Late puberteit wordt in medische termen pubertas tarda genoemd. Er is sprake van een late puberteit wanneer een meisje op 13-jarige leeftijd nog geen borstvorming heeft. Of wanneer een jongen op 14-jarige leeftijd nog geen toename van de grootte van zijn zaadballen ziet.
Het woord puberteit stamt af van het Latijnse pubes (schaamhaar) en pubertas: de tijd dat een jongere zich ontwikkelt tot volwassene. Dit is de periode tussen het 11e en het 18e jaar. De puber is geen kind meer, maar ook nog niet volwassen.
Lichamelijke veranderingen
Een paar jaar groeien ze heel snel en na de puberteit stopt de groei. Jongens worden langer en breder en de spieren gaan zich meer ontwikkelen. Ook de penis en teelballen worden groter. Deze gaan zaadcellen aanmaken voor voortplanting.
Stemmingswisselingen, moeite met autoriteit en gezag, zich los willen maken van ouders, nieuwe dingen willen proberen en daarbij soms bewust risico's en grenzen opzoeken. Het hoort allemaal bij de puberteit. Vaak gaat deze fase ook samen met de nodige spanningen en conflicten in huis.
Hoe laat ze thuis moeten komen varieert, maar uit de J/M Ouders-enquête komt per leeftijdsgroep wel een grote gemene deler naar voren. Zo is één uur voor de meeste veertien- en vijftienjarigen een heel acceptabele tijd en gaan oudere tieners minstens tot twee á drie uur uit (zie tabel).
Waarom zitten pubers graag de hele dag op hun kamer? Voor je puber is zijn kamer de plek waar hij alleen kan zijn. Daar heeft hij privacy om zijn emoties en gedachten te ordenen, ruzies te overdenken, plannen te maken of gewoon ongestoord te dagdromen.
De leeftijd waarop de puberteit begint en de duur ervan varieert sterk. In het algemeen begint de puberteit tussen de 10 en 15 jaar, bij meisjes ongeveer een jaar eerder dan bij jongens. Een te late puberteit betekent dat de puberteit later begint dan normaal, dus later dan 15 jaar.
Het eerste teken van de puberteit bij jongens is het groeien van de teelballen, bij meisjes is dat de groei van de borsten. Eens de ontwikkeling is begonnen, evolueert de puberteitsfase verder totdat het lichaam volwassen is. De puberteit verloopt in verschillende fasen. Zo ook de groei.
Bij de 15-18 jarigen is dit percentage bijna verdubbeld. Van de 18-jarige jongens geeft 92% aan te masturberen, van de meiden is dat 66%. De gemiddelde leeftijd waarop jongens voor het eerst masturberen, is 13,5 jaar, de meiden beginnen gemiddeld met 14,6 jaar.
Kinderen vanaf vijftien maanden kunnen seksuele responsen vertonen, zoals blozen, zweten en een verhoogde ademhaling. Jongetjes kunnen een erectie krijgen, hier zijn geen volwassen seksuele gevoelens aan gekoppeld. Vanaf vier jaar kunnen kinderen gevoelens van verliefdheid omschrijven.
In de puberteit maakt het kind nog een groeispurt door, waarna de uiteindelijke lengte wordt bereikt. Op 17 of 18 jarige leeftijd is de groei voorbij en komen er hooguit nog een paar centimeters bij. Jongens groeien nog iets langer door. Ze bereiken rond het twintigste levensjaar de uiteindelijke lengte.
De helft van de jongeren tongzoenden voor het eerst op de gemiddelde leeftijd van 15,4 jaar in 2017. In 2012 was dat 14,4 jaar. Tussen 2005 en 2012 was de leeftijd waarop jongeren aan seks begonnen vrijwel gelijk.
Om de groei te stimuleren moet het natuurlijke groeiproces zoveel mogelijk worden benaderd. Normaal gesproken geeft de hypofyse, de klier die groeihormoon produceert, 's avonds en 's nachts het meeste groeihormoon af aan het lichaam. Je kind moet daarom voortaan iedere avond groeihormoon toegediend krijgen.
De verandering kan geleidelijk of snel gaan. De gemiddelde leeftijd is dertien tot vijftien jaar en het proces duurt drie tot zes maanden. Bij een snelle verandering, de acute baard in de keel, kan de stem gemakkelijk overslaan en in een ander register terechtkomen.
De meeste mensen worden uiteindelijk iets groter dan hun ouders. Om te kijken of je in vergelijking met je ouders groot of klein bent kijken we naar je streeflengte. Je kan het zelf ook uitrekenen met de TNO groeicalculator.
Daarom schrijven artsen een kuur met testosteron voor om de puberteit te versnellen. De jongen krijgt dit meestal gedurende meerdere maanden in de vorm van een maandelijkse injectie. Verschillende artsen gebruiken verschillende doses en aantallen injecties.
Na het starten van de puberteit groeien meisjes nog gemiddeld 23 cm en jongens 32 cm. De groeisnelheid bereikt haar hoogtepunt bij meisjes op 12-13 jaar en bij jongens gemiddeld op 13-14 jaar. En jongens groeien gemiddeld ongeveer 2 jaar langer door dan meisjes.
Probeer erachter te komen of er misschien een probleem is waardoor je kind niet wil leren, en zoek daar een oplossing voor. Neem contact op met de mentor op school. Bespreek het tijdens een rapportbespreking of maak een aparte afspraak. Het is belangrijk dat je puber zich thuis voelt op school.
Als u als man kleiner bent dan 1,66 m en als vrouw kleiner dan 1,55 m, dan vinden artsen u abnormaal klein. U kunt zich natuurlijk ook klein van gestalte voelen terwijl u medisch gezien 'normaal' bent.
Hoe ontstaat het? Een verminderde lengtegroei kan verschillende oorzaken hebben, zoals: aangeboren kleine lengte en kleine ouders (als de ouders van een kind kleiner zijn dan gemiddeld, dan is het normaal dat het kind ook kleiner is dan gemiddeld) aangeboren groeistoornis van het skelet.
Vooral mannen schamen zich ervoor als ze op een bepaalde leeftijd nog maagd zijn. Ze hebben schrik om afgewezen te worden en vinden het vaak moeilijk om contacten te leggen en een relatie aan te knopen. Als je het moeilijk hebt met je gevoelens hierover kan je met een seksuoloog praten.