Antwoord. "Neen, helaas is dat uitgesloten", zegt betonspecialist Noël Naert. "'Stabilisé' – ook 'zand-cement' genoemd – bevat uiteraard cement. Cement reageert met water of met het vocht uit de lucht of afkomstig uit de bodem.
Stabilisé droogt echter snel uit, waardoor de verwerkingsduur vrij kort is (zo'n drie uur). Door een vertragend middel toe te voegen, kan je de verwerkingstijd wel verlengen met een aantal uur. Tip: Wil je je terras afwerken met keramische tegels, dan verlijm je deze best.
Stabilisé is een ideaal opvulmiddel. Het vormt een stevige fundering – voor bijvoorbeeld een terras of een tuinpad – maar blijft goed waterdoorlatend.
Is de dikte van de stabilisé bijvoorbeeld tien centimeter en heb je rijnzand gebruikt, dan bedraagt de duur van uitdroging en uitharding ongeveer zeven dagen. Is de stabilisé aangemaakt met lommelzand, met plaatzand of met scheldezand, dan kan het uitharden makkelijk twee tot drie weken duren.
"Naar mijn inziens is er geen probleem om in twee maal de stabilisé aan te brengen als je oplet dat de eerste laag niet wordt uitgeregend of te snel droogt. Plastic folie kan als bescherming dienen bij regen. Als er teveel zon of wind is, moet je de stabilisé voldoende vochtig houden", aldus de firma Grouttech.
Je hebt minimaal een laag van 10 centimeter stabilisé nodig om er zorg voor te dragen dat je terrastegels niet gaat verzakken. Wanneer je dat gedaan hebt kun je de ondergrond stevig aandrukken met een plank. Zorg voor een zo egaal mogelijke ondergrond, maar wel zo dat de fundering geleidelijk afloopt naar een zijkant.
Je legt het gestabiliseerd zand het best in twee keer: leg twee keer een dunne laag op elkaar in plaats van in één keer meteen een dikke laag te leggen. Als je toch één dikke laag legt, moet de bovenkant zeker los blijven. Je mag 'm dus zeker niet aantrillen of erop lopen.
Het verwijderen van een laag hard geworden stabilisé is een karwei waarvoor je best een breekhamer huurt. Het resultaat is een mengeling van kluiten en gruis die je eventueel met nieuwe cement en water kan recycleren tot mager beton, bijvoorbeeld voor een fundering."
Gestabiliseerd zand is betonzand met 10 tot 20 procent cement en wordt veel gebruikt als fundering in de wegenbouw en voor een oprit, tuin en terras. Het soortgelijk gewicht van één kuub is ongeveer 1600 kilogram en is leverbaar vanaf € 282,50. Voor iedere kuub extra wordt er € 82,50 extra gerekend.
Gebruik je rijnzand en is je laag ongeveer 10 cm dik. Dan bedraagt de droog – en verhardingstijd een zevental dagen. Scheldezand of plaatzand verlengen gauw de verhardingstijd tot zo'n twee à drie weken. Gebruik je zeezand, dan loopt het wachten op tot een viertal weken.
Ondergrond waterdoorlatende klinkers
Een geschikte ondergrond voor waterdoorlatende verharding is bijvoorbeeld stabilisé. Dit is een waterdoorlatende ondergrond die bestaat uit zand met een beetje cement. Andere geschikte ondergronden bestaan bijvoorbeeld uit geëgaliseerd zand of gemalen steenpuin.
maximaal 80 vierkante meter per goed in zijtuin en achtertuin. Alle reeds bestaande niet-overdekte constructies in zijtuin en achtertuin zoals opritten, tuinpaden, terrassen, of zonnepanelen moeten meegeteld worden bij de berekening van deze maximale oppervlakte.
Als u een oprit wilt laten aanleggen zijn de kosten grotendeels afhankelijk van de materialen die u gebruikt. Grind is de goedkoopste optie: dit kost gemiddeld €10,- €15,- per m². Klinkers zijn ook een goede keuze, hiervoor ligt de prijs rond de €10,- tot €25,- per m².
De fundering voor een oprit uit beton, natuursteen of keramiek bestaat uit een laag van ongeveer 15 cm stabilisé (verhouding cement/zand 1:8). Deze verdicht je met een mechanische trilplaat. Voor het wegwerken van eventuele dikteverschillen in de bestrating, breng je een straatlaag van 3 à 4 cm aan.
Het verharde oppervlak realiseren
Plaats een eerste rij klinkers in de tweede laag niet aangedamde Stabilisé van 5 cm dik. Let erop dat u een voeg van 2 mm aanhoudt tussen de klinkers.
De fundering moet een dikte hebben van ongeveer 15 cm en bestaat uit gestabiliseerd zand (stabilisé) (100 tot 150 kg cement/m3). Je kan dit gestabiliseerd zand ter plaatse met de schop maken, met een betonmolen of het laten leveren door een betoncentrale.
Een zak van 25 kg Knauf Stabilisé gemengd met ca. 2 tot 4 l water (volgens de gewenste consistentie) geeft ca. 13 l natte mortel.
Kort en bondig: om te berekenen hoeveel stabilisé je nodig hebt gebruiken we volgende verhoudingen. Je gebruikt ongeveer 150 kilogram cement voor 1 kubieke meter zand (1m3 zand is ongeveer 1650 kilogram). De perfecte mengverhouding ligt rond 1 schep cement per 8 scheppen zand.
De aanbevolen cement/zand-verhouding om zelf stabilisé te maken is ongeveer 1 op 8. Je schept de bestanddelen met een schop door elkaar of gebruikt hiervoor een betonmolen. Voeg in eerste instantie nog geen water toe, maar neem eerst een handvol van het gemengde zand en cement en maak een vuist.
Stabilisé is een waterdoorlaatbaar mengsel waardoor dit vaak als fundering gebruikt wordt voor materialen die buiten worden aangelegd. Voorbeelden hiervan zijn terrastegels, klinkers voor een oprit, voetpaden… Chape is daarentegen niet waterdoorlaatbaar en wordt gebruikt als ondervloer voor tegels, parket, laminaat…
Stel je wilt ongeveer 25 kg stabilisé maken. Dan heb je 21,5 kg zand en 3,5 kg cement nodig. Gebruik je grof zand, dan raden we je aan om ongeveer 2 liter water toe te voegen.
Stabilisé is rijnzand met tot maximum 150 kg cement per kubieke meter. Chape is chapezand met minstens 250 tot 350 kg cement per kubieke meter. Ter info: 1 m³ zand is +/- 1.650 kg". Raadpleeg ook www.wtcb.be voor meer info over deze materie.
Druk de stabilisé vast aan met de trilplaat. Nu kan je het stabilisébed afreien. Sla twee aluminium profielen tot op het gewenste niveau in de stabiele laag, en trek de afreilat over de twee profielen naar je toe om overtollige stabilisé weg te nemen.
Stabilisé is niet geschikt voor het lijmen. De verhouding cement zand is meestal niet voldoende en door het ontbreken van aanmaakwater in het mengsel heb je een zwakkere cement zand binding. Stabilisé geeft continu stof af en bij lijming zal de lijm verontreinigd worden door los zittende en loskomende zanddeeltjes.
Rivierzand voor mortel of stabilisé
Dit zand is voor diverse toepassingen geschikt, bijvoorbeeld om metselmortel te maken als je zelf gaat metselen. Ook is rivierzand de ideale bouwstof om een boordsteen bedding, stabilisatielaag of fundering aan te leggen voor zowel je terras als tuinhuis.