Volgens de wet heeft niemand recht op euthanasie. Een arts mag dus ook een vraag om euthanasie weigeren. Ook als de patiënt opgeschreven heeft wat hij wil. Of als de situatie van de patiënt past bij alle eisen van de wet.
Het staat elke arts vrij om een euthanasieverzoek te weigeren. Als patiënt moet je dan een andere arts raadplegen. Deontologisch gezien moet een arts die uit gewetensbezwaren een behandeling weigert de patiënt doorverwijzen naar een andere arts of een andere zorginstelling.
Euthanasie mag niet als familieleden of vrienden van de patiënt hier om vragen. Familieleden kunnen wel de wilsverklaring van de patiënt aan de arts geven. Dat mag als de patiënt zelf niet meer om euthanasie kan vragen.
U kunt in de wilsverklaring één of meer vertrouwenspersonen aanwijzen die, als het zover is, de behandelende arts op de hoogte brengen van de wil van de patiënt. De wilsverklaring moet worden gedateerd en ondertekend door de opsteller, de getuigen en de eventuele vertrouwenspersonen.
Soms lijdt iemand zo erg, dat hij niet meer verder wil leven. Je kan dan aangeven dat je euthanasie wil. Het woord euthanasie betekent goed sterven of een zachte dood. Bij euthanasie maakt een arts een einde aan het leven, op verzoek van de patiënt.
De patiënt zal hierdoor overlijden. Belangrijk is een goede voorlichting aan de patiënt en aanwezige familie over het snelle verloop van deze methode. Vaak valt de patiënt al in 10 tot 20 seconden in een diepe slaap en overlijdt binnen 5 à10 minuten.
Geen enkele arts kan worden verplicht om euthanasie toe te passen. Weigert de arts het verzoek, dan kan de patiënt of zijn vertrouwenspersoon een andere arts aanduiden.
De patiënt verliest heel snel het bewustzijn (binnen 30 seconden is niet ongebruikelijk) door het slaapmiddel en houdt soms zelfs al op met ademen. Als de spierverslapper gegeven wordt is de patiënt meestal na een aantal minuten overleden.
De NVVE komt in actie om euthanasie via de Levenseindekliniek door de zorgverzekeraars vergoed te krijgen. Nu vergoedt alleen nog Menzis die kosten, gemiddeld zo'n 2500 euro per patiënt.
Ondraaglijkheid van het lijden
Het gaat om de beleving van de individuele patiënt, in het licht van zijn levens- en ziektegeschiedenis, persoonlijkheid, normen en waarden en (fysieke en psychische) draagkracht. Het is dan ook belangrijk om bij het beoordelen van het lijden de 'biografie' van de patiënt te betrekken.
Conclusie. Bij de uitvoering van euthanasie en hulp bij zelfdoding kunnen zich problemen voordoen. Artsen die besluiten om hulp bij zelfdoding te verlenen of euthanasie uit te voeren, moeten hierop voorbereid zijn.
De euthanasiewet bepaalt dat de arts die euthanasie overweegt bij een psychiatrische patiënt, zeker moet zijn dat de patiënt zich in een medisch uitzichtloze toestand van aanhoudend en ondraaglijk psychisch lijden bevindt.
Bijna één op de acht euthanasieverzoeken (12%) wordt afgewezen door de arts. De vaakst genoemde reden voor de afwijzing is dat niet aan de zorgvuldigheidseisen wordt voldaan.
In het geval van psychisch lijden moet er minstens een maand zitten tussen de eerste vraag en de uitvoering van de euthanasie. Er moeten naast de arts die de euthanasie uitvoert ook twee andere onafhankelijke artsen hun advies geven, onder wie een psychiater. Dat advies is niet-bindend.
Ook moet de arts ten minste één andere, onafhankelijke arts geraadpleegd hebben, die de patiënt heeft gezien. Deze arts geeft een schriftelijk oordeel over de situatie op basis van de zorgvuldigheidseisen. De laatste eis is dat de arts de levensbeëindiging of de hulp bij zelfdoding medisch zorgvuldig uitvoert.
Euthanasie wordt door verzekeraars niet gezien als zelfmoord. Sluit je een overlijdensrisicoverzekering af en pleeg je in de eerste twee jaar euthanasie? Dan keren de meeste verzekeraars een geldbedrag uit. De verzekeraars eisen dan wel dat de euthanasie volgens de regels van de Euthanasiewet is gepleegd.
Euthanasie en verzekeringen
Euthanasie wordt vergoed door de zorgverzekeraar: het zit standaard in uw basisverzekering en het maakt niet uit of u een restitutie- of naturapolis heeft.
Morfine is niet geschikt om de dood te bespoedigen of patiënten te sederen. Het snel ophogen van morfine kan ervoor zorgen dat het bewustzijn onvoldoende wordt verlaagd, de patiënt verward raakt, of spiertrekkingen (myoclonieën) krijgt.
Patiënten die zich aanmelden met lichamelijke aandoeningen moeten rekening houden met een wachttijd van enkele weken tot maanden, afhankelijk van de beschikbaarheid van artsen en verpleegkundigen in de regio waar de hulpvrager woont.
De wilsverklaring moet in aanwezigheid van twee meerderjarige getuigen op papier worden gezet. Minstens één van die getuigen mag geen erfgenaam zijn of materiëel belang hebben bij de dood van de patiënt. De taak van de getuigen gaat dus niet verder dan het "wettigen" van het document.
Strikt genomen vormt de euthanasieverklaring een onderdeel van een wilsverklaring. In de wilsverklaring staan verschillende documebten die in direct verband staan met levenseinde, zoals: Verbod op behandeling. Verklaring wel/niet reanimeren.
Een eerste voorwaarde is dat de zieke zich daadwerkelijk in de stervensfase bevindt: zijn levensverwachting moet beperkt zijn (enkele dagen, hooguit twee weken); 2. De tweede voorwaarde is dat de klachten niet meer op een andere wijze te verlichten zijn ('refractaire symptomen' in medisch jargon).
Mensen hoeven niet bang te zijn dat hun naaste pijn lijdt. Er kan soms een korte pijnsensatie optreden bij het inspuiten van de thiopental, dat valt ondanks een verdovend middel niet geheel uit te sluiten.
In gesprekken met uw arts kunt u om euthanasie vragen. Deze gesprekken zijn heel erg belangrijk. U kunt ook op papier zetten dat u om euthanasie vraagt. Praat ook dan met uw arts over uw euthanasieverzoek.