Daarnaast kunnen de vetten bijdragen aan een sterk afweersysteem, een gezonde lever- en longfunctie en sterke botten. Helaas is roomboter niet zo geschikt om mee te bakken en braden, want bij een sterke verhitting verbranden de aanwezige eiwitten in de boter.
Een laagje boter met zeezout smaakt heerlijk op een verse boterham of een krokante pistolet, maar voor bakken en braden is het gebruik van ongezouten boter aan te raden. Op deze manier heb je meer controle over de kruiding van de bereiding en van de eventuele jus of saus die erbij hoort.
Roomboter mag ook niet ontbreken in mijn koelkast. Ik gebruik het om te bakken en dan voornamelijk bij zoete baksels zoals brownies. Ook roomboter is wat mij betreft onmisbaar om aardappelpuree romig te maken, en ik serveer altijd een klontje roomboter bij poffertjes. Oh en ik bak ook de pannenkoeken in roomboter.
Bij het maken van roomboter komen inderdaad geen ingewikkelde processen kijken, maar dat maakt het niet gezond. Roomboter is namelijk van nature rijk aan vetten (82 gram per 100): vooral verzadigd vet, plus daarnaast ook transvet. Deze vetten verhogen het risico op hart- en vaatziekten.
Er is geen verschil. Boter en roomboter zijn dezelfde producten. In de volksmond wordt “boter” echter vaak gebruikt voor halvarines en margarines en is “roomboter” de echte boter, gemaakt van puur melk.
Roomboter bevat erg veel verzadigd vet, wat ongunstig kan zijn voor je bloedvaten doordat dit het LDL ('slechte') cholesterol verhoogt. In dit artikel over verzadigd en onverzadigd vet lees je ook meer over cholesterol. Verder zit er in roomboter minder onverzadigde- dan verzadigde vetten.
Vloeibaar bakvet
Vloeibare margarine en vloeibaar bak- en braadvet zijn geschikt om bijvoorbeeld vlees, vis, groenten of eieren te bakken. Vloeibare margarine is daarnaast een goede vervanging voor harde margarine of roomboter als je een cake wilt bakken of een saus bereiden.
Volgens hoogleraar Levensmiddelentechnologie Tiny van Boekel (Wageningen University & Research) kun je het best met olie bakken en braden.
Verzadigd vet is minder goed voor je hart en bloedvaten. Je herkent dit type vet doordat het bij kamertemperatuur vaak gestold is. Verzadigd vet komt veel voor in dierlijke producten, waaronder: roomboter.
Het vet uit de boter is goed bestand tegen redelijk hoge verhitting, dus om in te bakken. De melkeiwitten kunnen inderdaad die hoge temperatuur niet verdragen en verbranden.Het water gaat verdampen en spettert dan.
Kipfilet bakken in de pan
Om de kipfilet in de pan te bakken begin je met een koekenpan met dikke bodem te verwarmen. Doe er een blokje roomboter, bakboter of olijfolie in en smelt of verhit dit goed. Bakboter met olijfolie is een combinatie waarbij je het beste van beide hebt.
Roomboter bevat bovendien meer verzadigd vet. Ter vergelijking: Roomboter bevat per 100 gram 53 gram verzadigd vet en zachte margarine uit een kuipje per 100 gram 19 gram verzadigd vet. Verzadigd vet verhoogt het LDL-cholesterol, wat niet goed is voor de bloedvaten.
Als je in een bakrecept boter ziet staan, wordt er altijd ongezouten roomboter bedoeld. Tenzij anders vermeld natuurlijk, maar je kan er vanuit gaan dat je verder gewoon altijd een pakje met ongezouten roomboter in huis kunt halen.
Natuurlijk heb je deksels en ander gereedschap dat je kunt gebruiken om jezelf niet te bezeren als het begint te spetteren, maar… je kunt ook een beetje zout in de pan strooien vóór het bakken. Wanneer je dat doet voordat je met boter of olie in de weer gaat, voorkom je dat de pan enorm gaat spetteren.
Geklaarde boter is het pure vet van roomboter. Bij geklaarde boter zijn de vaste bestandsdelen en het water gescheiden van de vetten. Deze pure botersoort kan veel beter tegen verhitting op hoge temperaturen en is daarom heel geschikt om in te bakken.
Bak de biefstuk in een mix van zonnebloemolie (of rijstolie) en roomboter. Olie zorgt voor een hogere temperatuur waardoor het vlees goed kan dichtschroeien, roomboter zorgt voor de smaak. Verhit je nog droge koekenpan op hoog vuur.
Roomboter bevat caroteen, een dierlijke vorm van vitamine A. Vitamine A is een vetoplosbare vitamine die zich in het lichaam gedraagt als anti-oxidant, infectieremmen is en een rol speelt bij de groei, het gezichtsvermogen en de gezondheid van huid en tandvlees.
Dat verzadigde vetten in roomboter gezond zijn blijkt uit onderzoek; ze kunnen bijdragen aan sterke botten, een gezonde lever- en longfunctie en een sterk afweersysteem. Ook de onverzadigde vetten maken roomboter gezond. Deze geven je snel een vol gevoel en verhogen de vetverbranding.
Beste keuze. Het Voedingscentrum adviseert om dagelijks halvarine of margarine uit een kuipje te gebruiken. Roomboter bevat namelijk veel verzadigd vet. Ter vergelijking: roomboter bestaat voor 50% uit verzadigd vet, terwijl margarine voor 20% uit verzadigd vet bestaat en halvarine slechts voor 10%.
Olijfolie versus boter
Olijfolie is niet beter voor de lijn dan boter, maar wel beter voor de gezondheid. Oliën hebben namelijk als voordeel dat ze veel onverzadigde vetzuren bevatten. Die zijn goed voor je cholesterol: ze houden het slechte LDL-cholesterol laag en helpen zo hart- en vaatziekten voorkomen.
Het eten van roomboter hangt samen met een verkleind risico op obesitas, diabetes en hartproblemen. Margarine bevat iets minder calorieën dan roomboter. Bovendien is margarine volledig plantaardig, wat een reden zou kunnen zijn om voor margarine te kiezen. Margarine bevat daarbij minder verzadigd vet dan roomboter.
Als je snel op een hoog vuur wil bakken en graag de smaak van boter wil, gebruik dan geklaarde boter. Dat is boter waaruit het vocht, suikers en eiwitten zijn verwijderd. Hierdoor is het beter bestand tegen verhitting en verbrandt het minder snel.
Vanuit een gezondheid perspectief is olie een stuk gezonder dan boter om mee te bakken. Olie bevat veel minder verzadigde vetten dan boter. Ook met die reden in ons achterhoofd is het altijd beter om voornamelijk te werken met olie in plaats van boter.
In de pan: Je kunt vlees gemakkelijk zonder olie bakken op een bakplaat of een normale pan met antiaanbaklaag. De natuurlijke vetten van het vlees zijn voldoende om het te laten garen, maar als je iets wilt toevoegen om het op weg te helpen, probeer dan een scheutje bruisend mineraalwater.
Roomboter is een smeerbaar vet dat grotendeels bestaat uit afgeroomd melkvet, dus room, en een beetje water. Soms staat er grasboter op de verpakking. Grasboter is gemaakt van melk uit de periode dat de koeien in de wei lopen en vers gras eten.