijf jaar nog steeds ernstige klachten.
PTSS (Posttraumatische stressstoornis) Als je iets engs of schokkends (een trauma) meemaakt en dat niet goed verwerkt, dan kun je PTSS (posttraumatische stressstoornis) ontwikkelen. Het voelt dan alsof de nare gebeurtenis je achtervolgt met nachtmerries en levensechte herinneringen (flashbacks).
Bij herbeleving lijkt het alsof je de traumatische gebeurtenis opnieuw meemaakt. Je hebt last van flashbacks: je ziet, ruikt, hoort, proeft en voelt alles weer zoals toen het gebeurde. Wanneer je aan de gebeurtenis denkt, krijg je hartkloppingen, gaat trillen en zweten en kunt niet goed meer ademhalen.
Ze raken snel overspoeld, emoties nemen dus de overhand, en ze zijn moeilijk te kalmeren. Sommige mensen proberen emoties weer de baas te worden door zich risicovol te gedragen of zichzelf te beschadigen. Alleen een psycholoog of psychiater kan op basis van onderzoek een diagnose stellen.
Is PTSS te genezen? Ja, er zijn verschillende behandelwijzen voor PTSS. Bijvoorbeeld stapsgewijs en onder begeleiding de schokkende gebeurtenis onder ogen zien. En door gesprekken over de traumatische ervaring te voeren slijt het gevoel wat die ervaring nog oproept.
Zelf ondergaan van een traumatische gebeurtenis. Getuige zijn van een traumatische gebeurtenis die anderen overkwam. Vernemen dat een naaste een traumatische gebeurtenis is overkomen. Ondergaan van herhaaldelijke of extreme blootstelling aan afschuwwekkende details van traumatische gebeurtenissen, zoals bij ...
Een (complexe) PTSS ontstaat doordat je vroeg in je leven ernstige traumatische ervaringen hebt meegemaakt, zoals seksueel misbruik, mishandeling of verwaarlozing. Hierdoor heeft jouje persoonlijkheidsontwikkeling ernstige schade opgelopen.
Complexe PTSS heeft dezelfde symptomen als PTSS, maar heeft daarnaast ook nog andere symptomen. Naast vermijding, herbeleving en spanning is er ook sprake van dissociatieve momenten. Dat betekent dat bepaalde gedachten, emoties, waarnemingen of herinneringen buiten het bewustzijn worden geplaatst.
Zeg niet dat het 'snel over zal zijn' of dat diegene 'er vast snel over heen is'. Dit is niet realistisch. Het kost tijd om te herstellen van een trauma. Ook kan dit ervoor zorgen dat degene met PTSS het zichzelf kwalijk neemt wanneer het herstel niet snel genoeg gaat.
Op termijn kan PTSS binnen een familie tot relatie-, opvoed- en geldproblemen leiden. Daarom vinden we het bij PsyQ belangrijk om de partner bij de behandeling te betrekken. Het kan erger voorkomen.”
Als PTSS-klachten ontstaan vanuit traumatische ervaringen op jongere leeftijd, terwijl er niet eerder in het leven sprake is geweest van zulke klachten, wordt gesproken van uitgestelde PTSS.
Patiënten met PTSS hebben verhoogde levels van noradrenaline in hun hersenen. Deze chemische boodschapper is betrokken bij onrust en stress. Dit kan verklaren waarom het voor mensen met PTSS moeilijk is om zich weer veilig te voelen na het meemaken van het trauma.
Een PTSS is een angststoornis. Na de traumatische gebeurtenis blijft je angst bestaan. Je lijf en je geest zijn constant alert op een gevaar dat er niet meer is. Je lichaam staat onder spanning, je schrikt snel en je bent waakzaam.
Een herbeleving kan heel kort duren, een paar minuten, maar soms langer.
Yoga, mindfulness en sensomotorische therapie (waarbij de zintuigen door allerlei spelletjes en beweging worden geactiveerd, DE) zijn andere manieren om in een veilige omgeving te voelen wat er gebeurt in hun lijf. Ook tekenen helpt kinderen om het verlammende effect van traumatische ervaringen tegen te gaan.
Klachten worden vaak niet herkend waardoor de belastbaarheid van iemand met PTSS misschien wel verkeerd wordt ingeschat. Indien u 35% of méér arbeidsongeschikt blijkt te zijn, kunt u een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen acute en chronische PTSS. Je hebt acute PTSS als je klachten één maand aanhouden. Het wordt chronische PTSS genoemd als je klachten langer dan drie maanden aanhouden.
Niet iedereen met PTSS heeft last van nachtmerries en bij veel mensen gaan de nachtmerries vanzelf over door een traumabehandeling.
Gevolgen PTSS lange termijn
Hoe langer PTSS duurt, hoe erger je klachten vaak worden. Je voelt je lichamelijk en geestelijk steeds slechter, je spreekt steeds minder met mensen af en je krijgt meer en meer last van negatieve gedachten. Ook vind je het steeds moeilijker om naar de toekomst te kijken.
Wanneer je lijdt aan een dissociatieve stoornis lukt het je op momenten niet om gebruik te maken van het bewustzijn. Het is net of je uit je lichaam treedt: je staat los van jezelf. Dit kan een manier zijn om gedachten, emoties en (lichamelijke) gevoelens uit te schakelen.
De effecten kunnen nog even doorwerken, wat goed is. Daarnaast is het een veelgehoorde klacht dat cliënten na de EMDR hoofdpijn en vermoeidheid kunnen ervaren. In sommige gevallen kan je ook het idee hebben dat je de regie kwijt bent als je er bijvoorbeeld nieuwe beelden of gevoelens naar boven komen.