Niemand heeft bij zijn of haar geboorte al borderline. Het is een persoonlijkheidsstoornis waar je aanleg voor kunt hebben. Als er in je familie veel borderline voorkomt, dan heb je een grotere kans op borderline. Borderline kunnen we niet strikt erfelijk noemen: het is niet direct overdraagbaar van ouder op kind.
Levenservaringen en een aangeboren kwetsbaarheid zijn samen verantwoordelijk voor deze stoornis. Veel, maar niet alle mensen met Borderline Persoonlijkheidsstoornis zijn in hun jeugd misbruikt of verwaarloosd.
Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis zijn vaak niet zo goed in liegen. Ze kunnen je wel kwalijk nemen dat je ze een eerlijke vraag stelt.
Ook hebben mensen met borderline vaak problemen met hun identiteit. Ze hebben een instabiel, negatief zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Ze vinden het moeilijk om te weten wie ze zijn en wat ze willen in het leven. Zelfmoordgedachten en zelfbeschadiging komen ook voor bij borderline.
Oorzaken van een borderline persoonlijkheidsstoornis
Zo kan het zijn dat je al vanaf je geboorte gevoeliger bent om de stoornis te ontwikkelen. Of dat iemand in je familie een borderline persoonlijkheidsstoornis heeft. Een heftige situatie die je in je jeugd hebt meegemaakt, kan ook een rol spelen.
Volgens nieuw onderzoek van UMC Groningen, Radboud UMC, Atlant en het Trimbos-instituut, kan de aanwezigheid van één van deze symptomen kan al leiden tot een verslechtering van de kwaliteit van leven bij het ouder worden.
Borderline en relaties
Emoties worden door mensen met borderline intens beleeft. Ze kunnen dus intens verliefd zijn, maar aan de andere kant ook enorm gekwetst worden en daar dan impulsief op reageren door de relatie direct te verbreken.
Borderliners zijn heel gevoelige, goedhartige en zorgzame mensen. Manipulatie is dat je nadenkt over een strategie om te krijgen wat je wilt. Als je aan borderline lijdt, denk je daar niet aan – je doet gewoon. En je hebt vaak veel spijt van de dingen die je doet en zegt, en zou willen dat je je beter kon beheersen.
Ga niet in op het borderline-gedrag, maar vraag of de ander iets wil vertellen over hoe zij/hij zich voelt. Moedig de ander aan om te vertellen over wat er moeilijk is en wat het voor hem/haar betekent om zo bang te zijn, stemmen te horen of depressief te zijn. Als de ander niet kan of wil praten, respecteer dat.
Als je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt, vertoon je sterke stemmingswisselingen en voel je je erg instabiel. Je kunt opeens heel kwaad zijn en het andere moment weer heel vrolijk of somber. Je kunt impulsief reageren. Iemand met borderline is ontzettend bang om in de steek gelaten te worden.
Patiënten hebben meestal een kwetsbaar gevoel van eigenwaarde: ze voelen weinig respect voor zichzelf. U bent heel gevoelig voor kritiek of afwijzing. Opmerkingen voelen vaak op als kritiek, terwijl ze niet zo bedoeld zijn.
Deze angst kan oplopen tot extreme paniek op momenten dat zij alleen zijn of zich alleen voelen. Dit zullen zij dan ook, op soms krampachtige wijze, proberen te vermijden. Aan de andere kant levert de nabijheid van anderen ook weer vaak conflicten op! Zo krijg je een patroon van aantrekken en afstoten.
Er zijn (stille) borderline kenmerken waar je op kan letten bij jezelf of iemand in je omgeving. Iemand met borderline is vaak bang om in de steek gelaten te worden en voelt zich ook snel afgewezen.Eenzaamheid en een wisselend zelfbeeld horen hier ook bij.
Mensen met borderline zijn vaak empathische, gevoelige mensen en hebben daarom meer aandacht voor de behoeften en problemen van de ander. Daarnaast zijn ze vaak een vrolijk en spontaan gezelschap. Ik denk zelf dat het belangrijk is dat we ook een onderscheid maken tussen de persoon en zijn of haar ziekte.
Ook gedachten over of pogingen tot zelfdoding komen veel voor. Mensen met borderline hebben vaak weinig zelfvertrouwen en een negatief zelfbeeld. Ze zijn buitengewoon gevoelig voor opmerkingen die ze als kritiek ervaren. Ze twijfelen constant over wat ze zullen aanpakken en wat ze met hun leven willen.
Vaak is sprake van een gevoel van leegte en pijn van binnen, of van depressies. Mensen met borderline zijn erg impulsief en soms agressief. Dit patroon begint tijdens de jongvolwassenheid en doet zich voor in uiteenlopende situaties.
Iemand met BPS heeft moeite om zijn emoties te beheersen en heeft vaak het gevoel dat die hem overspoelen. Een kleine tegenslag kan al leiden tot een intense woedeaanval of depressie. Deze onvoorspelbare stemmingswisselingen duren vaak een paar uur en bijna nooit langer dan een paar dagen.
Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis dat een subgroep is van Borderline. Binnen deze subgroep kennen we naast narcisme ook de theatrale, de anti-sociale en de borderline persoonlijkheidsstoornis. Gemeenschappelijke kenmerken van al deze stoornissen zijn: Aantrekken en afstoten (kom een beetje dichter van me af)
Mensen met de borderline persoonlijkheidsstoornis hebben grote moeite met het reguleren van hun emoties. Ze ervaren emoties veel heftiger dan anderen en weten niet hoe ze die gevoelens onder controle kunnen krijgen – ze worden er door overspoeld.
Medicijnen. Er is geen medicijn voor borderline persoonlijkheidsstoornis. Er zijn wel medicijnen die een aantal borderline-verschijnselen kunnen verminderen. Antipsychotica verminderen impulsiviteit, de heftige emoties, zoals angst en depressiviteit en psychotische verschijnselen zoals verwardheid en stemmen horen.
Iemand met borderline heeft een psychische stoornis en heeft behandeling nodig. Geef je grenzen aan. Maak duidelijke afspraken over wanneer en hoe vaak je iemand wilt zien en wanneer je kunt helpen. Vertel het ook als er dingen goed gaan.
Wanneer je een borderline-persoonlijkheidsstoornis hebt, voel je vaak niet in balans, maar erg instabiel en kun je (ook voor jezelf) soms onvoorspelbaar reageren. Je voelt je vaak snel afgewezen en bent bang om door mensen die belangrijk voor je zijn in de steek gelaten te worden.
In het ervaren van de stemmingswisselingen zijn er ook verschillen. Bij een bipolaire stoornis duurt het veranderen van de stemming langer (weken tot maanden). Daarentegen kan bij een borderline persoonlijkheidsstoornis de stemming soms in een aantal minuten veranderen.
Wat is Borderline? Wanneer je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt, voel je je vaak niet in balans, maar erg instabiel en kan je (ook voor jezelf) soms onvoorspelbaar reageren. Je voelt je vaak snel afgewezen en bent bang om door mensen die belangrijk voor jou zijn in de steek gelaten te worden.
Er is niet één soort borderline: de symptomen en de ernst en impact kunnen per persoon enorm verschillen. Heb je een milde vorm, dan heb je bijvoorbeeld last van angst en twijfels over jezelf waarbij je wel goed functioneert. Voor mensen met een zwaardere vorm is dit veel moeilijker.