Als u zich niet houdt aan de voorwaarden bij de voorwaardelijke toewijzing, kan de gratie worden ingetrokken.
Wie verleent gratie? Zijne Majesteit de Koning verleent gratie bij Koninklijk Besluit. Hij doet dit na advies van in voorkomend geval het Openbaar Ministerie en in ieder geval de rechter en de minister voor Rechtsbescherming. Alle voorstellen tot gratieverlening worden persoonlijk voorgelegd aan de koning.
Dat iemand daadwerkelijk wordt vrijgelaten na een gratieverzoek, is opvallend. Het ministerie meldt op de site dat gratie alleen wordt verleend 'als het bijdraagt aan een rechtvaardige, menselijke en doelmatige uitvoering van de straf'. "Het is vrij uniek en komt niet vaak voor", zegt De Klerk.
De Koning kan straffen en maatregelen die door de strafrechter zijn opgelegd kwijtschelden. Of hij kan ze verminderen of veranderen. Dit heet gratie verlenen. Gratie is mogelijk als het bijdraagt aan een rechtvaardige, menselijke en doelmatige uitvoering van de straf.
Het volledig ingevulde formulier en de bijlagen (bewijsstukken) moeten dan binnen 6 weken worden teruggestuurd. Wanneer het formulier volledig en correct is ingevuld, wordt het gratieverzoek in behandeling genomen.
Een gevangenisstraf kan tijdelijk (maximaal 30 jaar), of levenslang zijn. De levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die Nederland kent. Alleen mensen die de meest ernstige misdrijven hebben gepleegd krijgen deze straf.
Uit cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid blijkt dat vorig jaar 657 gratieverzoeken werden gedaan, waarvan er 131 werden verleend. Het jaar daarvoor werden 87 van de 558 gratieverzoeken ingewilligd. Over deze jaren hebben dus ongeveer 1 op de 6 verzoeken tot toewijzing geleid.
Ook kan de minister een straf of maatregel veranderen of verminderen. Dit heet gratie verlenen. Het Openbaar Ministerie en de rechter adviseren de minister hierbij en de Koning ondertekent het besluit om gratie te verlenen. U kunt als veroordeelde een gratieverzoek indienen.
Je kan de jeugdrechter vragen om de straf uit het strafregister te schrappen, als je de straf intussen vijf jaar geleden uitvoerde. Je kan dat gewoon per brief vragen aan de jeugdrechter. Onderteken je brief en zet de datum erop. Zeg duidelijk in je brief wat je wil laten schrappen.
De zwaarste straf die in Nederland opgelegd kan worden is levenslange gevangenisstraf. Levenslang betekent voor het leven. Aan een levenslang gestrafte kan door de Koning gratie worden verleend.
gratie (zn) : bekoorlijkheid, bevalligheid, élégance, sierlijkheid. gratie (zn) : begenadiging, genade, vergiffenis.
Bij gratie blijft de veroordeling als zodanig in stand en wordt alleen de tenuitvoerlegging gestaakt. Bij amnestie blijft de veroordeling niet in stand: deze wordt aan de vergetelheid (= amnestia) prijsgegeven.
` (door iemand niet meer gewaardeerd worden) `Die filmster is uit de gratie geraakt bij het publiek. `
Hoe dan ook: voormalig tv-presentator Masmeijer, veroordeeld vanwege betrokkenheid bij drugssmokkel, heeft gratie gekregen van de koning. De laatste 1,5 jaar van zijn celstraf hoeft hij daarom niet uit te zitten. Woensdagochtend bleek uit een interview in De Telegraaf dat Masmeijer sinds kort op vrije voeten is.
De koning zet dus jaarlijks onder enkele tientallen gratieverzoeken zijn handtekening. Alleen gratie bij levenslang gestraften komt slechts eens in de 10 of 20 jaar voor.
Het aantal gratieverzoeken dat door Nederlandse rechters wordt gehonoreerd, is sterk gedaald. De afgelopen 5 jaar werd in totaal 784 keer gratie verleend aan veroordeelden. In de 5 jaar daarvoor was dat nog het dubbele.
Bij overtredingen blijven de gegevens 5 jaar bewaard (als er een taakstraf of vrijheidsstrafvoor is opgelegd blijven ze 10 jaar bewaard). Voor misdrijven blijft het 20 jaar; of 30 jaar bewaard (als de maximale straf van het strafbare feit 6 jaar of meer is) en. Bij zedenmisdrijven blijft het 80 jaar bewaard.
Een “gewone” werkgever kan de gegevens niet opvragen. In het “Besluit justitiële en strafvorderlijke gegevens” wordt geregeld wie de gegevens kan opvragen. In het algemeen betreft het onderdelen van de overheid zelf.
Dat de koning gratie verleent, komt “regelmatig” voor, zegt Lieneke de Klerk, rechter-commissaris en woordvoerder van de Raad voor de rechtspraak. Uit cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid blijkt dat vorig jaar 657 gratieverzoeken werden gedaan, waarvan er 131 werden verleend.
Gratie (Engels: pardon) is kwijtschelding van schuld of straf, verleend door de autoriteiten. Bij gratieverlening aan grote groepen spreekt men ook van amnestie of (generaal) pardon. In sommige strafstelsels betekent de gratie een kwijtschelding van schuld en straf, in andere alleen van de straf.
Procedure. Een genadeverzoek wordt ingediend per brief aan de Koning (Zijne Majesteit de Koning, Paleis te Brussel, 1000 Brussel). Het verzoek kan ook ingediend worden bij de Minister van Justitie of zelfs bij het Openbaar Ministerie bij het vonnisgerecht dat de straf heeft uitgesproken.
De levenslange gevangenisstraf werd in Nederland in 1878 ingevoerd, nadat in 1870 de doodstraf was afgeschaft. Wat is levenslang nu echt? Tot ongeveer 1970 betekende het dat iemand niet echt levenslang achter de tralies ging, de meeste veroordeelden kwamen vrij omdat er gratie werd verleend.
In de Verenigde Staten verschilt de opvatting van levenslang sterk per staat. Meestal wordt er geen 'levenslang' gegeven, maar een straf die veel langer is dan een normaal mensenleven (bijvoorbeeld 200 jaar voor meerdere moorden).
Nog nooit zaten zo veel personen in Nederland een levenslange gevangenisstraf uit als nu. In 2000 waren er 10 levenslanggestraften, nu zijn het er 55, de uitspraken van dinsdag meegerekend. Voor 41 van hen is de straf onherroepelijk, blijkt uit cijfers van het Forum Levenslang.