“Het lichaam heeft enige tijd nodig om aan een andere temperatuur te wennen. Dat merk je bijvoorbeeld ook als je op vakantie gaat naar een warm land. Na een week zijn interne processen zoals je zweetproductie, huiddoorbloeding en warmteproductie grotendeels gewend aan de nieuwe situatie.”
Kou heeft een positief effect op de weerstand en het stimuleert de bloedsomloop. Ook activeert het bruin vet, wat kan helpen om af te vallen. Maar misschien het allerbelangrijkste: kou maakt gelukshormonen vrij die je een fijne roes en een mentale boost geven.
"Er is heel lang gedacht dat we dat kunnen oefenen, maar helaas", zegt Daanen. "We hebben het onlangs nog onderzocht. Mensen moesten vijftien dagen lang elke dag hun handen en voeten in koud water doen. De doorbloeding en energiehuishouding verbeterden daardoor niet."
Organen/spieren werken minder goed door de kou
Zolang je lichaam tussen de 35,5 en 37,5 graden is, is er niets aan de hand. Wanneer dit onder de 35 graden komt, is er sprake van onderkoeling. Met name de nieren, het hart, de stofwisseling en de spieren krijgen het zwaarder te verduren.
Of voortaan wintersporten in je zwemkleding? Ja, het is waar: kou zorgt voor meer vetverbranding. Je verbrandt in dat half uur inderdaad meer calorieën dan als je in een aangename 20 graden op de bank zit. Een half uur sporten in de kou heeft helaas niet hetzelfde effect.
Koud douchen zorgt voor een verbeterde circulatie van je bloedsomloop. Dit is niet alleen goed voor je algehele gezondheid, ook voor je sportprestaties en het herstel. Het zorgt ervoor dat essentiële voedingsstoffen en energie bij je spieren en organen terecht komen.
Dit kan te maken hebben met hormonen, lichaamsgewicht, lichaamslengte, sporten en nog veel meer. Neem bijvoorbeeld gewicht. Bij lichaamstemperatuur spelen warmteproductie en isolatie van spieren en vet een belangrijke rol. Doordat vet isoleert, hebben extreem zware mensen het vaak eerder warm.
Wanneer je bloedsomloop niet optimaal is, kost het je lichaam meer moeite om het warme bloed tot in de uiteinden van je lichaam te pompen. Het gevolg: koude voeten en koude handen. Een slechte bloedcirculatie komt vaak, maar zeker niet altijd, door een ongezonde leefstijl.
Een koele omgeving helpt om uw lichaamstemperatuur te verlagen. Draag dunne kleding. Omdat uw lichaamstemperatuur hoog is, moet uw lichaam veel warmte kwijt kunnen. Trek daarom luchtige en comfortabele kleding aan.
“Het lichaam heeft enige tijd nodig om aan een andere temperatuur te wennen. Dat merk je bijvoorbeeld ook als je op vakantie gaat naar een warm land. Na een week zijn interne processen zoals je zweetproductie, huiddoorbloeding en warmteproductie grotendeels gewend aan de nieuwe situatie.”
Overgevoeligheid voor kou is een pijnlijke reactie van met name de vingers op een temperatuur die normaal niet pijnlijk is. Dit noemen we ook wel koude-intolerantie. Koude-intolerantie komt vaak voor bij mensen die een ongeval of operatie van de arm of hand hebben gehad, waarbij een zenuw of een bloedvat is beschadigd.
Een lichaam went dus wel degelijk aan een lagere temperatuur. Het is even bikkelen, maar dan kan je lijf bijvoorbeeld 15 graden aan. Of dat ook gezonder is dan leven bij 20 graden is nog niet helemaal duidelijk, zegt Kingma. "Het is nog niet helemaal onderzocht of het leven alleen bij lage temperaturen gezond is.
Je kunt er ook voor kiezen om de temperatuur zo laag in te stellen dat de verwarming niet aanslaat, afhankelijk van de woning(isolatie) is dat tussen de 7 en 12 graden. Het is overigens een misverstand dat ineens opwarmen in de ochtend veel extra energie kost als de nachttemperatuur laag is.
Zo raadt de Wereldgezondheidsorganisatie een minimumtemperatuur van 18 graden aan míts je volwassen en gezond bent. Waarbij er tevens wordt uitgegaan dat je je kleed volgens het seizoen. Jongeren, ouderen en zieken zouden echter de thermostaat op minimaal 20 graden moeten zetten.
Koude voeten zijn meestal niet ernstig en vaak luidt het advies dan ook om de voet warm houden en eventueel meer bewegen.
Pyjama's over warme slaapkleding spelen ook een belangrijke rol bij het creëren van warmte onder uw dekens. Ook zijn er bijvoorbeeld speciale slaapsokken te koop die, zeker als u snel koude voeten heeft, helpen om het warm te krijgen. Badstoffen sokken, maar ook flanel of wol zijn goede warmte isolatoren.
Kunnen koude handen en voeten kwaad? "Meestal niet. Zeker als het buiten koud is, is het een normale lichaamsreactie. Bij ongeveer 5 procent van de gezonde bevolking is het mechanisme van het sluiten van de kleine bloedvaatjes overactief of overgevoelig.
Het bleek, dat bij alle drie groepen van temperatuurbepaling de huid van het voorhoofd het hoogst is, namelijk gemiddeld 35°.
De huid is het grootste orgaan van het lichaam. Hij reguleert de lichaamstemperatuur en beschermt ons tegen microben.
Douche alleen 's ochtends koud, 's avonds verhindert koud douchen de aanmaak van het slaaphormoon melatonine. De meesten zullen er de voorkeur aangeven om te beginnen met een warme douche. Gooi vervolgens in één keer de temperatuur naar (ijs)koud. Zo is het (positieve) effect het grootst.
Naast het feit dat douchen met (ijs)koud water ecovriendelijk is, heeft het ook flink wat gezondheidsvoordelen. Koud douchen is onder andere goed voor het immuunsysteem, de bloedcirculatie, de thermoregulatie, gewichtsverlies en de huid. Bovendien verbetert het ook de sportprestaties.
Start de dag met een koude douche. Zo heb je de hele dag profijt van de positieve effecten. Bouw de duur van de tijd onder de koude straal op. Begin met 20 seconden, de dag erna 30 seconden en bouw het langzaam op naar 2 á 3 minuten.