We kennen in Nederland geen belasting op de winst die u met de verkoop van uw woning hebt gemaakt. Andere landen kennen wel een dergelijke winstbelasting, maar in Nederland belasten we vermogen anders. De belasting op vermogen kennen we hier als vermogensrendementsheffing.
In Nederland betalen we geen belasting over de winst van de woning, het kan dus voorkomen dat er in één keer een flink bedrag is vrijgekomen. Als je geen nieuwe woning hebt gekocht met de overwaarde van je woning hoef je pas belasting te betalen, wanneer de woning verkocht is.
Alles wat daarna overblijft, is voor de verkoper. Je krijgt je geld dus niet meteen na de verkoop, er zitten een paar dagen tussen. Als je het geld nodig hebt voor de koop van je nieuwe woning, wordt je geld niet eerst aan jou betaald. Het geld wordt dan namelijk meteen gebruikt bij de aankoop van je nieuwe woning.
Over de overwaarde in een huis hoeft geen belasting te worden betaald zolang het huis niet verkocht is. Zodra het huis met de overwaarde niet meer in box één zit, wordt deze meegenomen in de berekening van de belastingheffing in box drie.
Omdat uw huis overwaarde had toen u het verkocht, is uw eigenwoningreserve € 100.000. Uw eigenwoningreserve vervalt na 3 jaar. Met het geld waarvoor u de oude woning hebt verkocht, lost u uw lening af. Uw eigenwoningschuld is dan € 0.
In 2022 betaal je géén belasting over de winst door overwaarde. Het zou wel kunnen dat je vermogensbelasting over je uitgekeerde overwaarde moet betalen. In je eentje betaal je vermogensbelasting wanneer jij 50.650 euro aan vermogen hebt.
Je kan de overwaarde op verschillende manieren inzetten voor een verbouwing: met het verhogen van de hypotheek, een tweede hypotheek of de hypotheek oversluiten. Je kan mag maximaal 100 procent van de woningwaarde lenen en 106 procent als je het geld in duurzaamheidsmaatregelen steekt.
Wat u over houdt is het verkoopbedrag minus de hoogte van de hypotheek of lening die u open heeft staan. Dit wordt ook wel de overwaarde genoemd. En de overwaarde kunt u verzilveren als de woning gepasseerd is bij de notaris. Éen of twee dagen later, kunt u de overwaarde zien op de bankrekening die u heeft opgegeven.
Als u besluit de overwaarde niet te herinvesteren in een nieuw koophuis, dan is de kans groot dat u voor de aftrek van hypotheekrente te maken krijgt met de bijleenregeling. Dit houdt in, dat voor het deel dat de hypotheek hoger is dan volgens de bijleenregeling mag, u geen recht heeft op aftrek van de hypotheekrente.
Stel dat je bijvoorbeeld in aanmerking komt voor huurtoeslag (de maximale huur voor huurtoeslag is 710,68 euro) dan moet je opletten dat de overwaarde wordt meegerekend bij het vermogen dat je hebt. Je mag maximaal 30.000 euro vermogen per persoon hebben om in aanmerking te komen voor huurtoeslag.
Het is tegenwoordig een nieuwe trend om de overwaarde van je huis nu uit je huis te halen. Dat geld kun je namelijk wel gebruiken voor andere dingen, zoals een verbouwing of op vakantie gaan. Wij raden je dit strek af om dit niet te doen! Haal je overwaarde niet uit je huis en neem hiervoor geen nieuwe hypotheek.
Bij verkoop van een woning moet u meteen uw hypotheek helemaal aflossen. Over het algemeen geldt bij de meeste hypotheekverstrekkers een boete voor tussentijds extra aflossen. Bij verkoop van een huis is daar vaak geen sprake van en betaalt u bij de meeste partijen geen boete.
Stel dat u na de verkoop van uw koopwoning een woning gaat huren, dan krijgt u de overwaarde van uw woning uitbetaald. U kunt dat geld op een spaarrekening zetten of uitgeven aan iets anders. Uw spaargeld behoort tot uw vermogen en daar moet u jaarlijks wel vermogensbelasting over betalen.
Over het bedrag tussen de € 50.000 - € 100.000 van je vermogen betaal je 0,59% belasting. Over het bedrag daarboven tot €1.000.000 betaal je 1,40% belasting. Over het bedrag boven €1.000.000 betaal je 1,76% belasting.
50.000 euro overwaarde opnemen, geeft een maandlast van 93,33 euro.
Als aanvulling op uw (pre)pensioeninkomen kunt u de overwaarde van uw huis langzaam opeten. Hiervoor sluit u dan een opeethypotheek of krediethypotheek af. Uit deze hypotheek haalt u dan maandelijks (of jaarlijks) geld om van te leven. De hypotheekrente voor deze hypotheek wordt extra geleend in de hypotheek.
Dat je je hypotheek hebt afbetaald, is goed nieuws. Je hoeft dan niets meer te betalen aan je hypotheekaanbieder. Houd er wel rekening mee dat je minder profiteert van hypotheekrenteaftrek. En dat de Wet Hillen wordt afgebouwd, waardoor je na een tijdje misschien meer eigenwoningforfait gaat betalen.
Als je binnen 3 jaar na de verkoop een volgende woning koopt, krijg je te maken met belastingregels voor het gebruik van de overwaarde. Dit is de bijleenregeling. Je moet je overwaarde gebruiken voor de aankoop van je nieuwe woning. Anders heb je over het bedrag van de overwaarde geen recht op renteaftrek.
1: Bepaal de juiste vraagprijs met de juiste verkoopmakelaar
Let er goed op wie er wel makelaar is en wie dit niet is niet. Beëdigd NVM makelaar/taxateurs voeren regelmatig woningtaxaties uit en kunnen u dus goed over een te verwachten opbrengst adviseren. Denk daarnaast vanuit de markt/koper. Is de vraagprijs reëel?
In feite is je overwaarde dus altijd belastingvrij, maar je moet wél rekening houden met wat er uiteindelijk op 1 januari van een bepaald jaar op je rekening staat. Is dat meer dan 50.000 euro als alleenstaande of meer dan 100.000 euro als fiscaal partners, dan trekt de Belastingdienst aan de bel.
Kortom: ja, het is financieel een gunstige tijd om uw huis te verkopen, maar u behaalt alleen een financieel voordeel als uw toekomstige woning gunstig geprijsd is en/of de maandelijkse lasten van uw toekomstige woning gunstiger zijn.
Tip! Overwaarde in bouwdepot? Als je woning meer waard is dan het bedrag dat je nog aan hypotheekschuld hebt bij je bestaande woning, heb je overwaarde. Voor een bedrag ter hoogte van de overwaarde kun je dan een bouwdepot afsluiten voor je verbouwing.
€100.000 – €200.000 vermogen: 909.000 huishoudens. €200.000 – €500.000 vermogen: 1.075.000 huishoudens.
Goed nieuws: als je een woning met overwaarde verkoopt, dan hoef je over die overwaarde geen belasting te betalen. Wel komen belastingen om de hoek kijken met wat je vervolgens met dit geld gaat doen.