Deskundigen vertellen wat er fysiek en mentaal aan de hand is als je slaaptekort ervaart. De meeste mensen hebben ten minste één keer in hun leven een hele nacht doorgehaald. Soms omdat ze een toets of een deadline voor het werk moesten halen, en soms omdat ze tot in de vroege uurtjes aan het feesten waren.
Zorg voor voldoende slaap
Dat kan voor één nachtje misschien geen kwaad, maar op lange termijn worden meer honger, een grotere kans op verkeersongelukken, een slechter immuunsysteem, een slechte concentratie en hallucinerende effecten weggeschreven op te weinig slapen.
De gevolgen van een nacht niet slapen op het lichamelijke niveau zijn erg afhankelijk van je bezigheden gedurende de nacht. Als je veel gestaan of gedanst hebt dan zul je vermoeidheid voelen in je benen en rug. Zitten kan spanningen veroorzaken in de rug, schouders en nek.
Mensen die een hele nacht wakker blijven presteren nogal altijd beter dan personen die elke nacht minder dan zes uur slapen. Dit hebben wetenschappers van de universiteit van Pennsylvania ontdekt. De wetenschappers lieten proefpersonen twee weken lang vier, zes of acht uur per nacht slapen.
Volgens de hoogleraar zijn de uren tussen acht en tien in de avond het beste moment. 'Wanneer je twee uur slaapt zit je op het juiste moment van het circadiane ritme. In de eerste periode van dat ritme kom je in een diepe slaap terecht, en daarin breek je adenosine het snelst af.
Korte powernaps verlagen het stressniveau en verhogen de productiviteit. Een langer dutje van een uur herstelt je hersencapaciteit zodat je beter in staat bent om nieuwe informatie op te slaan. Slaap werkt beter en langer dan caffeïne, dus die kop koffie als alternatief kun je ook wegwuiven.
Emeritus hoogleraar in psychofysiologie aan de Universiteit van Amsterdam Gerard Kerkhof vertelde aan de Volkskrant dat het daarom zeker nuttig om even te slapen, ook al is het maar een paar uur. Bij voorkeur tussen acht en tien uur in de avond.
Het antwoord op de vraag 'hoe lang kan een mens zonder slaap' staat op 24 uur. Toch is er ooit iemand geweest die maar liefst 11 dagen niet geslapen heeft. Dit record is geplaatst in december 1963 door Randy Gardner en sindsdien nog nooit verbroken.
Na slechts 24 uur zonder slaap merk je al een cognitieve dip: je geheugen wordt onbetrouwbaar, je gedachten worden sloom en het wordt lastig om een gedachte in je hoofd vast te houden. Je beoordelingsvermogen wordt aangetast en je vermogen om keuzes te maken gaat achteruit.
Je lichaam slaat zijn herstelperiode over.
Wanneer je een volledige nacht overslaat, heeft je lichaam een broodnodige kans gemist om zich te ontspannen, zich op te laden en zich te herstellen. “Tijdens de nacht brengen allerlei herstelprocessen je weer in vorm voor de volgende dag”, aldus Raymann.
Volgens onderzoek van het Nederlands Slaapinstituut is dit niet waar, je rust niet uit als je wakker in bed ligt. Het is bekend dat het lichaam hersteld tijdens de slaap en elke slaapfase van de slaapcyclus heeft een eigen functie.
De extra uren die je creëert door 's nachts hooguit 3 à 4 uur te slapen zijn extra waardevol. Het is namelijk geen lastige opgave om deze tijd nuttig te besteden. Omdat je veel vroeger dan normaal bent opgestaan en haast als enige wakker bent, kun je volledig ongestoord je gang gaan.
Op 28 december 1963 besloot de zeventienjarige Randy Gardner om zo lang mogelijk wakker te blijven. Hij hield dit vol tot 8 januari 1964. In totaal bleef hij elf dagen wakker: een record.
Realiseer je dat stimulerende middelen nog lang kunnen doorwerken. Speed is na 5 tot 8 uur uit je lichaam, maar voordat je in slaap valt kan het nog veel langer duren. Hoe vaker je bijneemt hoe langer het duurt voordat je kunt slapen.
Het maximum ligt vermoedelijk ergens tussen de 20 en 23 uur. Dan word je onvermijdelijk wakker omdat je dorst hebt of moet plassen. Dat zijn in elk geval de recordtijden die mensen zelf rapporteren na een aantal nachten doorhalen.
Kun je überhaupt bijslapen? Ja, maar een wijdverbreid misverstand is dat je de volgende nacht dan maar wat 'extra' moet slapen. Of dat je een en ander wel oplost met wat cafeïne of wat extra daglicht. Dit werkt slechts als een pleister op de wond.
Ga op je rug liggen en rustig naar je buik ademen en vooral je tong ontspannen. Klinkt misschien raar, maar als je je tong teveel tegen je gehemelte drukt zet het je denken aan het werk. Met een ontspannen tong word het rustiger in je hoofd en val je zo in slaap.
Gemiddeld slapen we 32 jaar van ons leven. Waarom slapen we überhaupt? Wie 90 jaar oud wordt slaapt ongeveer 32 jaar van zijn of haar leven.
Slaapschuld bouw je op door een gebrek aan (diepe) slaap. Je lichaam heeft de neiging om dit tekort automatisch te compenseren, zonder dat je alle verloren uren slaap moet inhalen om mentaal en fysiek te herstellen.
Voorslapen en slaap inhalen: slecht voor je? Om gelijk maar even met de deur in huis te vallen: voorslapen en slaap inhalen is allebei niet goed voor je. Het is zelfs zo dat je lichaam nog vermoeider kan raken. Dit komt omdat je biologische klok verstoord wordt.
Slecht slapen wordt in verband gebracht met aandoeningen als een burn-out, depressie, dementie en overige hersenschade, overgewicht en hartklachten. Toch behoorlijk ernstige gezondheidsproblemen, die amper onderdoen voor de gevolgen van roken. “De impact van slaaptekort kan dus enorm zijn.
Hart- en vaatzieken. Eén van de punten die gelinkt zijn aan te lang slapen zijn hart- en vaatziekten. Volgens onderzoek van de Universiteit van Cambridge, onder 10.000 mensen, zou de kans op een beroerte met 46% toenemen bij mensen die meer dan 8 uurtjes per nacht maken.
De meeste deskundigen raden een slaaptijd tussen 7 en 9 uur per nacht aan. Sommige mensen voelen zich na 7 uur al uitgeslapen, andere hebben wat meer nodig. Langer dan 9 uur slapen per nacht wordt door de wetenschap en slaapexperts beschouwd als te veel voor een volwassene.