De sjalot Allium ascalonicum is een plant uit de lookfamilie (Alliaceae) die geteeld wordt als kruiderij en als groente. Sjalot is waarschijnlijk afkomstig uit Palestina. Hij is familie van de gewone ui.
De sjalot is net als de gewone gele ui en de knoflook een gezonde smaakmaker. Het zit boordevol vitamine B6 (pyridoxine), folaat (vitamine B11), kalium en vezels. Vitamine B6 is onder andere belangrijk voor de opbouw en afbraak van eiwitten en koolhydraten in je lichaam.
Wat is het verschil tussen een ui en een sjalot? Een sjalotje heeft een fijnere smaak dan de ui. Wanneer je een sjalot verwarmt karamelliseren de suikers, waardoor een zoetige smaak ontstaat. Sjalotjes worden vaak gebruikt in sauzen en salades.
Sjalotten bevatten minder vocht dan andere uien en moeten zachter gekookt worden. Rauw geven ze een aromatische smaak aan salade en rauwkostbereidingen. Gekookt zijn ze ideaal als smaakmaker voor sauzen, bouillons of vleesgerechten.
Sjalotjes kunnen eigenlijk in ieder gerecht ui vervangen waar een wat mildere en verfijndere smaak gewenst is. Denk bijvoorbeeld aan rauw over een salade, of in een sjalottensoep die je kunt laten smaken als een restaurantwaardige uiensoep door simpelweg de ui te vervangen.
Knoflook (Allium sativum) is een bolgewas en broertje van de ui, bieslook, sjalot en prei. Oorspronkelijk was knoflook inheems in Centraal Azië, maar zijn faam als voedingsmiddel en medicinaal kruid verspreidde zich snel over de toen bekende wereld.
Een beetje geduld levert veel extra gezonde stoffen op. Rode uien zijn gezonder dan witte uien en de standaard uien met een goudbruin schilletje. Er zitten meer fytonutriënten in rode uien, vooral meer polyfenolen. De rode uien hebben meer voedingswaarde en geneeskracht dan hun witte en goudgele broeders.
Uien gebruik ik in soep en vleesstoofpotten. Sjalotten zijn fijner van smaak, en vormen de basis voor sausen, zoals witte wijnsaus, voor visgerechten, en natuurlijk voor mijn fameuze sjalottensaus bij de onglet! Je kunt ook een sjalotje in de vinaigrette snipperen (geen ui!).
Bewaar de sjalot op een koele (12-15°C), donkere en droge plaats buiten de koelkast. Zo zijn sjalotjes een paar weken te bewaren. Bewaar de sjalot niet naast aardappels. De sjalotjes nemen vocht op uit de aardappelen waardoor ze eerder gaan rotten.
Bewaar sjalotten op een koele, donkere en droge plaats buiten de koelkast. Zo zijn ze enkele weken te bewaren. In een goed gesloten plastic zakje of bakje kun je stukjes sjalot tot 3 maanden in de diepvries bewaren, bij minimaal -18°C.
Het liefst rauw, dan bevat de ui namelijk de meeste vitaminen en 'antibiotische' eigenschappen. Dat wil zeggen dat hij het in zich heeft om bacteriën de deur te wijzen. En om het helemaal mooi te maken: in ui zitten ook polyfenolen, die in het bezit zijn van ontstekingsremmende eigenschappen.
De witte ui is een erg scherpe ui met een iets zoetere smaak dan de gele ui. Je kunt witte uien gebruiken in allerlei culinaire toepassingen zoals koken, stoven of bakken. Ze worden vaak te scherp gevonden om rauw te eten. Ui is ook heerlijk in hachee.
Een rode ui is gezond omdat het hart en vaatziektes kan voorkomen, zorgt het voor sterkere botten, bestrijdt het bacteriën, infecties en ontstekingen bij reuma en het kan zelfs je hoofdhuid gezond houden.
Uien bevatten quercetine
Uit onderzoek blijkt dat mensen die volop uien eten, een lager risico op sterfte door hart- en vaatzieken hebben dan mensen die geen uien eten. Dit komt waarschijnlijk door het hoge gehalte aan quercetine, een antioxidant die ook veel voorkomt in thee, appels, druiven, broccoli en rode wijn.
Gezonde keuze
Zo bevat een ui weinig calorieën, maar veel vitamines en antioxidanten. Vanuit het Voedingscentrum wordt geadviseerd om minimaal 250 gram groente per dag te eten. Dit is voor velen geen gemakkelijke opgave, maar door een ui toe te voegen aan je gerecht is deze doelstelling makkelijk te bereiken.
Knoflook staat erom bekend dat het de functie van het immuunsysteem een oppepper geeft. Daarnaast kan knoflook een gunstig effect hebben op de bloeddruk en kan het helpen bij een gezond cholesterolgehalte. Knoflook bevat antioxidanten die kunnen helpen bij het voorkomen van Alzheimer en dementie.
Want het één met het ander vervangen kan prima als het om warme of gegaarde bereidingen gaat. Onthou dan het volgende: 1 kleine ui = 3 kleine sjalotten. Als je eigenlijk een ui zou fruiten kan je dus drie sjalotten gebruiken, en als je een sjalotje zou bakken neem je een derde van een ui.
Bewaar uien niet samen met aardappelen. Doe je dit wel, dan zullen de aardappelen sneller gaan rotten. Vermijd de koelkast als de uien ongeschild zijn. Uien nemen namelijk makkelijk vocht op en dat is in overvloed aanwezig in de koelkast.
Dek het snijvlak dan af met huishoudfolie of doe het in een bewaarbakje met deksel in de koelkast. Je kunt uien ook invriezen. Wel even blancheren (kort verhitten) vlak voor invriezen. In een goed gesloten plastic zakje of bakje kun je stukjes ui tot 12 maanden in de diepvries bewaren, bij minimaal -18°C.
Rode ui. Van alle soorten leent de rode ui zich het beste voor rauwe bereidingen. Zo is 'ie heel geschikt om fijn te snipperen en rauw te verwerken in salades en dips als guacamole of tartaarsaus. Ook als je uien wil inleggen is de rode ui een geschikte keuze.
Een vervanger van ui zou kunnen zijn : Prei , bosui of anders (rauw) bieslook. klein beetje chilipoeder , tabasco of sambal.
Als je ui en knoflook fruit, komt er veel smaak vrij. Daar knapt elk gerecht van op. Het grote voordeel: je gerecht heeft dan minder zout nodig omdat ui en knoflook al voor extra smaak zorgen. Ook kruiden en specerijen en groenten als prei kun je fruiten.
Een bekend grootmoedersmiddel tegen een verstopte neus bij verkoudheden is het gebruik van rauwe uien. Een halve ui op het nachtkastje tijdens het slapen zou de neus ontstoppen en toelaten om vrijer te ademen (1). De ui zou ook de duur van verkoudheden inkorten.
De ui (Allium cepa), of tuinui, in Zuid-Nederland en Vlaanderen ook wel ajuin of juin genoemd, en in Noord-Nederland siepel, is een plant uit de narcisfamilie. De ui wordt wereldwijd in de keuken gebruikt als groente en bestaat in allerlei vormen en kleuren.
Welke voedingsstoffen in komkommers zijn gezond? Een komkommer bevat erg weinig calorieën, maar zit wel vol met goede voedingsstoffen en vezels. Voorbeelden hiervan zijn kalium, vitamine K en antioxidanten. Zo houdt het mineraal kalium je vochtgehalte in balans en de normale bloeddruk in stand.