Verdringing verwijst naar de opvatting dat traumatische ervaringen onbewust worden weggedrukt en dan niet meer toegankelijk zijn voor bewuste introspectie. Verdrongen herinneringen aan traumatische ervaringen kunnen jarenlang een sluimerend bestaan leiden, aldus de theorie.
Veel mensen hebben soms wel jaren last van een trauma dat in de jeugd is ontstaan. Iemand kan het langdurig verdringen, totdat er weer iets gebeurt waarbij de traumatische gebeurtenis naar boven komt.
Zo zijn veel psychologen en psychiaters het erover eens dat het helemaal niet mogelijk is om seksueel misbruik te verdringen. Sommige slachtoffers die zich niets meer kunnen herinneren van het seksueel misbruik, zouden nog met anderen over het misbruik gesproken hebben.
Ook al kunnen we bepaalde stressvolle, of traumatische momenten uit onze jeugd niet meer herinneren, dat betekent nog niet dat ze geen invloed hebben. Dat concluderen onderzoekers in een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift Developmental Science.
Herbelevingen
Nare herinneringen; beelden en gedachten die zich vaak opdringen. Angstige dromen over de traumatische gebeurtenis. Je reageert soms alsof de traumatische gebeurtenis opnieuw plaatsvindt. Je voelt je erg angstig als je wordt geconfronteerd met iets wat met deze gebeurtenis in verband staat.
Onze herinneringen maken ons tot wie we zijn. Toch laat onderzoek zien dat ons geheugen niet altijd even betrouwbaar is. Ons brein vervormt herinneringen, verwijdert ze, en is zelfs in staat om valse herinneringen te produceren.
Je ben slachtoffer van seksueel misbruik wanneer je (onder dwang) seksueel contact met iemand hebt gehad die daarbij misbruik heeft gemaakt van het leeftijds- en/of machtsverschil. Bijvoorbeeld: als kind met een volwassene, als cliënt met een hulpverlener of als leerling met een docent.
Effecten op brein en gedrag
En worden ze vaak zelf slachtoffer of pleger van misbruik, dan wel geweld. 'Door een onveilige omgeving en slechte jeugdervaringen ontwikkelen jonge slachtoffers een negatief zelfbeeld en vijandelijk wereldbeeld. Ook raakt hun gevoel uitgeschakeld, er ontstaat “emotional numbness”.
Opvallend gedrag
seksuele situaties naspelen met poppen. angst of paniek tijdens het verschonen van een luier of vieze broek. ineens bevriezen als ze iets horen, zien of voelen wat de herinnering oproept aan het seksueel misbruik.
Deze processen vinden bijna overal in onze hersenen plaats maar vooral in de hippocampus. De hippocampus is een hersengebied dat belangrijk is voor het vastleggen van nieuwe herinneringen.
Yoga, mindfulness en sensomotorische therapie (waarbij de zintuigen door allerlei spelletjes en beweging worden geactiveerd, DE) zijn andere manieren om in een veilige omgeving te voelen wat er gebeurt in hun lijf. Ook tekenen helpt kinderen om het verlammende effect van traumatische ervaringen tegen te gaan.
Een herinneringsvervalsing, valse herinnering of pseudo-herinnering is een herinnering die in strijd is met de waarheid, ofwel aan gebeurtenissen die nooit hebben plaatsgevonden. Het kunnen ook onjuiste en/of vervormde herinneringen zijn aan een gebeurtenis die wel echt heeft plaatsgevonden.
Als ze volwassen zijn, hebben mensen die seksueel misbruik hebben meegemaakt vaak moeite met grenzen stellen. Ook kunnen zij een afkeer van zichzelf hebben, wat zich kan uiten in depressies, verslaving en eetproblemen. Bij langdurig seksueel misbruik kan een kind ook een dissociatieve identiteitsstoornis ontwikkelen.
Er zijn verschillende situaties waarin kinderen kwaadaardige of opzettelijke verhalen van seksueel misbruik verzinnen. Een voorbeeld hiervan is de jongvolwassene die wraak wil nemen op de vermeende dader omwille van een ervaren onrecht. Of de gevallen waarin de valse aangifte wordt gebruikt als alibi.
plotselinge wisselingen in de stemming van het kind: ongelukkig zijn, boos zijn of plotseling teruggetrokken gedrag; vrees voor bepaalde mensen of plekken, bijvoorbeeld: het kind wil niet alleen gelaten worden met een oppas, huisvriend of familielid; een ouder kind dat zich gedraagt zoals een jong kind.
Bij grensoverschrijdend gedrag dat 'hands-on' plaatsvindt, is er wel sprake van fysiek contact. Dit betreft het seksueel betasten, het binnendringen, variërend van zoenen (gedwongen tongzoen) tot verkrachting, de ernstigste vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
algemene gedragssignalen: plotse verandering in gedrag zoals slaapproblemen, eetproblemen, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid. seksuele signalen: zich niet durven of willen uitkleden, afkeer van seks of juist overmatige interesse in seks, relaties opzoeken waarin de vroegere misbruiksituaties zich herhalen.
Ze kunnen gevoelens ervaren van onmacht, schuld en schaamte. Ook kunnen ze agressief of wantrouwend worden naar anderen toe. Bij fysieke gevolgen van een verkrachting of aanranding kun je denken aan hoofdpijn, buikpijn, hyperventilatie, seksuele pijnproblemen, soa's of zwangerschap.
Na onderzoek is ontdekt dat herinneringen vervormbaar zijn. Reconsolidatie heet dat; ofwel het opnieuw opslaan van herinneringen. Het verleden kun je niet veranderen, maar de herinneringen dus wel. Die kun je zelfs uitwissen, zo bleek uit recent onderzoek.
Dat zou impliceren dat je die herinneringen bewust creëert. Een pseudoherinnering kan ontstaan doordat je je iets hebt ingebeeld, en later kun je niet meer onderscheiden wat je werkelijk hebt meegemaakt. Een pseudoherinnering kan ook ontstaan doordat iemand jou iets suggereert.
Een andere mogelijke oorzaak is dat je iets niet krijgt wat je wel nodig hebt, zoals warmte en veiligheid. In het meest extreme geval heb je jezelf eigenlijk moeten opvoeden. Maar ook in minder ernstige gevallen kan het zijn dat je ouders veel te weinig aandacht voor je hadden en alleen maar met zichzelf bezig waren.
EMDR is niet gevaarlijk wanneer de behandeling wordt uitgevoerd door ervaren EMDR therapeuten. EMDR kan gevaarlijk zijn wanneer een onervaren begeleider het protocol niet goed opvolgt. Er kunnen dan bijvoorbeeld nieuwe trauma's bij je naar boven komen, waar je vervolgens niet de juiste nazorg voor krijgt.
Herbelevingen worden meestal uitgelokt (getriggerd) door een zogenaamde 'trigger'. Dit kan gaan om subtiele dingen, zoals een geur of de klank van iemands stem. Mensen met PTSS staan eigenlijk continu op scherp, door angst voor mogelijke dreigingen. Hierdoor kunnen zij snel schrikken.