Het
Angst, boosheid, verdriet en andere gevoelens zijn dan wel geen 'nevenwerkingen' van chemotherapie, maar ze kunnen wel erg belastend zijn. De ene dag is de andere niet. Op sommige dagen bent u misschien wel verbaasd over uw eigen innerlijke kracht. Mogelijk voelt u zich op andere dagen psychisch veel minder weerbaar.
Door kanker en chemotherapie komt een ontstekingsreactie op gang. Als die langdurig aanhoudt dan kan dat leiden tot veranderingen in dopamine en het brein.Hierdoor kan normaal keuzegedrag veranderen in ziektegedrag.
Chemotherapie kan een van de oorzaken zijn ('chemobrein'). Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 1 op de 5 patiënten problemen krijgt met denken. Vaak worden de klachten na een tijdje minder of verdwijnen ze helemaal. Sommige mensen blijven langer last houden.
Vertel gewoon wat je die week hebt gedaan. Onthoud dat de ander meer is dan alleen zijn of haar ziekte. Praat ook nog wat over andere interesses, of vraag advies over zaken waar de ander veel verstand van heeft. Behandel die zieke niet alsof hij of zij zielig is.
Chemotherapie (maar ook bestraling en hormonale therapie) kan het geheugen en/of de concentratie aantasten. Moeilijk namen en afspraken onthouden, moeilijk dingen kunnen combineren, moeite hebben om geconcentreerd te blijven bij het lezen ... het zijn allemaal zaken die je kunt ervaren.
Bij chemotherapie gaan de cytostatica via het bloed naar je cellen. De medicijnen worden omgezet in afvalstoffen. De afvalstoffen van de medicijnen verlaten uiteindelijk je lichaam via je ontlasting, urine en via zweet en braaksel. Meestal duurt het maximaal 7 dagen voordat alle chemotherapie uit je lichaam is.
Binnen die tijd wordt de chemotherapie door uw lichaam afgebroken en verlaat in kleine hoeveelheden uw lichaam via uw uitscheidingsproducten urine, ontlasting,braaksel, speeksel, wondvocht, zweet, spermavocht, vaginavocht. Chemotherapie kan schadelijk zijn voor gezonde mensen.
Verdraai de focus in gesprekken en ga vooral uit van wat je vriend(in) aan je kwijt wil en waar hij/zij op dat moment nood aan heeft. Soms komt de grootste steun vanuit het stilzwijgend meeleven met wat hij/zij doormaakt en zijn “enkel” een kalme aanwezigheid en een empathisch luisteren nodig.
Hoe weet je of chemotherapie aanslaat? Aan je lichaam kun je niet merken of chemotherapie aanslaat. Hoeveel last je hebt van de bijwerkingen zegt niets over het resultaat van de behandeling.
Mensen die kanker hebben (gehad) ervaren een verminderd lichamelijk functioneren in vergelijking met de algemene bevolking. Veelvoorkomende klachten zijn vermoeidheid, neuropathie, verminderde concentratie en geheugen, angst en depressieve klachten.
Chemotherapie kan irritatie van het slijmvlies in de mond veroorzaken. Hierdoor kunt u last hebben van een droge mond, verdikte slijmvliezen, gevoeligheid, ontstekingen, tandvleesbloedingen en een pijnlijke mond. De klachten verdwijnen weer als de bloedwaarden gaan stijgen.
Moe tijdens of na je behandeling
Veel (ex)kankerpatiënten hebben tijdens of na hun behandeling last van extreme vermoeidheid. De vermoeidheid kan je overvallen en kan er zijn zonder dat je iets gedaan hebt. De vermoeidheid kan maanden of soms zelfs jaren duren.
Hoe lang dit precies duurt, verschilt per chemo en kan variëren van 1 dag tot soms wel een week. In de periode dat de chemo je lichaam verlaat, kunnen jij en anderen het best niet te veel in contact te komen met dit lichaamsvocht. Lees op deze pagina over: chemotherapie in urine, ontlasting en braaksel.
Gezond eten en bewegen kan helpen tegen vermoeidheid. Verdeel je activiteiten wel over de dag en bouw rustpunten in. Probeer minimaal 1 uur per dag te bewegen, als dat lukt.
Chemotherapie na de operatie kan het risico op uitzaaiingen met ongeveer een derde verminderen. Artsen schatten het risico op uitzaaiingen in op basis van: Het stadium van de borstkanker.
Chemotherapie heeft ook invloed op gezonde cellen. Daarom heeft u na een kuur meestal een rustperiode van een paar dagen of weken. Zo kunnen uw gezonde cellen herstellen. Na deze periode kijken we of u de volgende chemokuur kunt krijgen.
De kanker komt terug (recidief)
Na de behandeling van borstkanker kan de ziekte terugkomen. Als een tumor terugkeert, gebeurt dat in 60 procent van de gevallen binnen drie jaar na de eerste behandeling. Een recidief heeft dezelfde celbiologische eigenschappen als de eerste tumor (de primaire tumor).
Een curatieve chemotherapie kan bepaalde soorten kanker volledig en definitief genezen. Ze kan alleen worden toegediend of in combinatie met chirurgie, radiotherapie en/of hormoontherapie. Als de kanker niet volledig en definitief genezen kan worden, kan een curatieve chemo wel tot remissie leiden.
Als kanker een traumatiserende ervaring is
Niet alleen lichamelijk, maar ook mentaal. Veel mensen voelen zich angstig en onzeker. Maar als deze gevoelens na verloop van tijd niet overgaan, misschien zelfs erger worden of het dagelijks leven belemmeren, kan er meer aan de hand zijn.
Goede voeding en beweging zijn cruciaal om zo goed mogelijk door de behandeling heen te komen en je lichaam in een zo goed mogelijke conditie te houden. Probeer niet stil te gaan zitten, ook al voelt u zich misschien moe.
Een cadeautje meenemen is altijd goed. Neem iets mee waar de zieke wat aan heeft. Ligt iemand veel in bed, dan kan dat een zachte pyjama of een groot T-shirt zijn. Maar ook een boek of een tijdschrift, of muziek of een film.