Het aanbranden van melk komt vooral voor bij magere of halfvolle melk. Hoe vetter de melk, hoe kleiner de kans op aanbranden. Kook de melk altijd op een zacht vuur en roer voortdurend met een houten lepel of garde over de bodem tijdens het opwarmen.
Wanneer we water aan de kook brengen, zien we eerst luchtbellen en daarna stoombellen ontsnappen en bij het kookpunt is de gehele inhoud van de pan één borrelend stoom-watermengsel. Bij melk gebeurt precies hetzelfde, maar de stoom kan niet ontsnappen, doordat er vanaf ongeveer 80 oC een vel op de melk verschenen is.
Wil je je melk wel koken om bacterieën te doden ga dan als volgt te werk: Gebruik een gave, schone met koud water afgespoelde pan. Niet afdrogen, goed laten uitdruipen. Verhit hierin de melk tot het bijna kookt (nog net niet omhoog komt), zet dan de warmtebron lager en laat de melk 2 tot 3 minuten doorkoken.
Als consument kun je dus niet altijd weten wat er met de rauwe melk is gebeurd. Ook kun je niet zien, ruiken of proeven of er ziekmakende bacteriën inzitten. Het Voedingscentrum adviseert daarom om rauwe melk te koken voor je het drinkt of in een gerecht verwerkt. Zo kun je een voedselinfectie voorkomen.
Zeker geen melk koken met waterkoker!
Een waterkoker is zeker niet gemaakt voor melk te koken, de voornamelijkste redenen hiervoor is dat melk niet verdampt en omdat melk zal verbranden. Melk is een combinatie van water, vetten en eiwitten.
Nee!!! De melk (eiwitten) branden aan op het verwarmingselement. De verwarming in een waterkoker gaat veel te snel en te heet. Het gaat ontzettend stinken en schuimen en je bent uren bezig je waterkoker weer schoon en geurvrij te krijgen.
Het kan. Vul de waterkoker met water en leg er wat eieren in. Nadat de waterkoker is afgeslagen, laat je ze er nog even in liggen. Na ongeveer drie minuten heb je een zachtgekookt ei, wacht je vijf minuten dan heb je een hardgekookt ei.
Rauwe melk drinken kan gevaarlijk zijn
Verse melk is dus geen steriel product meer. De meeste micro-organismen zijn ongevaarlijk maar er kunnen ook pathogene bacteriën tussen zitten zoals Campylobacter, Salmonella, Escherichia coli, Listeria monocytogenes en de enterotoxine producerende Staphylococcus aureus.
Het aanbranden van melk komt vooral voor bij magere of halfvolle melk. Hoe vetter de melk, hoe kleiner de kans op aanbranden. Kook de melk altijd op een zacht vuur en roer voortdurend met een houten lepel of garde over de bodem tijdens het opwarmen.
In hun onderzoek kwamen de wetenschappers tot de conclusie dat de kans om een voedselinfectie op te lopen bij het drinken van rauwe melk wel 100 keer zo groot is als bij het drinken van gepasteuriseerde melk. Dat brengt ze ertoe te adviseren geen rauwe melk te drinken.
Eigenlijk is er nauwelijks verschil tussen houdbare en verse melk. Melk bevat eiwitten, vitamines en mineralen. Het verschil in voedingsstoffen tussen houdbare melk en verse melk is bij de verhitting maar heel klein.
In rauwe melk zitten waardevollere voedingsstoffen, zoals vitaminen en noodzakelijke enzymen. Ook wordt er in verschillende publicaties geschreven dat het voor herstel zorgt bij ziektes en een dieet van rauwe melk goed helpt in een dieet.
Meer smaak dan gepasteuriseerde melk
Het grootste pluspunt van rauwe melk is de smaak. Volgens melksommelier Bas de Groot bevat rauwe melk veel meer smaak. “Alle melk, dus ook de lang houdbare melk in de supermarkt, heeft twee smaken. Een eerste smaak die je proeft zodra de melk in je mond komt, en een afdronk.
Het kookpunt van melk ligt dicht bij het kookpunt van water, dat is 100 graden C, of 212 graden F op zeeniveau, maar melk bevat extra moleculen, dus het kookpunt is iets hoger. Hoeveel hoger hangt af van de chemische samenstelling van de melk, dus er is geen standaard kookpunt van melk dat je kunt opzoeken.
Kan je houdbare melk koken? Een pak houdbare melk die verhit is om hem langer houdbaar te maken is veilig om te drinken, zelfs als hij op kamertemperatuur bewaard wordt. Deze melk is verhit met de UHT-methode, wat staat voor 'Ultra Hoge Temperatuur'.
Bij het opwarmen van melk bewegen de deeltjes in eiwitmoleculen steeds harder. Deze beweging zorgt ervoor dat moleculen kapot gaan en het eiwit zijn eigenschappen verliest: De eiwitten worden onoplosbaar en veroorzaken een vel op de melk. Het vel sluit vervolgens de melk af van de buitenlucht.
Als melk heter wordt dan 100 ºC kan het verbranden en dat kan brandwonden op je huid veroorzaken. Wat je ook gebruikt, het moet het door het oppervlak van de melk heen steken, anders heeft het geen zin.
Heb je iets vloeibaars als melk laten aanbranden? Dan werkt citroensap als de beste voor jou aangebrande pas. Voeg citroensap en heet water in de pan, laat dit een kwartiertje weken. Vervolgens kan je zo met de borstel de vloeibare resten laten verdwijnen.
Als de melk is aangebrand dan is er niets meer te redden. De pan waarin de melk is aangebrand, kunt u het beste nooit meer voor het koken van melk gebruiken. Één keer aangebrand in de pan dan zal de melk iedere keer weer in die pan opnieuw aanbranden.
Rauwe melk
Deze melk is beperkt houdbaar: ongeopend 48u in de koelkast. Rauwe melk kan (gevaarlijke) bacteriën bevatten. Volgens het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen, is het risico voor infectie door rauwe melk verwaarloosbaar.
Qua voedingswaarde scoren sojamelk, amandelmelk en havermelk het beste. Rijstmelk scoort het slechtst, met weinig vitaminen en mineralen en relatief veel calorieën en suikers. Kijkend naar eiwitten steekt sojamelk met kop en schouders boven de andere plantaardige melken uit.
Voor 70-plussers is zuivel belangrijk, vanwege de bijdrage die zuivel levert aan gezonde botten, cognitief functioneren en spiermassa. Gezonde voeding helpt beperkingen in het functioneren te voorkomen.
Ook pasta kun je koken in een waterkoker. Dit gaat vooral goed met waterkokers zonder metalen spiraal op de bodem (hier koekt de pasta snel aan vast). Doe de pasta in de koker en vul hem aan met water. Per 100 gram pasta volstaat ongeveer 1 liter water.
Nee, de waterkoker is alleen bedoeld voor het verwarmen van water. Gebruik het apparaat niet om soep of andere vloeistoffen of voedsel in potten, flessen of blikken op te warmen.
Heb je een waterkoker met een spiraal op de bodem die heet wordt (even deksel open en naar binnen kijken), dan kun je er geen pasta in koken, maar anders: 1 liter water per 100 gram pasta, laten koken en dan 10 minuten wachten (of iets langer, als je volkoren pasta maakt).