Beton is een van de meest duurzame bouwmaterialen, want de betonnen constructie van een gebouw gaat in principe vele malen langer mee dan de geoogde levensduur van een gebouw.
Maar het meest problematische en vervuilende aspect van beton is de productie van cement. De cementindustrie is grootverbruiker van water. Maar liefst 9 procent van het wereldwijde industriële waterverbruik (ofwel 1,7 procent van ons totale waterverbruik) is voor rekening van de cementindustrie.
Bouwen met beton is milieuvriendelijker dan je wellicht zou denken. In Nederland draagt beton voor slechts 1,6 procent bij aan de CO2-emissie en dan is de productie van cement en wapeningsstaal in het buitenland al meegerekend. Cement is bij het maken van beton het materiaal dat zorgt voor de meeste CO2-uitstoot.
Het is een inert materiaal, niet schadelijk voor de gezondheid en voor de binnenluchtkwaliteit. Het is een recycleerbaar materiaal – en het wordt ook effectief gerecycleerd, want beton wordt hergebruikt als granulaat. Beton komt minder in beeld als duurzaam product dan bijvoorbeeld hout.
Polyester, acryl en elastaan
Synthetische kledingvezels zijn niet biologisch afbreekbaar, en daarom heel slecht voor het leven in de oceaan. Toch zijn synthetische materialen relatief duurzaam. Er hoeft namelijk geen land voor gebruikt te worden, en ook de CO2-uitstoot en het waterverbruik zijn relatief laag.
Duurzaam betekent van origine dan ook dat iets lang meegaat, dat het weinig aan slijtage of bederf onderhevig is. Tegenwoordig wordt het begrip duurzaam vaker toegepast wanneer iets minder belastend is voor het milieu. Dit is ook wat bedoeld wordt als iets 'groen' genoemd wordt.
Het Nederlandse betongebruik leidt tot een CO2-uitstoot van circa 3,5 Mt per jaar. 80% van deze emissie is gerelateerd aan de productie van cement. Deze 3,5 Mt is 1,7% van totale jaarlijkse CO2-emissie in Nederland. Voor die betonproductie zijn grote hoeveelheden cement nodig.
Cement is de tweede meest vervuilende industriële sector, goed voor maar liefst 6 procent van de totale menselijke CO2-uitstoot. Cement vormt de belangrijkste grondstof voor beton, na water het tweede meest geconsumeerde product in de wereld. De sector wordt niet streng gereguleerd.
Eén ton beton veroorzaakt één ton CO2. Beton is na water het meest gebruikte materiaal ter wereld. Jaarlijks wordt 30 miljard ton cement en beton geproduceerd, verantwoordelijk voor zo'n 5 tot 7 procent van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen zoals CO2. De bouwsector is wereldwijd een van de grootste sectoren.
Extra kosten voor speciale beton of lastig storten
Speciale betonsoorten zijn duurder. Normaal beton bestaat onder andere uit cement, grind en water. Je hebt ook nog de keuze uit snel drogend, extra snel drogend of standaard beton. Je mag niet onbeperkt de tijd nemen om de beton te laten aanbrengen.
De uitstoot
Het is al jaren bekend dat de productie van cement een flinke bron van CO2-uitstoot is. CO2 komt vrij wanneer kalksteen (calciumcarbonaat) omgezet wordt in calciumoxide (een belangrijk ingrediënt van cement).
De betondruksterkte hangt af van: het toegepaste bindmiddel (doorgaans cement) het gebruikte toeslagmateriaal. de toegepaste hoeveelheid water (de water/cementfactor)
Deze extra duurzame nestkasten zijn gemaakt van houtbeton ofwel Woodstone. Dit duurzame materiaal vergroot de overlevingskans van jonge vogels. Als u een houtbetonnen nestkast bij Vogelbescherming koopt, steunt u niet alleen de vogels in uw tuin, maar alle vogels in Nederland.
Hout als grondstof is duurzaam, omdat bomen na 20 tot 120 jaar geoogst kunnen worden, terwijl grondstoffen als aardolie en erts eeuwen nodig hebben om tot ontwikkeling te komen. Als de bossen waaruit het hout wordt geoogst op een duurzame manier worden beheerd, kunnen ze voorzien in een onuitputtelijke grondstofbron.
Is beton circulair? Ja. De grondstoffen voor beton en cement zijn in Nederland en veel andere landen onbeperkt beschikbaar, namelijk zand, grind, klei en kalksteen. Ze worden op basis van de EU lijst van kritische grondstoffen beschouwd als “niet-kritische grondstoffen”.
Portland cement is bijvoorbeeld een natuurproduct, maar wat is de natuurlijke kleur van de grond waar het cement is gewonnen? Dat speelt allemaal mee of cement echt grijs is of meer richting zwart, bruin, groen of blauw neigt.
Contact met de huid kan roodheid, een branderig gevoel en/of een droge huid veroorzaken. Langdurige blootstelling aan cement(stof) kan zelfs ernstige huidirritatie en brandwonden veroorzaken. Gebruik daarom handschoenen bij langdurig contact.
Hoe lang is cement houdbaar? Grijs cement in papieren zakken heeft een houdbaarheid van 6 maanden na verpakking. Grijs cement in PE (plastiek) zakken heeft een houdbaarheid van 1 jaar na verpakking.
Beton is overal. Het zou na water het meest gebruikte materiaal op aarde zijn. Dat gaat gepaard met een serieuze kost voor het klimaat, want de productie van cement, het bindmiddel dat beton samenhoudt, is een grote bron van CO2-uitstoot.
Energie is verantwoordelijk voor 77,01% van deze uitstoot in 2019. Hiervan maakt de uitstoot door vervoer ongeveer een derde uit. Uitstoot door landbouw draagt met 10,55% bij, industriële processen en productgebruik met 9,10% en het beheer van afval met 3,32%.
Het soortelijk gewicht van beton is 2400 kg/m³, dus een solide blok verdicht beton van 1m hoog, 1m breed en 1m diep weegt ongeveer 2400 kilogram.
Welke milieuproblemen zijn er? Eten belast het klimaat, door energiegebruik en de uitstoot van broeikasgassen (CO2, methaan en lachgas). Voor de productie is bovendien een groot deel van het beschikbare land en water nodig.
Aardgas is een fossiele brandstof. Bij de verbranding komt er CO₂ vrij. Wij stoten al honderden jaren zoveel CO₂ uit dat de temperatuur op aarde op dit moment snel stijgt. Als we niks doen, stijgt de temperatuur deze eeuw waarschijnlijk met meer dan 3 graden.
Het enige verschil tussen grijze en groene stroom is de bron die is gebruikt om de elektriciteit mee op te wekken. 'Groene stroom' komt gegarandeerd uit waterkracht, windenergie, zonne-energie of biomassa. Grijze stroom wordt gemaakt uit fossiele brandstoffen (gas en steenkool) en kernenergie.