De stengels van de gewone jonge berenklauw zijn eetbaar. Je kunt de berenklauw oogsten als de plant circa 20 centimeter is. De stengels doen qua smaak denken aan een combinatie van mandarijn, kokos en komkommer. Ook kun je ervoor kiezen om de plant dan in zijn geheel eten.
Je kunt bijna alles van de plant gebruiken. De jonge bladeren en stengels zijn heel fijn gesneden lekker in de sla, de grote knoppen met daarin de bloemen en nieuwe scheuten eveneens. De zaden zijn lekker in vruchtengerechten en zijn als specerij te gebruiken, de jonge knoppen kun je als groente stoven.
Dus is het logisch om berenklauw te gebruiken, wat helpt om de gezondheid, het uithoudingsvermogen en de vitaliteit te herstellen. Dit kruid kan ook leveraandoeningen zoals hepatitis, geelzucht, anemie door een ijzergebrek en een trage lever verbeteren.
Berenklauw is een plantengeslacht met ruim zestig soorten die op diverse plaatsen op het noordelijk halfrond (in gematigde klimaatgebieden) voorkomen. De meeste zijn twee- tot meerjarig en sommige staan bekend als geneeskrachtig kruid. Sap uit de planten schijnt te helpen bij de behandeling van zwerende wonden.
Het sap van de berenklauw bevat een stof (furocoumarine) die de huid gevoelig maakt voor zonlicht. De huidcellen sterven daardoor af. Dat veroorzaakt een ontstekingsreactie en huidirritatie. Daardoor ontstaan de blaren.
Wanneer kun je berenklauw plukken? Eigenlijk kun je het beste de berenklauw plukken als deze al gedroogd is, als deze uitgebloeid is dus. Zo voorkom je dat spelende kinderen of honden alsnog het giftige sap op hun krijgen. Ook scheelt dit veel tijd en energie omdat je de berenklauw niet zelf hoeft te drogen.
Aangezien het sap van de berenklauw giftig is, is het drogen van de berenklauw het handigste in het najaar. Al kun je de berenklauw prima het hele jaar door drogen. In de actieve bloeiperiode moet je wel voorzichtig zijn in de buurt van kinderen en huisdieren.
Als er geen ruimte is om de plant te ontwijken, kan de berenklauw in contact komen met de huid. Uw huid voelt daarna geïrriteerd, er ontstaan rode blaren en u krijgt last van jeuk. De blaren kunnen lijken op ernstige brandwonden. Op deze plek kunnen littekens ontstaan en de huid kan bruin gaan verkleuren.
Dat bloeiende reuzenberenklauwen voor pijnlijke blaren kunnen zorgen, dat weten de meeste mensen. Maar eigenlijk zijn de uitgebloeide planten net zo gevaarlijk, hoewel ze je dan niet meer kunnen bezeren.
Het verschil tussen fluitenkruid en berenklauw
Onthoud dat fluitenkruid dunnere stelen en iets fijnere bloemen heeft. Bovendien bloeit deze plant van april tot juni, terwijl de berenklauw van juni tot oktober (de 'gewone' variant) of van juni tot augustus (de 'reuzenvariant') te vinden is.
Deze kun je dan zelf verzorgen: spoel met lauw water en dek daarna af met niet-klevend verband. Soms is alleen een pleister genoeg. Neem contact op met de huisarts of spoedpost bij uitgebreid contact met de huid of grote blaren. Bedek ook dan de huid zodat er geen zonlicht bij kan komen.
Een gedroogde berenklauw in je interieur
Niet alleen de gedroogde bloemen zijn mooi als decoratie, maar ook de stengels van de plant kunnen gebruikt worden. Dit zijn namelijk holle buizen die zich goed lenen voor het maken van bijvoorbeeld kerststukjes.
Als je de gewone berenklauw aanraakt, kunnen de haartjes van de plant jeuk en irritatie bezorgen. In sommige gevallen veroorzaakt de berenklauw blaasjes en blaren. Voor de Reuzenberenklauw is het oppassen geblazen, deze plant heeft namelijk veel stijve haren op de stengel.
Na 24 uur: jeukende rode vlekken of blaasjes. Enige uren later: grote blaren. De blaren lijken op ernstige brandwonden (genezen pas na één tot twee weken). Hierna kun je littekens krijgen en kan je huid bruin verkleuren.
Planten met potgrond zijn op de kamers van patiënten niet toegestaan. Potgrond bevat veel bacteriën en schimmels. Bloemen zijn niet toegestaan op de afdelingen Intensive Care, Hartbewaking en Neonatologie.
Heb je de berenklauw aangeraakt en is je huid blootgesteld aan zonlicht? Dan kunnen er 24 uur na de aanraking jeukende en rode vlekken ontstaan. Daarna kan je blaren krijgen die lijken op een brandwond. De blaren kunnen uiteindelijk littekens of een bruin verkleurde huid worden.
Bioloog Arnold van Vliet bevestigt dat de reuzenberenklauw zwellingen en brandwonden kan veroorzaken. "Als het sap van de plant in de ogen komt, kan je er zelfs blind van worden. Gevaarlijk, omdat veel mensen dat niet weten.
Berenklauw kan lelijke gevolgen hebben. Honden kunnen net als mensen ontstekingen van de huid en zelfs wonden krijgen door aanraking met het sap van de berenklauw.
Hoewel je de gedroogde stengels van de berenklauw kunt kopen, kun je de stengels ook prima zelf zoeken in de natuur. Berenklauw groeit vooral in de berm, op braakliggende stukken grond en in de bosrand. De gedroogde stengels kunnen omstreeks oktober worden geplukt, zodra de stengel en de bloem geheel zijn gedroogd.
Het verkopen van reuzenberenklauw is verboden. Toch ziet de NVWA dat de invasieve exoot nog geregeld door bloemisten wordt aangeboden. Het gaat dan om de gedroogde takken en bloemhoofden van de reuzenberenklauw, die zeer decoratief zijn.
Toch kunt u in veel tuincentra, woonwinkels en bij bloemisten gewoon gedroogde reuzenberenklauwen kopen. Deze worden vaak verkocht onder de naam berenklauw, wat een inheemse, veel minder schadelijke soort met kleinere bloemen is.
Waar groeit de reuzenberenklauw? De plant staat meestal langs spoorlijnen en autowegen in ruige beplantingen en in de bermen. Hij levert vooral problemen op langs voet- en fietspaden, water en op rangeerterreinen.
Gewone berenklauw komt vooral voor op zeer voedselrijke, vooral stikstofrijke, vochtige grond zowel in de volle zon als in halfschaduw. De plant groeit in verruigde bermen, tegen de rand van struwelen, in loofbossen en in ruigten.
Een schermbloemige soort met een fraai koepelvormig scherm is de Gewone engelwortel, Angelica sylvestris. De planten kunnen erg groot worden en lijken in eerste instantie wat op Gewone berenklauw. Maar de bladeren zijn meervoudig geveerd.