Naar schatting tussen 70 en 80% van de seksueel actieve bevolking krijgt ooit een HPV-infectie. Dit omdat HPV heel gemakkelijk wordt doorgegeven. Je hoeft er zelfs geen seks (in de vorm van penetratie) voor te hebben. Vanaf je eerste partner heb je kans om besmet te raken met het virus.
HPV loop je op door seksueel contact met iemand die besmet is. Veilig of onveilig. Niet alleen door geslachtsgemeenschap. Je kan het virus ook krijgen door het aanraken van een penis of vagina en door orale seks.
Het virus is heel besmettelijk. "Het is absoluut niet zo dat mensen met HPV seksueel flink tekeer zijn gegaan. Het virus is echt heel normaal. Ook als je je hele leven slechts één seksuele partner hebt, kun je het van die partner krijgen." In de meeste gevallen is het niet ernstig als je het krijgt (zie vraag 4).
HPV krijg je door seksueel contact met iemand die HPV heeft. Ook door het aanraken van de penis of vagina en door orale seks kun je HPV krijgen. HPV is heel besmettelijk en geeft meestal geen klachten, daarom kan iemand met HPV zonder dat de persoon het weet iemand anders gemakkelijk besmetten.
Bovendien is HPV een latent virus en kan het jarenlang slapend aanwezig zijn- het is niet altijd het gevolg van recente geslachtsgemeenschap.
In het algemeen geneest een HPV-infectie zonder behandeling. Van nieuwe infecties was 20% na 3 maanden spontaan genezen en 90% na 2 jaar (Boeke 1999, Zielinski 1999).
Ongeveer 8 van de 10 mannen en vrouwen raken in hun leven een keer besmet met een HPV humaan papillomavirus (humaan papillomavirus) dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. De kans op HPV verschilt per leeftijd. Jonge vrouwen zijn vaker besmet met HPV. Dit komt omdat HPV wordt overgedragen tijdens seks.
De eerste verschijnselen zijn jeuk en irritatie bij de geslachtsorganen. Soms ontstaat er maar één wratje, maar soms ook ontstaan er veel wratten in korte tijd. De kans dat wratten na behandeling terugkomen is groot.
Besmetting. Besmetting kan plaatsvinden door te vrijen met iemand die HPV heeft. Condooms verminderen de kans op besmetting met HPV, maar het virus verspreidt zich ook via handen, huid en mond. HPV verdwijnt meestal vanzelf na ongeveer 1,5 jaar uit het lichaam, in die periode is diegene besmettelijk.
Krijgt u de uitslag dat er HPV humaan papillomavirus (humaan papillomavirus) is gevonden in de zelfafnameset, dan krijgt u het advies om een uitstrijkje te laten maken bij de huisartspraktijk. Bij dit uitstrijkje geldt het nieuwe verwijsschema.
Ondanks het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker overlijden jaarlijks meer dan 200 vrouwen aan de gevolgen van baarmoederhalskanker. Voor de andere HPV-gerelateerde kankers is er geen screening mogelijk om de kanker in een vroeg stadium op te sporen. Een HPV-infectie geeft meestal geen klachten.
De incubatietijd (de periode tussen het moment van besmetting en het ontstaan van de klachten) voor deze typen HPV is één tot acht maanden en ligt gemiddeld rond de drie maanden.
Dit gaat heel langzaam en duurt meestal minimaal 10 tot 15 jaar. Meestal ruimt het lichaam HPV humaan papillomavirus (humaan papillomavirus) binnen 2 jaar zelf op.
Symptomen. Meestal pijnloze, zichtbare en voelbare oppervlakkige zwellingen op de slijmvliezen of de huid van de genitaliën en anus, maar ook intern in de vagina, de baarmoederhals of het plaskanaal. Deze virussen worden overgedragen door seksueel contact.
Een HPV-infectie die niet weggaat, kan soms baarmoederhalskanker veroorzaken. Baarmoederhalskanker zelf is niet besmettelijk, het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken, is dat wel. Baarmoederhalskanker ontwikkelt zich heel langzaam. De kanker heeft namelijk een aantal voorstadia of voorlopers.
Mannen kunnen HPV inderdaad ook bij zich dragen op hun penis/eikel. Voor mannen is er echter eigenlijk geen 'risico' omdat het maar heel zelden (veel minder vaak dan bij vrouwen) tot problemen leidt zoals dat bij vrouwen leidt tot afwijkingen op de baarmoedermond. Testen en screening heeft dus voor mannen geen zin.
Door seks kan het HPV in de vagina en baarmoederhals komen. Het virus kan dan in de cellen van het slijmvlies van de baarmoederhals gaan zitten. Bij de meeste vrouwen ruimt het afweersysteem HPV op. Als het afweersysteem HPV niet opruimt, kunnen er afwijkende cellen ontstaan.
HPV bij mannen kan niet worden getest. Wel kun je je laten onderzoeken door een van onze artsen als je genitale wratten hebt. Als die worden herkend, kun je meteen een behandeling meekrijgen.
De meerderheid van de infecties met het HPV verdwijnen spontaan en hoeven niet behandeld te worden. Wanneer de infectie niet spontaan verdwijnt en/of tot veranderingen in de cellen van de baarmoederhals (dysplasie) leidt, is het belangrijk om tijdig in te grijpen en de dysplastische cellen te behandelen.
PAP 1 HPV positief Het uitstrijkje is normaal. Wel is het HPV virus gevonden waardoor u over 6 maanden opnieuw een uitstrijkje moet laten maken om te kijken of het lichaam het virus zelf heeft opgeruimd. In het uitstrijkje zijn enkele cellen aanwezig die er iets anders uitzien dan normaal.
Het virus is niet aanwezig in sperma, speeksel of bloed.
Het papillomavirus wordt vaak al overgedragen wanneer iemand nog maar pas seksueel actief is. Jonge vrouwen met een seksleven worden het meest blootgesteld aan besmettingsgevaar, dat afneemt met de leeftijd.
Kanker door HPV
Acht op de tien mensen raken een of meerdere keren in hun leven besmet met HPV. Gelukkig worden die niet allemaal ziek, meestal ruimt je lichaam het virus zelf op. Bij 10 tot 20% van de mensen gebeurt dat niet. Dan krijgt het virus de kans om gezonde cellen te veranderen.
HPV-vaccinatie tot en met 26 jaar
Sinds 2022 worden meisjes én jongens uitgenodigd voor de HPV-vaccinatie in het jaar dat ze tien worden. Daarnaast krijgen in 2022 en 2023 tieners tot 18 jaar, die nog niet (volledig) gevaccineerd zijn de kans zich te beschermen tegen HPV.
Voor 2020 zijn voorlopige data gebruikt. Rekening houdend met het deel van de kankers dat veroorzaakt wordt door HPV (dus de HPV-attributies), krijgen jaarlijks in Nederland naar schatting ruim 1.100 vrouwen en bijna 400 mannen kanker door HPV.