Veel ouders denken dat kinderen verkouden worden door zonder jas naar buiten te gaan. Dat is zeker niet waar. Harde wind en kou kunnen wel zorgen voor een snotterig gevoel, maar daadwerkelijk verkouden zijn, gebeurt door een virus.
Vermijd tocht
Zorg ervoor dat je kindje niet op de tocht ligt. Denk aan wind door open ramen en deuren, een ventilator of airco. Dit is niet goed voor je baby. Heb je een airco, volg de gebruiksaanwijzing en zet hem maar een paar graden kouder dan de buitentemperatuur.
“Het is onzin dat je van kou of tocht op zichzelf ziek wordt” vertelt Jan Wilschut, viroloog aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Verkoudheid of griep krijg je door een virus dat je van andere mensen krijgt aangeproest.”
Volgens voormalig huisarts Ted van Essen zoeken mensen graag een verklaring voor hun griep en grijpen dan terug op volkswijsheden. Maar verkoudheid en griep zijn niet het gevolg van blootstelling aan koude lucht. Het is het gevolg van een virus. Dat wordt bevestigd door de bekende viroloog Ab Osterhaus.
U kunt verkouden worden door tocht of kou.
Toch is het niet uitgesloten dat ook koude en luchtvochtigheid een rol spelen bij luchtweginfecties. Mogelijk maakt de koude onze slijmvliezen kwetsbaarder voor virussen, waardoor we sneller een infectie oppikken. Maar dan nog is er een virus nodig om verkouden te worden.
Gebruik altijd een regenhoes tegen de regen. Als een baby nat wordt, koelt hij sneller af. En daardoor wordt je baby bevattelijker voor ziektes als verkoudheid. Zorg dat je deze regenhoes altijd bij je hebt in de herfst en winter.
Als het erg warm is, kun je de baby laten slapen in een bodysuit, zonder pyjama en in een ongecoupeerde zomerslaapzak. Zelfs in het midden van de zomer, vermijd het maken van baby-slaapshirtless, want hij kon kou vatten tijdens de nacht, omdat tijdens bepaalde fasen van de slaap de temperatuur van het lichaam daalt.
Tocht: niet zo onschuldig als het lijkt
Bekende gevolgen van langdurig op de tocht zitten, zijn stijve schouders of een stijve nek. Soms wordt dit toegeschreven aan een muisarm en komen mensen er later pas achter dat de werkelijke oorzaak de tochtstroom op kantoor is.
Met nat haar in de kou stappen maakt een mens niet vatbaarder voor een verkoudheid. Dat zegt het hoofd van de huisartsenopleiding Dirk Devroey van de VUB in "De wereld vandaag".
Gelukkig zijn deze zorgen voor niks: uit onderzoek is namelijk gebleken dat je helemaal geen warme winterjas, mooie tussenjas of een zomerjas zoals een smart parka aan hoeft te hebben om wel of niet ziek te worden. Kou heeft namelijk in eerste instantie niets te maken met het feit dat je ziek wordt.
Als er luchtdruk verschillen zijn (veroorzaakt door bijvoorbeeld warmte of vochtigheid), dan zal de lucht zich gaan verplaatsen. In de open lucht heet dit wind, in huis heet dit tocht.
Juist bij droog en koud weer is de kans op griep groter doordat je slijmvliezen uitdrogen. In de herfst en vooral in de winter hebben veel mensen last van verkoudheid of griep. Dit komt doordat kou, harde wind en temperatuurwisselingen onze weerstand aantasten.
Als het lichaam sterk afkoelt, vernauwen de bloedvaten in het slijmvlies van neus en keel zich, waardoor daar minder bloed naartoe stroomt. Door die verminderde doorbloeding gaat de weerstand ook achteruit. Hierdoor kunnen de slijmvliezen in neus en keel gevoeliger worden voor een infectie.
Bij warmtestuwing is er geen balans tussen de lichaamstemperatuur en de omgevingstemperatuur. De temperatuur van het lichaam stijgt omdat het de overtollige warmte niet kwijt kan aan de omgeving. De huid kan rood en vochtig (transpiratie) zijn, maar ook droog aanvoelen door de verdamping van transpiratie.
Want nu kan de baby zowel op de rechter- als op linkerzijde worden gepositioneerd om te slapen. Het is echter gevaarlijk omdat baby's niet zelfstandig op hun zij kunnen blijven liggen en zelf in de buikligging kunnen rollen. Daarom moeten baby's de eerste maanden in de zijligging worden ondersteund.
Risicofactoren wiegendood
Onveilig beddengoed, door bijvoorbeeld een hoofdkussen voor volwassenen te gebruiken of je baby te diep in het deken in te stoppen. Je kind te warm aankleden of onderstoppen. Meeroken tijdens de zwangerschap: daarom is het zo belangrijk dat ook je partner stopt met roken.
Bij koud weer ben je vatbaarder voor een verkoudheid
Bij koud en droog weer ben je veel vatbaarder voor virussen. Tijdens het in de volksmond genoemde 'gezonde vriesweertje' drogen jouw slijmvliezen in neus en keel uit. Hierdoor kan het virus makkelijker binnendringen in jouw lichaam en klachten veroorzaken.
Het virus komt via de neus binnen en wordt met het snot mee vervoerd naar de neuskeelholte. Het slijmvlies in de neuskeelholte is extra gevoelig voor het verkoudheidsvirus en daarom begint een verkoudheid meestal in de neuskeelholte. Dit geeft een pijnlijk, rauw gevoel in de neuskeelholte.
Omdat je het een stuk kouder hebt als je met je natte haar door de wind rijdt, wordt het slijmvlies in je neus droger. Hierdoor wordt het dikker en zal het minder goed werken. Dan kunnen al die virussen en bacteriën veel langer in je neus vast blijven zitten. Hierdoor kun je dus toch nog grieperig en verkouden worden.
Niet op de tocht
Het is voor ons soms lekker, even in de deuropening in de wind staan tijdens die hitte. Voor je baby is dit absoluut niet goed. Let dus goed op dat je baby niet op de tocht ligt in zijn of haar bedje. De kinderwagen verplaats je natuurlijk vaak, dus houd in de gaten of deze niet op de tocht staat.
Iemand kan het virus ook via de handen doorgeven. Iemand die verkouden is, zit bijvoorbeeld aan zijn neus of doet zijn hand voor de mond om te niezen of te hoesten. Vervolgens geeft hij een ander de hand. Of hij raakt iets aan wat anderen daarna ook aanraken.
Is het hartje zomer en komt de temperatuur in je huis niet onder de 25 graden, dan is een mutsje minder hard nodig dan wanneer je baby in de winter wordt geboren. Je kan je baby een mutsje laten dragen zolang je denkt dat dit comfortabel is voor hem. Let er wel op dat je baby het met muts op ook te warm kan krijgen.
Controleer of je kind het niet te warm krijgt door aan de achterkant van de nek te voelen. Voelt dit prettig aan, dan is het in orde. Koude handen zijn normaal. Als je baby zweet heeft hij te warm.
Om zeker te weten dat je baby geen koud heeft kun je het best eens voelen in de nek. Indien het eerder klam aanvoelt, wil dit zeggen dat je baby te warm toegedekt is. Voelt dit eerder koud aan, dan is het beter om je baby iets warmer toe te dekken.