Mag u een politieverhoor weigeren? Ja, natuurlijk! Veel mensen denken dat het verplicht is om op uitnodiging van de politie te verschijnen, maar dat is het zeker niet! U mag gewoon weigeren om naar het politieverhoor te komen.
Gaat u zonder geldige reden niet naar het verhoor? Dan bent u strafbaar. De rechter-commissaris kan u door de politie laten ophalen en u toch verhoren. Tijdens het verhoor bij de rechter-commissaris heeft u rechten en plichten als getuige.
Als u verdacht wordt van een misdrijf kan de politie u verhoren. Voor een verhoor deelt de politie u uw rechten mee. Gaat het om feiten waarop een vrijheidsstraf staat en werd u aangehouden, dan wordt u een advocaat toegewezen op basis van de Salduz-wetgeving indien u er zelf geen hebt.
2. Hoe wordt de verdachte uitgenodigd? In principe ontvangt de verdachte een uitnodiging middels een brief waarin hij wordt verzocht op een zeker moment naar het bureau te komen. Het uitnodigen voor verhoor is niet hetzelfde als aangehouden worden.
U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten. U heeft recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om u bij te staan.
Wanneer je naar het verhoor gaat vertel je jouw kant van het verhaal. Je vertelt wat je gezien, gehoord en ervaren hebt. Niets meer, niets minder. De politie zal dit opschrijven en jou vragen om de verklaring te ondertekenen.
U wordt dan uitgenodigd voor verhoor. Voorafgaande aan het verhoor wordt uw identiteit door de politie vastgesteld en zal de politie uw vingerafdrukken nemen. Ook wordt er een foto van u gemaakt. In sommige gevallen staat in de brief vermeld dat u voorafgaande aan het verhoor zult worden aangehouden als verdachte.
In totaal kan de politie u dus maximaal 18 uur vasthouden voor onderzoek. De (hulp)officier van justitie kan bepalen dat u langer op het bureau moet blijven voor verhoor. U wordt dan in verzekering gesteld.
Bij een verhoor op schriftelijke uitnodiging in categorie 3 is het van belang dat u voor het verhoor contact opneemt met een advocaat. Immers gaat men er in dit scenario vanuit dat een overleg heeft plaatsgevonden. De ondervragers zullen het verhoor niet willen uitstellen om u toe te staan een advocaat te raadplegen.
De politie wil een beeld krijgen wie u precies bent, of u bepaalde problemen heeft, wat voor werk u heeft, hoe uw woonsituatie is, etc. Tijdens het persoonsgericht verhoor zal de politie her en der ook vragen stellen die van belang kunnen zijn voor de zaak zelf, zonder dat u dat direct door heeft.
Personen die verhoord worden, hebben het recht om zich tijdens dat verhoor te laten bijstaan door een advocaat. Andere personen, ook 'derden' genoemd, zijn in principe niet toegestaan tijdens het verhoor.
Indien u niet aangehouden bent, kan u door de politie worden uitgenodigd om te worden verhoord op een bepaalde datum en uur. Er bestaan daarbij verschillende mogelijkheden: U kreeg een uitnodiging tot verhoor als slachtoffer of als getuige van een misdrijf (d.i. het verhoor Categorie I).
Wat is verhoor categorie 3? Verhoren bij de politie worden ingedeeld in categorieën. De verhoren van categorie 3 hebben betrekking op het verhoor van een verdachte zonder vrijheidsbeneming voor misdrijven waar wel een vrijheidsbenemende straf op staat.
Verhoor categorie 3
Je wordt verhoord als verdachte zonder arrestatie, voor feiten waar een vrijheidsstraf op staat. De bijstand van een advocaat is verplicht, tenzij de verdachte daar expliciet afstand van doet.
Strenge regels rond bevoegdheid
Sommige bevoegdheden mag de politieagent zelf toepassen. Zwaardere opsporingsbevoegdheden, zoals een telefoon tappen, iemand observeren of een woning doorzoeken (huiszoeking) mogen pas worden toegepast na toestemming van de officier van justitie of de rechter-commissaris.
Het volledige proces-verbaal kan je inkijken via het parket. De politie mag dit, of een kopie ervan, niet meegeven.
Categorie IV: Verhoor als verdachte die van zijn vrijheid werd beroofd.
Geen kosten voor advocaat bij verhoor na aanhouding politie
In beide gevallen heeft u deze rechten volledig kostenloos. Dus zowel het spreekrecht voorafgaande aan uw verhoor als de bijstand van een advocaat tijdens uw verhoor.
Arrestatie tijdens of na je verhoor
Tijdens of na het politieverhoor kan je gearresteerd worden of in voorlopige hechtenis worden geplaatst wanneer je wordt verdacht van een strafbaar feit waarop een gevangenisstraf staat van één jaar of meer. In dit geval beschik je ook nog steeds over je rechten.
Indien er te weinig bewijs ligt tegen u, als verdachte, kan de politie besluiten om u maar een uitnodiging te sturen voor een verhoor om u toch te kunnen horen over het strafbare feit waarvan u wordt verdacht, in de hoop dat ze via uw verklaring wel voldoende bewijs verkrijgen.
Hoe lang kunnen beperkingen duren? De duur van de beperkingen is niet wettelijk vastgelegd. Het is dus mogelijk een verdachte verschillende weken of maanden in beperkingen te houden. Dergelijk lange beperkingen komen we meestal tegen in de grotere zaken.
De politie zegt altijd dat het verhoor is bedoeld om de waarheid te achterhalen, om uit te vinden wat er precies is gebeurd, maar in de praktijk zien we toch vaak dat de politie in het kader van de 'waarheidsvinding' al uitgaat van de juistheid van de aangifte en de eventuele getuigenverklaring, en dat alleen u, als ...
Als de politie u vraagt een getuigenverklaring af te leggen op een politiebureau, bent u dit niet verplicht. Als de rechter u vraagt om te getuigen, bent u dit wel verplicht. U getuigt dan tijdens het gerechtelijk vooronderzoek bij de rechter-commissaris (onderzoeksrechter), of tijdens de zitting bij de strafrechter.
Een verdachte vier jaar laten wachten op de behandeling van zijn zaak is in strijd met artikel 6 van het Europese verdrag voor de rechten van de mens. Daarin wordt iedere burger een eerlijk proces gegarandeerd.