Het instorten van een deel van de vulkaan kan ook tot gevolg hebben dat grondwater door kan sijpelen tot het magma, waardoor de vulkaan op freatische wijze tot uitbarsting komt. De wijze waarop de vulkaan uitbarst na het instorten van een flank kan sterk verschillen van de normale activiteit.
Maar bij sommige vulkanen (vooral stratovulkanen ) is het magma een stuk dikker. Dit kan zorgen voor een prop gestold magma in de krater. Als de druk onder die prop voldoende is opgebouwd, barst zo'n vulkaan uit, waarbij vaak een hevige explosie plaatsvindt en puin en gassen kilometers de lucht in worden geslingerd.
Van de gassen die vrijkomen tijdens een vulkaanuitbarsting is zwaveldioxide (SO2) op zichzelf ook een gevaar voor vliegtuigen. Het reageert met waterdamp om zwavelzuur (H2SO4) te vormen, dat corrosief is en daarom kan: de verf en de ramen van het vliegtuig krassen.
Binnen enkele kilometers rond de vulkaan regenen dan dikke aspakketten neer die daken van gebouwen, bovengrondse electriciteits- en communicatieleidingen, planten en bomen doen bezwijken. De scherpe asdeeltjes en hun chemische coating zijn ook zeer schadelijk bij inademing.
Soms zijn er dodelijke slachtoffers en vernielingen door lava- of modderstromen, puinlawines en asregens. Ook kan een vulkaanuitbarsting een wolk fijn stof en gassen in de lucht veroorzaken, die tot jaren erna invloed heeft op het weer en klimaat in de hele wereld.
Chili staat met meer dan 1500 vulkanen op de zesde plek van de lijst omtrent landen met de meeste vulkanen wereldwijd (2017) na de Verenigde Staten, Rusland, Indonesië, IJsland en Japan.
Vloeibare lava kan temperaturen tot 1500 °C bereiken. Vooral de vulkaan Kilauea in Hawaï staat bekend om zijn gloeiend hete lava. De meeste lavastromen zijn echter 800 tot 1100 °C, en de vulkaan Ol Doinyo Lengai in Tanzania produceert de 'koudste' lava ter wereld van circa 500 °C.
Een vulkaan heeft eigenlijk drie 'standen': dood, slapend en actief. Een dode vulkaan zal niet meer uitbarsten. Een slapende vulkaan is soms duizenden jaren niet meer uitgebarsten, maar kan altijd weer 'wakker worden'.
De aardbevingen zijn afkomstig van een veel groter gevaar dan de Vesuvius. Het gaat om één van de grootste en gevaarlijkste vulkanen ter wereld: de Campi Flegrei, een zogenaamde caldera. Door een uitbarsting van zo'n supervulkaan kunnen zich nieuwe bergen vormen.
Volcán Acatenango. Met een hoogte van 3976 meter is de Volcán Acatenango de hoogste vulkaan van Guatemala. Deze slapende variant ligt op een kleine vijftien kilometer van Antigua. Beklim de vulkaan en blijf er een nachtje op slapen.
In plaats van betonblokken stelt hij voor bassins te plaatsen die fungeren als mallen. Waar hete lava in stroomt en ijzersterke muren uitkomen zodra de lava is gestold. Die kunnen direct gebruikt worden om het getroffen gebied op te bouwen. Zoals bij koekhuisjes passen de verschillende delen in elkaar.
De Galápagoseilanden zijn beroemd om hun unieke reptielen, van reuzenschildpadden tot zeeleguanen die op rotsen langs de kust leven. Maar nu hebben wetenschappers laten weten dat ze drie nieuwe gekkosoorten aan de lijst kunnen toevoegen – en één ervan leeft op een vulkaan.
In principe is er bijna geen lava op de aarde. Lava ontstaat namelijk pas wanneer magma het aardoppervlak bereikt. Magma zit vooral onder de aardkorst in de aardmantel. Maar slechts een klein deel van de aardmantel bestaat uit magma.
De Mauna Loa is nu weer de grootste geïsoleerde vulkaan op aarde.
Als een lavastroom stolt, wordt het een stollingsgesteente. Gestolde lava is echter niet het enige product van vulkanisme. Bij een vulkaanuitbarsting kunnen ook as en puin uit de hemel vallen, dat in relatief korte tijd dikke lagen kan vormen.
Mount Merapi
Het is de actiefste vulkaan in Indonesië, met om de 2 tot 3 jaar kleinere erupties. Om de 10 tot 15 jaar vindt er een grote uitbarsting plaats. De grote erupties van 2010 veroorzaakten meer dan 300 doden. Mount Merapi staat hoog op de lijst van gevaarlijkste vulkanen ter wereld.
De vulkaan op dat eiland is nog actief en kan elk moment uitbarsten! Tenerife is een vulkaaneiland in de Atlantische Oceaan. Het eiland is te herkennen aan de grote vulkaan El Teide. Ongeveer 100 jaar geleden is deze vulkaan voor de laatste keer uitgebarsten.
Een vulkaan is alleen gevaarlijk als er mensen in de buurt wonen voor wie hij gevaarlijk kan zijn. De Mount Erebus op Antarctica, die sinds 1972 constant uitbarst, is dus ongevaarlijk. Verder is een vulkaan gevaarlijker naarmate hij heviger of explosiever uitbarst.
Vulkanen zijn de overdrukventielen van de aarde. Als zich om welke reden dan ook te veel magma onder de aardkorst bevindt, ontstaat er een nieuwe vulkaan of barst een bestaande vulkaan uit om de druk te verlichten.
Een actieve vulkaan is een vulkaan die vrij regelmatig tot uitbarsting komt, alhoewel deze definitie zeer ruim is. Wat de term 'regelmaat' in dit geval inhoudt verschilt sterk per bron; van tientallen jaren tot duizenden jaren. Er zijn meer dan 1300 vulkanen over de hele wereld die als actief worden beschouwd.
De aarde telt zo'n 1500 vulkanen, maar deze zijn niet allemaal bekend. Sommigen bevinden zich op een onbewoond gebied, zoals de bodem van de oceaan. Van alle vulkanen op aarde zijn er ongeveer 600 actief. Van deze 600 vulkanen barsten er ongeveer 60 per jaar uit.
Dit zijn bijvoorbeeld sommige metalen, zoals staal en titanium en kristallen van kwarts of zirkoon.
Het magma heeft een temperatuur van meer dan 1000 graden Celsius. Op zwakke plekken in de aardkorst, kan dit magma naar boven komen. Hier kan een vulkaan ontstaan. Als magma uit een vulkaan komt, noemen we het lava.
Lange tijd heeft men gedacht dat dit magma uit de aardmantel afkomstig was. Er zijn nu echter aanwijzingen dat dit materiaal uit een tot nu toe voor onmogelijk gehouden diepte komt: het grensvlak tussen aardmantel en kern, zo'n 3000 km diep. Het vulkanisme van Hawaii is een gevolg van een zogeheten mantelpluim.