De huisarts kan zo meestal al zien of een plek wel of geen huidkanker is. Soms haalt de huisarts een klein stukje uit de plek weg (een biopt). Bij een moedervlek haalt de huisarts meestal de hele plek weg.
Afhankelijk van de dikte van het melanoom en andere kenmerken volgen eventueel nog andere onderzoeken: een echografie van de lymfeklieren en de lever en een longfoto.Vandaag wordt ook vaak geopteerd om onmiddellijk een CT-scan, een MR-scan en/of een PET-CT-scan te maken.
De meest voorkomende aanwijzing voor huidkanker is een verandering op uw huid, zoals een ruw plekje dat niet weggaat, een wondje dat niet geneest of een verandering in de kleur of grootte van een al bestaande huidafwijking, zoals een moedervlek. Niet alle vormen van huidkanker zien er hetzelfde uit.
Bij de vroegdiagnostiek van melanomen speelt de huisarts een belangrijke rol. Na het afnemen van de anamnese en inspectie van de huid krijgt de huisarts soms het vermoeden dat er sprake is van een melanoom.
Onderzoek & diagnose huidkanker. Tijdens een consult met de dermatoloog kan met behulp van een dermatoscoop het plekje worden geanalyseerd. Een dermatoscoop is een soort “handmicroscoopje”, waarmee het bovenste deel van de huid tienmaal vergroot kan worden.
De huisarts kan zo meestal al zien of een plek wel of geen huidkanker is. Soms haalt de huisarts een klein stukje uit de plek weg (een biopt). Bij een moedervlek haalt de huisarts meestal de hele plek weg.
U kunt een melanoom herkennen als een sterk afwijkende moedervlek, of een nieuw ontstane moedervlek die verandert. Vaak gaat dit gepaard met jeuken of bloeden van de moedervlek. Een melanoom kan ontstaan door zonverbranding (vooral in de vroege jeugd) en zonnebankgebruik. Ook erfelijkheid kan een rol spelen.
Een huidonderzoek controleert op moedervlekken, moedervlekken of andere gepigmenteerde gebieden die er abnormaal uitzien in kleur, grootte, vorm of textuur . Tijdens een biopsie kan uw arts de abnormale huid geheel of gedeeltelijk verwijderen en een kleine hoeveelheid normaal weefsel eromheen. Een patholoog bekijkt het weefsel onder een microscoop om te controleren op kankercellen.
Voorlopers van huidkanker: Actinische keratosen
Actinische keratosen zijn kleine, ruw aanvoelende plekjes op de huid. Deze voorlopers van huidkanker hebben vaak ook een lichtbruine kleur. Ze zitten bovendien in de bovenste laag van de huid, de hoornlaag. Daarom voelt het ruw aan.
Verdachte plekjes kunnen veranderende moedervlekken zijn, ruwe plekjes die niet weggaan, veranderingen aan bestaande huidafwijkingen of wondjes die niet meer genezen. Bij twijfel is het goed om even langs de huisarts of dermatoloog te gaan. Huidkanker is goed te genezen als je er op tijd bij bent.
Neem contact op met uw huisarts als u een bultje onder de huid heeft en de zwelling groeit erg snel. Er is dan waarschijnlijk sprake van iets anders. Neem ook contact op met uw huisarts in de volgende gevallen: Er lekt bloed uit het bultje.
Het zijn rode of huidkleurige glanzende plekjes, waar na verloop van tijd een korstje of wondje in kan ontstaan. De plekjes groeien langzaam. Soms is er jeuk of zijn de plekjes wat gevoelig.
Huidkanker ziet eruit als een vlekje, plekje of knobbeltje op je huid dat er anders uitziet dan normaal. Veel van dat soort plekjes kunnen onschuldig zijn. Het kan gaan om een bobbeltje dat een lichtere kleur heeft. Of een plekje dat verschillende kleuren heeft, of een onregelmatige rand.
Aanbeveling. De werkgroep is van mening dat bij verdenking door de huisarts op een melanoom de patiënt binnen twee weken gezien dient te worden door een dermatoloog of chirurg.
Stadium 0 (melanoom in situ)
Bij stadium 0 zit de tumor alleen in de buitenste laag van de huid. De tumor is niet doorgegroeid naar de binnenste laag van de huid. In de lymfeklieren zitten geen kankercellen. Een melanoom in situ heet ook wel voorstadium of voorloper van melanoom.
Het spreekuur is multidisciplinair: een vast team van dermatoloog, chirurg en oncologieverpleekundige werkt hierin samen. Een melanoom is een kwaadaardige moedervlek en een vorm van huidkanker die agressief kan zijn. De dermatoloog, maar ook huisarts of chirurg kan de verdachte moedervlek verwijderen.
De twee meest voorkomende vormen zijn basaalcelcarcinoom en plaveiselcelcarcinoom. Ze zijn verantwoordelijk voor ongeveer 90% van de niet-melanome huidkankers. Uit de tumor kunnen kankercellen ontsnappen en in andere organen nestelen om daar uitzaaiingen of metastases te vormen.
Melanomen kunnen er verschillend uitzien.Ze kunnen zichtbaar worden als een nieuwe vlek op de huid, maar vaak zijn het moedervlekken die van uiterlijk veranderen. De kleur, vorm of grootte kan veranderen of de plek gaat bloeden, jeuken of pijn doen.
Stadium 1: De kankercellen zitten zeer oppervlakkig in de huid. Stadium 2: De kankercellen zitten dieper in de huid. Stadium 3: De kankercellen zitten ook in lymfeklieren. Stadium 4: De kankercellen zitten ook op andere plekken in het lichaam.
Kanker is een ingrijpende ziekte. Soms ontstaan er psychische klachten na een melanoom zoals angst, somberheid, boosheid, vermoeidheid en concentratieproblemen.
ABCDE-regel voor melanoom
Border/rand: de vlek of moedervlek heeft een onregelmatige grillige rand. Color/kleur: de vlek of moedervlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren. Diameter: de vlek of moedervlek is groter dan 5 millimeter. Evolving/evolutie: de vlek of moedervlek jeukt, bloedt of verandert.
Kanker vaststellen
Als u klachten heeft die kunnen wijzen op kanker of als tijdens een bevolkingsonderzoek een afwijking wordt gevonden, verwijst uw huisarts of specialist u door voor verder onderzoek.
Het gebruik van zelftesten op kanker door mensen op eigen initiatief, buiten het bevolkingsonderzoek en zonder tussenkomst van een arts wordt door KWF afgeraden. Kanker is geen ziekte om zelf te onderzoeken zonder tussenkomst van een arts.