Apenpokken kan je krijgen door: Direct contact met de huidletsels die veel virus bevatten. Bijvoorbeeld door langdurig huid-op-huid-contact of door seksueel contact. Contact met lichaamsvochten of slijmvliezen van een besmet persoon.
Apenpokken is een virusinfectie die wordt veroorzaakt door het apenpokkenvirus (monkeypox virus of MPV) en vooral in West- en Midden-Afrika voorkomt. Het is een zoönose (ziekte die van dier op mens kan overgaan) die vooral voorkomt bij knaagdieren in Afrika.
Na 1-3 dagen krijg je uitslag. Deze uitslag begint met vlekken die overgaan in blaasjes. De uitslag begint meestal op één plek en verspreidt zich dan naar het hele lichaam. Na het indrogen van de blaasjes blijven korsten over die uiteindelijk na 2-3 weken van de huid afvallen.
“Die beginnen vaak in het gezicht en spreiden zich uit over de rest van het lichaam, waaronder de handen en voeten. Dat kunnen vlekjes zijn, die veranderen in bultjes, daarna in blaasjes, vervolgens in pusblaasjes en uiteindelijk in korstjes.”
Het monkeypoxvirus is nu vooral gevonden bij mannen die seks hebben met mannen. Maar iedereen kan het krijgen. Je krijgt het virus als je dicht bij elkaar bent. Of je homo, hetero, vrouw of man bent, maakt niet uit.
Polymerasekettingreactie (PCR) is de laboratoriumtest die de voorkeur heeft, gezien de nauwkeurigheid en gevoeligheid ervan. Hiervoor zijn optimale diagnostische monsters voor apenpokken afkomstig van huidlaesies – het dak of vocht van blaasjes en puisten, en droge korsten. Waar mogelijk is biopsie een optie.
Monkeypox komt tot nu toe vooral voor bij MSM (mannen die seks hebben met mannen) die vaak seks hebben en meerdere partners hebben. Door minder of geen risicovolle contacten te hebben, kun je dus de kans verlagen om monkeypox te krijgen.
Inmiddels zijn er wereldwijd ruim 16.000 gevallen van monkeypox (apenpokken) vastgesteld die verspreid zijn over 75 landen. Zowel het aantal gevallen als het aantal landen met ziektegevallen blijven stijgen.
Na 1 tot 3 dagen ontstaan bultjes op de huid die veranderen in blaasjes; vaak eerst in het gezicht. Tot na 2 à 3 weken de korstjes van de blaasjes zijn afgevallen, zijn mensen besmettelijk. Apenpokken zijn zelden dodelijk.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt dat apenpokken een gerapporteerd sterftecijfer heeft van tussen de 1 en 10 procent. Dat geldt voor de Congostam. De West-Afrikaanse stam is dodelijk in ongeveer 1 op de 100 gemelde gevallen.
Hoe goed en hoe lang mensen na vaccinatie beschermd zijn, is nog niet bekend. Het is dus mogelijk dat u na de vaccinatie toch monkeypox krijgt. Daarom blijft het advies om geen seksueel contact te hebben met iemand die klachten heeft, óók als u gevaccineerd bent.
Nog eens zestig mensen zijn in de afgelopen dagen positief getest op het apenpokkenvirus. Daardoor stijgt het totale aantal bevestigde besmettingen in Nederland naar 878, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.
Dat komt doordat op Aruba, Bonaire, Curaçao en in Suriname de naam apenpokken vaak gebruikt wordt om de ziekte krentenbaard aan te duiden. Krentenbaard is een huidinfectie die veroorzaakt wordt door een bacterie en vaak voorkomt in Nederland. Het apenpokkenvirus is een nieuw fenomeen voor Nederland.
Apenpokken doet een beetje aan dat andere pokkenvirus, de waterpokken. Bijna elk kind krijgt die ziekte wel een keer. De symptomen lijken op die van apenpokken. Als je waterpokken hebt krijg je vlekjes, blaasjes en korstjes over je hele lichaam.
Prik tegen apenpokken (vaccinatie)
Mensen die een grotere kans hebben om apenpokken te krijgen, kunnen soms een prik (vaccinatie) krijgen. Deze mensen krijgen een oproep van de GGD voor een prik. Het gaat om: mannen die Prep gebruiken of hiervoor op de wachtlijst staan.
Daar het apenpokkenvirus nauw verwant is met pokkenvirus, biedt het pokkenvaccin vermoedelijk ook een goede bescherming tegen apenpokken. De routinevaccinatie tegen pokken werd in de jaren '70 gestaakt in België. Mogelijks biedt vaccinatie op kinderleeftijd nog enige bescherming tegen apenpokken.
Vragen als je (mogelijk) apenpokken hebt
Bel je huisarts of soapoli als je blaasjes op je lichaam hebt. Zeker als deze blaasjes begonnen rond je anus, je geslachtsdeel of in het gezicht. Neem contact op met je huisarts of met de soapoli als je de afgelopen 3 weken (seksueel) contact had met iemand met monkeypox.
Apenpokken doet een beetje aan dat andere pokkenvirus, de waterpokken. Bijna elk kind krijgt die ziekte wel een keer. De symptomen lijken op die van apenpokken. Als je waterpokken hebt krijg je vlekjes, blaasjes en korstjes over je hele lichaam.
In Nederland komt het nog niet zo vaak voor. Mensen die de ziekte in Nederland hebben zijn meestal mannen die seks hebben met mannen. Maar iedereen kan het krijgen. Apenpokken is nog steeds erg zeldzaam.
Het virus lijkt voor de meeste mensen niet gevaarlijk, maar kan dodelijk zijn voor mensen met een heel zwakke afweer. Dat komt in Europa bijna nooit voor. Je kunt er wel een tijdje goed ziek van zijn. Na een paar weken genees je vanzelf.
Het aantal mensen dat besmet raakt met apenpokken, blijft groeien. Op dit moment zijn er wereldwijd ruim 15.000 besmettingen gemeld en in Nederland zijn tot nu toe 712 bevestigde gevallen. In de afgelopen week zijn 163 nieuwe gevallen aan het licht gekomen.
Nog eens zestig mensen zijn in de afgelopen dagen positief getest op het apenpokkenvirus. Daardoor stijgt het totale aantal bevestigde besmettingen in Nederland naar 878, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.