Een scala van factoren bepaalt de smaak van beide oestersoorten: het water, de bodemsoort, het soort plankton en algen, de stromingen… In de zomermaanden planten Zeeuwse oesters zich voort. Jean: ‛Melken noemen we dat - oesters die melken, zijn niet lekker om te eten trouwens.
"Een slechte oester heeft een penetrante zwavelgeur. Dit ruik je zodra je de oester opent." Ook mag er niets anders in de schelp zitten dan de oester zelf en het oestervocht. "Zit er bijvoorbeeld een worm in de schelp, dan betekent dit niet per se dat de oester niet goed is.
Oesters zijn vers als de schelp gesloten is. Als de schelp iets open staat, geef de schelp dan een tik. Sluit de schelp zich, dan is de oester geschikt voor consumptie. Bewaar oesters altijd in de koelkast.
De voortplanting van de oester. In de maanden juli en augustus zijn de oesters aan het voortplanten. Dit noemt men melken.
Raap de kleinere exemplaren (ca. 8-10 cm lengte) om rauw te eten en de grotere (>20 cm) om te stomen of te gratineren. Groter dan 20 centimeter zijn er ook, maar die krijg je alleen open als je veel naar de sportschool gaat. Raap bij voorkeur oesters die bij laag water net boven het water uitkomen.
Het norovirus zit vooral in rauwe schaal- en schelpdieren, zoals rauwe oesters en mosselen. Dit kan komen doordat deze in besmet water gekweekt zijn. Verder kunnen ook rauwe groente en fruit besmet zijn door het gebruik van besmet water. Met name zacht fruit, zoals bosvruchten, is gevoelig voor besmetting.
Er zijn fossielen van oesters gevonden die rond de 520 miljoen jaar oud zijn. Je kan bij oesters zien hoe oud ze zijn. Net als een boom heeft een oester jaarringen en elke ring staat voor 1 jaar. Nu we het toch over jaartallen hebben, het eten van oesters is niet altijd een delicatesse geweest.
We eten zowel Belons, platte oesters uit Bretagne met wit vlees, als de Franse creuse. Die laatste soort wordt meestal vernoemd naar de streek van herkomst of de manier waarop hij gekweekt is. Denk aan de Fines de Claires, de volle en vlezige oester die perfect is voor beginners.
De Zweedse oesters worden met de hand van de bodem gedoken en zijn dan ook gillend duur. Maar volgens de kenners zijn het wel de allerlekkerste oesters die je in Europa kan vinden. Doordat ze groot zijn geworden in het wild, met stromingen, hebben ze een zeer sterke, notige, metaalachtige smaak.
Zowel de noord- als de zuidkust van Bretagne lenen zich bijzonder goed voor de oesterteelt, met oesters die bekendstaan om hun uitzonderlijke kwaliteit. De fines of de creuses, de speciale of de platte, ze hebben allemaal die kenmerkende en krachtige zilte smaak.
De oesters kunnen dan geen lucht meer krijgen, want ook buiten het water kunnen deze zeevruchten lang in leven blijven, maar hebben we lucht nodig. Je kunt ze ook in een plastic bakje doen, geen deksel maar wel wat ijs er bovenop doen. Of leg ze in een schaal, en doe daar wat is bovenop.
Wij houden rekening met 2 oesters per persoon. Onze ervaring heeft ons geleerd dat deze rekenmethode in 95% van de gevallen perfect uitkomt. Er zijn gasten die er 2 eten, er zijn gasten die er geen eten en er zijn gasten die er (veel) meer dan 2 eten.
Oesters bewaren
Heb je oesters gekocht? Hou ze – tot je ze gaat eten – zo vers mogelijk door ze altijd in de koelkast te leggen (nooit op kamertemperatuur en nooit in de vriezer). In gesloten vorm kunnen oesters tot negen dagen of tot de THT datum in de koelkast bewaard worden.
Bijvoorbeeld door de Salmonella bacterie. De klachten beginnen een paar uur tot meer dan 8 uur nadat u gegeten of gedronken heeft. Meestal zijn de klachten na 1 dag tot 3 dagen weer over.
Een geopende schelp levert een uitgedroogde oester en die kun je niet eten. Als je de schelp niet of lastig open krijgt, dan is het in orde. Druppel wat citroensap op de kieuwen van de oester. Als deze samentrekt, kun je hem eten.
Maak de oesters vlak voor serveren pas open
Wanneer je oesters openmaakt is de kans groot dat er vuil bijkomt, eet ze daarom meteen na het openen van de schelp op. Vraag je je visboer de oesters te openen? Dan eet je ze (meteen!)
's Werelds duurste oester groeit in een oesterkwekerij in het zuiden van Australië. De Coffin Bay King oester groeit gemiddeld zeven jaar en is daardoor gigantisch. Naast de grootte zorgt de ouderdom er ook voor dat deze oester een unieke smaak heeft en dat het vlees stevig en sappig is.
Oesters zijn een 100% natuurlijk product en bevatten een hoog zinkgehalte, magnesium, vitaminen B12, B3 en D. Zink en magnesium spelen een grote rol in onze stofwisseling. Bovendien ondersteunt zink een gezond immuunsysteem, stimuleert wondgenezing, sterke botten, mooi haar en een goed geheugen.
Vroeger kwamen ze al voor, maar toen uitsluitend in de platte variant. Overal langs de Europese kust lagen de langzaamgroeiende oesters. Doordat deze oesters langzaam groeien, en eigenlijk pas na een jaar of vijf geraapt mogen worden, zijn ze duur en exclusief.
Wanneer kun je gaan? De regel is dat je het beste kunt rapen als de r in de maand is: van september tot en met april. In de zomer of tijdens een warm voorjaar is de kans groot dat je een 'geile oester' tegen het lijf loopt. Deze oesters produceren melkachtig zaadvocht en dit is niet lekker.
Maak de oester los van de schelp door er met een lepel tussen te gaan. Leg even in ijskoud water om alle onzuiverheden weg te halen. Dep de oester af op wat keukenpapier en leg ze terug in een propere schelp. Leg ze omgekeerd om een voller resultaat te bekomen.
Het oesterseizoen loopt van september tot en met april. In het voorjaar en de zomer wordt het warmer en dan zijn de oesters niet lekker meer. Je gaat dus op pad als de R in de maand zit en je plukt als het eb is. Dat kan twee uur voor en twee uur na laagtij.
Sommige ongewervelden, zoals octopussen, voelen vermoedelijk ook pijn. Andere dieren, zoals mieren en andere insecten en oesters, voelen geen pijn.
De oester creëert een parel als er een extern element binnendringt. Dit kan bijvoorbeeld zand, een stukje schelp of een diertje zijn. Om zichzelf te beschermen maakt de oester kleine laagjes parelmoer aan. Al die laagjes vormen uiteindelijk een glanzend bolletje.