U kunt uw echtgenoot en uw kinderen in een testament onterven. Uw kinderen hebben wel een speciale positie in het erfrecht. Zo hebben zij altijd recht op een bepaald deel van de erfenis van hun ouders.
Ouders kunnen hun kind nooit helemaal onterven. In een testament kunnen zij regelen dat hun kind niet van hen erft. Maar het kind houdt recht op de legitieme portie.
U kunt uw kind echter nooit voor 100% onterven. Dit komt omdat een kind altijd aanspraak kan maken op de legitieme portie. Dat is de helft van het deel waar uw kind normaal gesproken ontvangt. Een testament heeft geen invloed op de legitieme portie.
Onterfd kind
Dat is de helft van het bedrag dat u wettelijk zou erven. De legitieme portie krijgt u niet automatisch. U moet die binnen 5 jaar na het overlijden opeisen bij de erfgenamen, of bij de executeur als die er is. U kunt uw eigen notaris vragen om u te helpen.
Het is in principe onmogelijk om in uw testament de reserve van uw kinderen te ontnemen. De uitzondering op de regel is de “erfrechtelijke onwaardigheid”. Dit betekent dat uw kind, zoals het woord het zegt, onwaardig is om te erven. Een kind wordt niet zomaar onwaardig om te erven.
Uw kinderen hebben wel een speciale positie in het erfrecht. Zo hebben zij altijd recht op een bepaald deel van de erfenis van hun ouders. Het maakt daarvoor niet uit hoe de relatie van de kinderen met de ouders is. Als kinderen akkoord gaan met hun onterving, krijgen zij niets uit de erfenis.
Wettelijk gezien is het niet mogelijk om kinderen volledig te onterven. Kinderen hebben namelijk altijd recht op een geldelijk bedrag dat wij de legitieme portie van de erfenis noemen. Concreet betekent dat het volgende: stel een moeder heeft drie kinderen onder wie de erfenis zou worden verdeeld.
De kinderen hebben een bijzondere positie in het erfrecht. Ook als de ouder in zijn of haar testament heeft vastgelegd dat je onterfd wordt, mag je een deel van de erfenis opeisen. Dit deel heet de legitieme portie en bestaat alleen uit geld, nooit uit spullen van de overledene.
Iedereen die belang heeft bij een erfenis kan een testament aanvechten. Het beste doet u dit met een advocaat die gespecialiseerd is in erfrecht. Hij of zij kan u helpen om het testament nietig te laten verklaren.
Een onterfd kind heeft geen recht op goederen, maar alleen op geld. Het onterfde kind heeft dus geen recht op het huis of de inboedel.
Het verwerpen van een erfenis gaat via de rechtbank. Je moet hiervoor een schriftelijke verklaring afleggen bij de rechtbank. Dat kost ongeveer 134 euro (2022).
In Nederland is het niet mogelijk een kind compleet te onterven. De wet bepaalt dat een kind altijd recht blijft houden op een klein deel. Dat deel noemen we de wettelijke portie of legitieme portie. De wet bepaalt dat deze portie gelijk is aan de helft van wat het kind had geërfd zonder testament.
Hoe bereken ik het kindsdeel? U kunt het kindsdeel berekenen door de erfenis door de helft te delen (één helft is namelijk al van de langstlevende), en het overgebleven bedrag te verdelen over de kinderen en de langstlevende.
Nee, u heeft niet in alle gevallen een testament nodig. Het erfrecht is in Nederland in een wet vastgelegd. Deze wet regelt naar wie uw erfenis gaat na uw overlijden.
Kinderen hebben recht op een deel van de erfenis van hun overleden vader of moeder als geen testament is gemaakt, het kindsdeel, maar zij krijgen dat deel nog niet meteen. De gehele erfenis gaat namelijk naar hun andere ouder, de langstlevende. Het deel waar de kinderen recht op hebben, wordt omgezet in een geldbedrag.
De “langst-leeft-al clausule” houdt in dat Erna alles krijgt, daar waar de kinderen niets zullen ont- vangen en dus ook niet zullen moeten betalen. Erna zal slechts successierechten betalen op de ene helft van het gemeenschappelijk vermogen. De andere helft is namelijk reeds van haar.
Op dit moment (2020) geldt voor kleinkinderen dat ze tot een bedrag van € 20.946,- belastingvrij kunnen ervan van hun grootouders. Tussen de € 20.946 en € 126.723 betalen kleinkinderen een percentage van 18% erfbelasting. Is de erfenis meer dan dat bedrag, betalen kleinkinderen een percentage van 36% aan belasting.
De legitieme portie is de helft van het erfdeel waar kinderen recht op zouden hebben als er geen testament was. Je kunt als ouder je kind dus nooit helemaal onterven, een kind houdt altijd zijn/haar recht op de legitieme portie.
Wettelijke erfgenamen
Partner, kinderen en hun afstammelingen. Ouders, broers, zussen en afstammelingen. Grootouders met hun (klein)kinderen, ooms, tantes, neven, nichten. Overgrootouders en hun afstammelingen.
In principe geen notaris nodig
In beginsel zijn het de erfgenamen zelf die gezamenlijk verdelen, tenzij er een executeur-afwikkelingsbewindvoerder (ook wel drie sterren executeur genoemd) is die op grond van het testament bevoegd is om zelfstandig te verdelen.
Je kunt maximaal €106.671 schenken zónder schenkbelasting, als het bedrag gebruikt wordt voor de eigen woning. De vrijstelling geldt als je schenkt aan iemand tussen de 18 en 40 jaar oud. Diegene, bijvoorbeeld je kind, moet het geld gebruiken voor zijn eigen woning.
Wat een kind erft van een ouder of ouders en hoe groot dit kindsdeel is, is vooral afhankelijk van de vraag of er een testament is opgemaakt of dat alleen het wettelijk erfrecht geldt. Dit bepaalt of de erfenis bestaat uit een kindsdeel, de kleinere legitieme portie of meer dan dat.
Antwoord: Ja, dat is zeker mogelijk. U moet daarvoor bij de notaris een testament op laten maken. Daarin moet u een uitsluitingclausule voor uw schoonzoon(s) opnemen.
Over de nalatenschap moet je namelijk in de meeste gevallen belasting afdragen. Daarna moeten alle rekeningen betaald worden, bijvoorbeeld voor de notaris, de executeur en eventuele rechtbankkosten. Het geld dat overblijft, wordt vervolgens uitbetaald aan de erfgenamen.