Oedeem is een zwelling als gevolg van vloeistof dat nergens heen kan sijpelen. Als er oedeem optreedt in de hersenen, kan dit echter ernstige complicaties veroorzaken. De hersenen hebben een goede doorbloeding nodig om zuurstof en voeding, zoals glucose, aan te leveren. Dit is nodig om te kunnen functioneren.
Als er te veel hersenvocht in je hersenholtes zit, dan drukt dit op het omringende hersenweefsel. Hoe groter de druk en hoe langer het duurt, hoe groter de kans dat je hersenweefsel beschadigd raakt. Het is daarom belangrijk dat je hersenvocht goed kan blijven doorstromen en wordt afgevoerd.
Met een boor wordt een gaatje gemaakt in de schedel. Door dit gaatje wordt de drain in de hersenkamer gebracht. Achter het oor, onder de huid, wordt via een tweede snee een pompje geplaatst, dat wordt verbonden met de drain. Het pompje regelt bij welke hersendruk het teveel aan hersenvocht wordt afgevoerd.
Bij een waterhoofd kan het hersenvocht niet worden afgevoerd. Dat blijft achter in de holtes in je hoofd, waar de druk steeds verder oploopt. Als gevolg daarvan worden die hersenholtes groter. Bij kinderen wordt ook het hoofd groter, omdat de schedelnaden nog niet gesloten zijn.
Deze aandoening wordt ook wel hydrocefalie of 'waterhoofd' genoemd. De symptomen die hiermee gepaard kunnen gaan, zijn onder andere braken, lusteloosheid en heel veel slapen (lethargie), hoofdpijn, een vergroot hoofd of zelfs stuipaanvallen (convulsies).
Hersenoedeem kan de toevoer van bloed naar de hersenen beperken.Daardoor kan een tekort aan zuurstof in de hersenen optreden en kunnen de hersencellen beschadigen of zelfs sterven. Doordat de harde schedel niet meegeeft, niet uit kan zetten, kunnen de hersenen gestuwd worden richting de hersenstam.
Een hydrocefalus (waterhoofd) waarvan verwacht wordt dat dit blijft bestaan, ook voor lange tijd, moet behandeld worden. Dit kan alleen door middel van een operatie.
De diagnose hydrocefalie kan gesteld worden via een echo-onderzoek of een CT- of MRI-scan.
Bewegen stimuleert de doorbloeding, waardoor je lichaam minder vocht vasthoudt. Drink dranken met een vochtafdrijvend effect, zoals gemberthee, groene thee of thee van paardenbloem, brandnetel of peterselie. Eet voldoende groenten met een vochtafdrijvende werking, zoals citroen, venkel en asperges.
Hydrocefalus/waterhoofd kan hersenletsel tot gevolg hebben, als complicatie van een bloeding, letsel, ontsteking of tumor. Dit kan leiden tot neurologische (lichamelijke), emotionele, gedragsmatige en/of verstandelijke beperkingen.
Het hersenvocht wordt onderzocht op samenstelling. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar een ontsteking, kankercellen, een doorgemaakte bloeding en/of een verhoogde hersendruk. Uw arts kan u de reden uitleggen waarom dit onderzoek bij u moet worden uitgevoerd.
Door een verhoogde druk in de haarvaatjes kan vochtophoping ontstaan. Ook kan een verhoogde doorgankelijkheid van de vaatwand leiden tot vochtuittreding vanuit de ader naar het omliggende weefsel. Het lichaam kan te veel vocht vasthouden in verschillende situaties of door verschillende ziekten.
Een van de meest voorkomende oorzaken van vocht vasthouden is te veel zout in de voeding. Te veel zout kan leiden tot een hoge bloeddruk en de nieren stimuleren om meer vocht vast te houden. Het volgen van een zoutloos of -arm dieet kan ervoor zorgen dat je minder vocht vasthoudt.
Verschijnselen. In geval van lekkende hersen- en ruggenmergvloeistof is er hevige hoofdpijn die tijdens het zitten toeneemt en bij het liggen afneemt. Er kan hersenvloeistof naar buiten lopen via de oren (aurale liquorroe) of neus (nasale liquorroe).
Binnenin de hersenen bevinden zich hersenkamers of ventrikels en hierin bevindt zich de plexus choroïdeus, het orgaan wat het hersenvocht produceert. Per dag wordt er 500 ml hersenvocht geproduceerd.
U blijft op de SEH totdat de uitslag van het hersenvocht bekend is, meestal duurt dit één tot twee uur. De arts informeert u hierover. Sommige onderzoeken van het hersenvocht duren enkele dagen. In dit geval wordt de uitslag tijdens het volgend polikliniekbezoek met u besproken.
Water is een natuurlijk urineafdrijvend middel.
Als je het lichaam het water geeft dat het nodig heeft dan laat het dat vocht gemakkelijk los.
Maak gebruik van vochtafdrijvend eten
Met name asperge, selderij, peterselie, gember, knoflook en venkel zorgen ervoor dat je vaker moet plassen en dus vocht afdrijft. Wat fruit betreft helpen citroen, ananas, perzik, peer, watermeloen en cranberry je om op een lekkere en gezonde manier vocht af te drijven.
Door voldoende beweging van uw lichaam stimuleert u uw bloedsomloop en voert uw lichaam het vocht gemakkelijker af. Activiteiten als wandelen, fietsen, zwemmen en gymnastiek (onder deskundige begeleiding) zijn hiervoor erg geschikt.
Meestal is hydrocefalus niet erfelijk.
Een shunt wordt geplaatst bij kinderen met overdruk in de hersenen (hydrocefalie of waterhoofd). Er wordt een verbinding gemaakt tussen de hersenkamers en de buikholte.Als deze verbinding verstopt raakt, ontstaat er opnieuw overdruk.
Bij een sterk verhoogde hersendruk ontstaat er hoofdpijn, braken en uiteindelijk ook sufheid. In ernstige gevallen kan een coma optreden. Bij normale druk zonder ernstige symptomen van overdruk ontstaat er een langzaam evoluerend ziektebeeld met als symptomen dementie, gangstoornissen en blaasproblemen.
Water uit je bloed kan hierdoor in je hersencellen lopen. De hersenen kunnen dan opzwellen, dit heet hersenoedeem. Hersenoedeem kan leiden tot verhoogde druk in de schedel, infarcten en zelfs de dood. Watervergiftiging kun je voorkomen door niet te veel water te drinken.
Soms is hydrocefalus aangeboren en soms ontstaat het later in het leven, bijvoorbeeld door een infectie of hersenbloeding. De oorzaak van een aangeboren hydrocefalus is vaak een vernauwing van de verbinding tussen de derde en vierde hersenkamer.
Een acute, snel opkomende drukverhoging (binnen een paar uur) kan levensbedreigend zijn: de hersenen raken ingeklemd, het bewustzijn vermindert en de persoon kan uiteindelijk in coma geraken.