Het loon is een arbeidsvoorwaarde van de werknemer. Je kunt als werkgever niet zomaar een arbeidsvoorwaarde aanpassen. Hiervoor heb je of de instemming van de werknemer nodig, of je moet als werkgever zeer zwaarwegende belangen hebben die dit rechtvaardigen.
Wijziging arbeidsvoorwaarden door afspraken tussen werkgever en medewerker. In het loon en onkostenvergoedingen waarop de medewerker recht heeft volgens de arbeidsovereenkomst (cao), kan de werkgever in beginsel niet eenzijdig veranderen.
Andere functie door reorganisatie
Wil uw werkgever u een andere functie geven omdat de organisatie verandert? Dan kan dat alleen als u het daarmee eens bent. In uw contract, collectieve arbeidsovereenkomst (cao) of bedrijfsreglement kan staan dat uw werkgever uw arbeidsvoorwaarden zonder uw toestemming mag wijzigen.
Overeenkomst. Je werkgever kan het overeengekomen loon dus niet eenzijdig verminderen. Wel kan een overeenkomst worden gesloten tussen werkgever en werknemer waarin ze uitdrukkelijk overeenkomen dat het loon wordt verminderd. Daarbij moeten uiteraard de minimumbarema's worden gerespecteerd die in cao's zijn vastgelegd.
Geen eenzijdig wijzigingsbeding in contract
Het uitgangspunt is dat partijen elkaar houden aan de gemaakte afspraken en de arbeidsvoorwaarden. Slechts bij uitzondering mag uw werkgever een voorstel doen om uw arbeidsvoorwaarden te veranderen. Bijvoorbeeld omdat anders een onacceptabele situatie op het werk ontstaat.
Uw werkgever mag uw werktijden veranderen als dit in uw contract, cao of bedrijfsregeling staat. Deze afspraak heet een wijzigingsbeding. Het betekent dat uw werkgever zonder uw toestemming uw werktijden mag veranderen. Hij moet daar wel een belangrijke reden voor hebben, bijvoorbeeld een verplichte reorganisatie.
Je bent niet verplicht om in het weekend te werken. Behalve als je dit vooraf met je werkgever hebt afgesproken. Werk je wel in het weekend, dan heb je ieder jaar recht op tenminste 13 vrije zondagen. Je mag in ieder geval weigeren om meer dan 40 zondagen te werken.
Laatste prognose indexaanpassing
Daardoor stegen de lonen in onze sector in september 2022 met 2%. Het Planbureau voorspelt in zijn meest recente prognose de vier volgende momenten waarop de spilindex zou overschreden worden. De eerstvolgende overschrijding van de spilindex zou plaatsvinden in oktober 2022.
Daarnaast stijgen lonen door de inflatie, die vooral het laatste half jaar sterk is toegenomen. Die inflatie speelt steeds meer een rol in de cao-onderhandelingen, omdat werknemers voor hun koopkracht naar het reële loon kijken, dat wil zeggen het loon gecorrigeerd voor de hogere prijzen.
Bij loonindexering is er sprake van een koppeling van de lonen aan de prijsontwikkeling, waardoor de koopkracht van de werknemers gelijk blijft. In de jaren zeventig werden de lonen bij een stijging van de prijsindexcijfers, inflatie, automatisch met een vergelijkbaar percentage verhoogd.
Indien u niet volledig aan de functie-eisen voldoet kan uw werkgever behalve ontslag ook een functiewijziging als optie nemen. Het gaat er in feite om dat u wordt teruggezet in een lagere functie tegen een lager salaris. In deze situatie is sprake van een eenzijdige wijziging van de arbeidsovereenkomst.
Een werknemer mag weigeren een redelijke opdracht uit te voeren indien hij daar een gerechtvaardigd belang voor heeft. Hiervan is sprake als zijn gezondheid of veiligheid in het geding is. Dit is in elk geval zo wanneer er sprake is van strijd met de Arbeidsomstandighedenwet of de Arbeidstijdenwet.
Medewerkers zijn minder tevreden over werkzaamheden
Het is een veelgehoorde klacht onder mensen die een demotie meemaken, zo blijkt uit onderzoek van René Schalk, bijzonder hoogleraar Sociaal Werk aan de Universiteit van Tilburg.
Sommige bedrijven hanteren als vuistregel een loonstijging van 3 tot 6 procent. Maar ook 5 tot 10 procent komt voor, vooral bij promoties die samenvallen met de (half)jaarlijkse loonstijging.
Jaarlijkse salarisverhoging
De wet regelt niets over salarisverhoging. Heeft u geen cao? Dan is uw werkgever niet verplicht om elk jaar uw loon te verhogen.
Je kunt salarisverhoging krijgen door afspraken die in de cao staan. In je cao staat dan met welk percentage het loon omhoog gaat en op welke datum. Je werkgever is verplicht dit door te voeren. Na een zogenoemde loonronde of periodieke loonsverhoging krijg je als werknemer dan meer loon.
Sectoren waar het loon éénmaal per jaar indexeert (vaak vanaf januari), stevenen af op een historisch hoge indexering van meer dan 10% in januari 2023. Dat blijkt uit de maandelijkse inschatting op basis van de macro-economische inflatiecijfers van HR dienstverlener SD Worx.
De groeivoet van de zgn. 'gezondheidsindex' - die onder meer gebruikt wordt bij de berekening van de indexering van lonen, sociale uitkeringen en huurprijzen - zou in 2022 gemiddeld 9,1% en in 2023 7,0% bedragen, tegenover 2,01% in 2021 en 0,99% in 2020.
Het gemiddeld netto persoonlijk inkomen van hooggeschoolden lag in 2021 gemiddeld op 2.424 euro per maand. Bij middengeschoolden bedroeg het 1.707 euro per maand en bij laaggeschoolden 1.307 euro.
De automatische aanpassing van de lonen aan de index is niet bij wet maar via sectorale cao's geregeld. Daarom wordt de indexering niet voor iedereen op hetzelfde moment doorgevoerd. In sommige sectoren worden de lonen op vaste tijden aangepast aan de index. Dat verschilt van sector tot sector.
ADP ontwikkelde een online overzicht met de nettolonen per 2022. De lichte nettoloonstijging voor de meeste werknemers heeft te maken met een combinatie van factoren: lager belastingtarief in de eerste schijf, hogere heffingskortingen en de stijging van het minimumloon.
Het noodzakelijkheidscriterium houdt in dat je als werkgever zelf beoordeelt of een medewerker een mobiele telefoon nodig heeft om zijn werk naar behoren te kunnen doen. Is dat volgens jou het geval, dan mag je de telefoon verstrekken. De medewerker kan deze zowel zakelijk als privé gebruiken.
Volgens de wet is het de werkgever niet toegestaan te vragen naar medische klachten, symptomen of naar de aard of oorzaak van de ziekte. Griep, migraine, nekklachten, een blaasontsteking, een burn-out of iets anders ergs. Mensen worden helaas ziek.
In de Arbeidstijdenwet (ATW) is er geen maximale leeftijdsgrens voor het werken in een nachtdienst. Feitelijk kan iedere werknemer vanaf 18 jaar en ouder altijd nachtdiensten draaien. Maar er is wel vrijstelling mogelijk voor werknemers die gezondheidsklachten krijgen door nachtdiensten en voor zwangere vrouwen.