Een halfjaar tot meer dan 10 jaar na de tekenbeet ontstaan langzaam huidafwijkingen aan een been of aan een arm. Het begint meestal met een roodblauwe tot paarse verkleuring en wat dikker worden van de huid. Het wordt meestal gezien op de benen, vooral aan de strekzijde van de onderbenen en om de enkels.
Tekenbeten zijn pijnloos, waardoor u ze niet opmerkt. Op de plaats van de beet ontstaat vaak binnen 3 dagen een vlekje, zoals bij de meeste insectenbeten: bij een lichte huidskleur: een rode of blauwrode vlek. bij een donkere huidskleur: een gelig of blauwige vlek rond de tekenbeet.
Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot drie maanden na een tekenbeet verschijnen. Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet. Soms kunnen gewrichtsklachten, huidklachten, zenuwklachten of hartklachten ontstaan.
Rode huiduitslag erythema migrans
De erythema migrans kan zich dagen tot weken (soms langer) na de tekenbeet vormen en duidt op de ziekte van Lyme. Het is belangrijk te weten dat deze huiduitslag niet bij elke besmetting onstaat. Men kan de ziekte van Lyme ook krijgen zonder een erythema migrans.
De ziekte van Lyme komt door een tekenbeet. Het eerste verschijnsel (dagen tot 3 maanden na de tekenbeet) is meestal een rode of roodblauwe vlek die groter wordt. Bij een donkere huid kan de vlek gelig of blauwig zijn. Bij zo'n vlek is het vrijwel zeker dat u Lyme heeft.
De standaard bloedtest om de ziekte van Lyme vast te stellen, heet de ELISA-test. Dit is een bloedtest die moet aantonen of het lichaam antistoffen heeft aangemaakt tegen de Borrelia-bacterie. In Nederland wordt deze Lyme test maar liefst 500.000 keer per jaar uitgevoerd.
Elk jaar worden ruim 1 miljoen mensen door een teek gebeten. Ongeveer 2 op de 100 mensen krijgen de ziekte van Lyme na een tekenbeet, zo'n 27.000 mensen per jaar.
Erythema migrans
Deze huidafwijking verdwijnt meestal spontaan na 1 tot 4 maanden. Ongeveer de helft van de mensen met erythema migrans herinnert zich een tekenbeet.
De huiduitslag door de ziekte van Lyme is niet altijd een karakteristieke 'rode ring', maar kan ook een egaal gekleurde vlek zijn. Bij 1 op de 3 mensen met een huiduitslag door de ziekte van Lyme ontstaat zo'n egaal gekleurde vlek.
De veroorzaker. De veroorzaker van de ziekte van Lyme is de Borrelia bacterie. Deze wordt overgedragen door een beet van een geïnfecteerde teek. Algemeen wordt aangenomen dat de kans op besmetting laag is gedurende de eerste 12 uur van de beet, daarna loopt het risico op besmetting exponentieel op.
De beet kan op het hele lichaam voorkomen. Meestal zit de teek op warme, vochtige plekken, zoals in uw oksel, uw knieholtes of in uw liezen. Bij kinderen zitten ze vaak op het hoofd, achter de oren of in de nek. Een tekenbeet doet geen pijn, maar kan wel voor klachten zorgen.
Schrijf antibiotische profylaxe alleen voor: binnen 3 dagen (d.w.z. 72 uur) na verwijdering van de teek; bij patiënten van 8 jaar of ouder, zonder symptomen van de ziekte van Lyme; wanneer er geen contra-indicaties zijn voor doxycycline (zoals zwangerschap).
Wanneer de diagnose Lyme-Borreliose gesteld is, zou er behandeld moeten worden zolang de symptomen blijven voortduren. Wanneer er sprake is van terugkeer van symptomen na behandeling, moet weer met antibiotica behandeld worden.
Hoe ziet huiduitslag eruit ? Een huiduitslag is een plots verschijnen van rode, roze of paarsrode bultjes of vlekjes op een bepaalde lichaamsdeel (bijv. het gezicht of de handen) of over grotere delen van het lichaam. Wanneer de gehele huid rood is spreken we ook wel van erytrodermie.
Gebruik voor het verwijderen van teken geen zeep, alcohol, olie of benzine. Dit verhoogt de kans op besmetting.
Indien de ziekte niet, onvoldoende of te laat behandeld is, kan een patiënt chronische lyme ontwikkelen. Bij een Erythema Migrans (EM) (rode huiduitslag in de vorm van een vlek of kring na een tekenbeet) is een behandeling met antibiotica noodzakelijk.
De meest waarschijnlijke plaatsen van besmetting zijn: de Sallandse Heuvelrug, de Utrechtse Heuvelrug, Twente en de Achterhoek (zie bijgevoegde kaart). Aan de grens met Duitsland in de Achterhoek en ten oosten van Nijmegen is het TBE-virus in kleine knaagdieren gevonden.
Waarschijnlijk kan een infectie dus ook optreden zonder de zo karakteristieke huidafwijking. Daardoor kan het voorkomen dat een arts bij zulke ziekteverschijnselen niet direct aan de ziekte van Lyme denkt. Bij de meerderheid gaan ook deze klachten vanzelf over en houdt men er geen restverschijnselen aan over.
Slechts bij een klein deel van de mensen leidt een tekenbeet tot de ziekte van Lyme. Bij veel patiënten geneest de ziekte volledig door een antibioticakuur van tien dagen tot vier weken.
De meest gebruikte laboratoriumtest voor de ziekte van Lyme is een serologische test. Deze test meet niet of je ziek bent, maar meet de reactie van het lichaam op de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Een “positieve” uitslag betekent dat je lichaam antistoffen heeft die deze bacterie herkent.
De ziekte van Lyme is chronisch geworden als je langer dan een jaar besmet bent met de ziekte. In dit stadium blijven alle symptomen aanhouden en worden de klachten soms zelfs erger. Als de ziekte van Lyme zich bevindt in een chronisch stadium, dan treden problemen op met het zenuwstelsel.
Een Erythema Migrans-huiduitslag (rode vlek of ringvormige huiduitslag) is hét bewijs dat je bent besmet met de bacterie Borrelia burgdorferi. Deze huiduitslag vormt zich vaak rond de plek van de tekenbeet.
De ziekte van Lyme kan een ernstig invaliderende ziekte zijn, die vaak gepaard gaat met ernstige klachten en grote vermoeidheid (uitputting). Patiënten die hiermee te maken hebben, kunnen meestal geen normaal leven meer leiden. Werken en naar school gaan kan voor hen een groot probleem of zelfs onmogelijk zijn.
Wanneer een teek kans heeft gezien u via een beet te besmetten met een geïnfecteerde bacterie, moet u behandeld worden met een antibioticum. Voorbeeld is doxycycline. Penicilline-antibiotica doden vele soorten bacteriën en hebben een goede opname in het lichaam.