Spit of lumbago is een vorm van rugpijn die opeens in uw rug lijkt te schieten. U voelt hierbij een intense pijn in uw onderrug, maar de pijn kan ook uitstralen naar uw bovenbenen. Meestal ontstaat de spit na het uitvoeren van een bepaalde beweging, maar u kunt het ook ervaren wanneer u 's ochtends opstaat.
Symptomatische rugklachten
Dit zijn rugklachten die optreden als symptoom van een duidelijke onderliggende oorzaak. Voorbeelden hiervan zijn: ontsteking van een wervel of tussenwervelschijf.. Vaak is niet bekend hoe men aan een dergelijke ontsteking komt, de verwekker is meestal een “alledaagse” bacterie.
In het kort
Vooral de gewrichten tussen onderrug en bekken (SI-gewrichten) en in de wervelkolom zijn ontstoken. Dat geeft pijn en stijfheid in de onderrug en/of nek. De behandeling bestaat uit oefeningen doen, bewegen en pijnstillers die ontstekingen remmen. Zorg dat u dagelijks een stuk wandelt of fietst.
Het is bij spit belangrijk dat u niet te lang in dezelfde houding blijft zitten. Probeer daarom voorzichtig door te gaan met dagelijkse activiteiten, maar vermijd sport en zwaar tilwerk. Rustig lopen is vaak wel goed. Soms voelt het prettig om bepaalde oefeningen te doen.
Meestal hebt u 3-5 dagen meer of minder hevige pijnklachten welke daarna afnemen en binnen 2-6 weken verdwijnen. Soms treden er vaker van dit soort episodes op.
Niet doen bij spit
Vaak ligt de focus op de verkrampte rugspieren en wordt warmte aangeraden. De spierkramp is echter een reactie op de verstuiking. Warmte op een verstuiking verergert het probleem.
Allereerst is het belangrijk om te weten dat spit, ook al is het erg pijnlijk en hinderlijk, niet gevaarlijk is. Spit lijkt vaak acuut te ontstaan, maar in werkelijkheid was de oorzaak al een tijdje sluimerend aanwezig. Vaak is er al een voorbode zoals lichte pijnen in de rug of stijfheid.
Soms zal de huisarts een spierverslapper voorschrijven om de pijn te verminderen. Zelf kunt u Paracetamol of Ibuprofen tegen de pijn nemen. De combinatie van deze pijnstillers werkt overigens erg goed bij spit. Daarnaast is het belangrijk voor het herstelproces om in beweging te blijven.
Meer dan 90% van de mensen met rugpijn kan gewoon blijven werken. Bij lage rugpijn is er meestal sprake van een onbalans van de rugspieren, de -gewrichten of de banden, de samenwerking tussen deze structuren verloopt even anders waardoor er pijnklachten ontstaan. Lage rugpijn wordt ook wel lumbago of spit genoemd.
Spierzwakte, vooral in de grote spiergroepen. Moeite met het heffen van de armen. Moeite met opstaan of traplopen. Kortademigheid en droge hoest.
De meeste mensen herstellen binnen één tot twee weken. Bij de groep mensen waarbij de klachten langer duren, is er in het algemeen herstel binnen zes tot twaalf weken.
Wanneer een spier hooggespannen en/of verkrampt is, raakt de pees geïrriteerd en dus ontstoken. De oorzaak van de verhoogde spanning is vaak een blokkade. Een blokkade is een wervel of bot dat op een zenuw drukt.
Veel patiënten hebben in de jaren vóór hun hernia al eens spit gehad. Dit wordt vaak niet herkend als deel van het proces dat tot een hernia kan leiden. Later ontstaat er dan 'zomaar' een hernia.
Blijf in beweging ook al heb je pijn. Ga bijvoorbeeld wandelen. Beweging verbetert je uithoudingsvermogen en de kracht van je rug- en buikspieren die je wervelkolom ondersteunen. Hierdoor verminderen klachten vaak op de lange termijn.
Door de kleine scheurtjes in de tussenwervelschijven, gaan de spieren in de onderrug zich overmatig aanspannen, oftewel verkrampen. Dat zorgt voor de kenmerkende, acute pijn van spit.
Houdt uw rug niet te scheef tijdens het slapen, anders wordt u wakker met pijnlijke spieren. En zorg voor een matras dat een beetje mee beweegt. Op die manier kunt u nog in een S-vorm gaan liggen. Dat lijkt misschien slecht, maar de meest comfortabele slaap is als uw ruggenwervels in een natuurlijke vorm liggen.
Mensen hebben het vaak over “door de rug gaan”. Bij acute spit (een spitaanval) is bewegen zeer pijnlijk: opstaan vanuit een stoel of bed kan bij spit een onmogelijke opgave lijken. Bij spit ontstaat er een reactie op de onderrug spieren, dit kan door een verkeerde beweging zijn of door overbelasting.
Bij spit is de gouden tip dan ook om in beweging te blijven. Een pijnstiller zoals paracetamol kan je hierbij helpen. Door te blijven bewegen ben je eerder van de spit af dan wanneer je op bed gaat liggen. Zwemmen, wandelen of yoga zijn goede manieren om in beweging te blijven bij spit.
Blijf (gedoseerd) bewegen
Loop regelmatig (kleine) stukjes. Ook al is het maar een rondje door het huis of een blokje om. Zolang het lopen de spit klachten niet verergert, is het een activiteit die het herstel van de rugpijn bij spit klachten juist bevorderd en versneld!
Heb je lumbago (spit) dan is fietsen zeker aan te raden. Door te fietsen train je de spieren in je onderrug. Blijven bewegen met spit is sowieso belangrijk. Het kan pijnlijk zijn, maar de rugklachten zullen eerder verdwijnen.
De behandeling van spit zal in eerste instantie gericht zijn op het ontspannen van de rugspieren. Wanneer de rugpijn weer grotendeels gedaald is, zal de behandeling gericht zijn op het trainen van de rug. De fysiotherapeut zal je leren hoe je de rug beter kan gebruiken en voorbereiden op plotselingen bewegingen.
Het ontstaansproces van een hernia en spit zijn hetzelfde. Daarom is het klinische beeld bijna niet van elkaar te onderscheiden. Bij een hernia is de lamel helemaal doorbroken en treedt de kern naar buiten. Bij spit blijft de schade beperkt tot inscheuren van de lamellen zonder dat de kern naar buiten treedt.
Begin altijd met paracetamol. Dit heeft de minste bijwerkingen. U kunt ook een gel met pijnstiller op uw rug smeren, zoals diclofenac gel of ibuprofen gel. Kijk bij pijnstillers zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac.