De huiduitslag door de ziekte van Lyme is niet altijd een karakteristieke 'rode ring', maar kan ook een egaal gekleurde vlek zijn. Bij 1 op de 3 mensen met een huiduitslag door de ziekte van Lyme ontstaat zo'n egaal gekleurde vlek.
Als er een typisch Erythema Migrans (EM) wordt geconstateerd, is er vrijwel zeker sprake van lymeziekte. De helft van de patiënten met een rode vlek of kring heeft geen tekenbeet opgemerkt. Sommige studies geven aan dat de atypische vormen van Erythema Migrans vaker voorkomen dan de hierboven beschreven typische vorm.
Maak een afspraak bij uw huisarts (dit hoeft niet dezelfde dag) als u klachten krijgt die kunnen passen bij de ziekte van Lyme: als er binnen enkele dagen tot 3 maanden rond de tekenbeet een rode of blauwrode vlek of ring ontstaat van 5 centimeter of groter; bij een donkere huid kan de vlek er gelig of blauwig uitzien.
Enkele dagen tot maanden (gemiddeld 2-3 weken) na een tekenbeet ontstaat op de plek van de beet een rode tot roodblauwe vlek die langzaam groter wordt. Soms blijft het een egaal rode vlek, maar meestal wordt de vlek in het midden lichter, zodat een ring ontstaat.
De standaard bloedtest om de ziekte van Lyme vast te stellen, heet de ELISA-test. Dit is een bloedtest die moet aantonen of het lichaam antistoffen heeft aangemaakt tegen de Borrelia-bacterie. In Nederland wordt deze Lyme test maar liefst 500.000 keer per jaar uitgevoerd.
De ziekte van Lyme komt door een tekenbeet. Het eerste verschijnsel (dagen tot 3 maanden na de tekenbeet) is meestal een rode of roodblauwe vlek die groter wordt. Bij een donkere huid kan de vlek gelig of blauwig zijn. Bij zo'n vlek is het vrijwel zeker dat u Lyme heeft.
De ziekte van Lyme kan zich uiten in de volgende klachten: Een verkleuring van de huid op de plek van de tekenbeet, die groter wordt. Deze kan tot 3 maanden na een tekenbeet verschijnen. Koorts en eventueel spier- en gewrichtspijn, in de eerste weken na een tekenbeet.
Indien de ziekte niet, onvoldoende of te laat behandeld is, kan een patiënt chronische lyme ontwikkelen. Bij een Erythema Migrans (EM) (rode huiduitslag in de vorm van een vlek of kring na een tekenbeet) is een behandeling met antibiotica noodzakelijk.
Je kunt een tekenbeet herkennen aan een minuscuul zwart puntje, dat op je huid ligt. Vaak ontstaat daar binnen drie dagen een rood vlekje omheen. Dit vlekje verdwijnt na een week weer.
Waarschijnlijk kan een infectie dus ook optreden zonder de zo karakteristieke huidafwijking. Daardoor kan het voorkomen dat een arts bij zulke ziekteverschijnselen niet direct aan de ziekte van Lyme denkt. Bij de meerderheid gaan ook deze klachten vanzelf over en houdt men er geen restverschijnselen aan over.
De incubatieperiode, van tekenbeet tot erythema migrans ( EM ), duurt meestal 1-2 weken (spreiding enkele dagen tot 2-3 maanden). Het kan echter voorkomen dat het eerste stadium ( EM ) niet optreedt of niet wordt opgemerkt. Een 'zomergriepje' kan dan duiden op een Borrelia-infectie.
Bij deze tests zoekt men naar antistoffen tegen de Borrelia bacterie in het bloed van de patient. De antistoffen verschijnen pas enige tijd na de infectie (eerst IgM, later IgG) en zijn na minimaal 3-8 weken redelijk betrouwbaar te meten; testen kort na infectie heeft dus geen zin.
Slechts bij een klein deel van de mensen leidt een tekenbeet tot de ziekte van Lyme. Bij veel patiënten geneest de ziekte volledig door een antibioticakuur van tien dagen tot vier weken.
Een rode kring bij Lyme is een huidinfectie, die na 4-10 dagen tot 3 maanden na een tekenbeet ontstaat. De kring breidt zich uit naar zo'n 5 tot 40 cm. Dit is geen stelregel: er zijn kleinere en er zijn ook kringen die het hele lichaam over gaan. Belangrijk is wel dat de kring zich uitbreidt.
De vlek verschijnt meestal enkele dagen tot twee weken na de tekenbeet, maar dat kan ook pas na 3 maanden zijn. Het is dus belangrijk de plek van de tekenbeet een tweetal maanden goed in de gaten te houden.
Acrodermatitis chronica atrophicans is een huidaandoening die wordt gerekend tot de late fase van de ziekte van Lyme en die meestal voorkomt op de ledematen, vooral de benen. De huid wordt dan rood tot paars, is in het begin vaak iets verdikt, en voelt warm aan.
De meest gebruikte laboratoriumtest voor de ziekte van Lyme is een serologische test. Deze test meet niet of je ziek bent, maar meet de reactie van het lichaam op de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Een “positieve” uitslag betekent dat je lichaam antistoffen heeft die deze bacterie herkent.
Er is nog geen test ontwikkeld die kan aantonen of iemand genezen is. Serologische testen kunnen negatief worden terwijl de infectie nog aanwezig is en positief blijven nadat de infectie genezen is. Voor het beoordelen van het behandelresultaat is de arts dus vooral aangewezen op het klinische beeld.
Er wordt dan aangeraden om de plek van de tekenbeet gedurende drie maanden in de gaten te houden en goed te letten op het ontstaan van ziekteverschijnselen, zoals koorts, een rode vlek of verkleuring of spierpijn (hieronder alle symptomen).
Een bultje na een tekenbeet is heel normaal. Eigenlijk is dit hetzelfde als een muggenbult. Het bultje verdwijnt na een paar dagen. Maar houd de plek wel in de gaten, tot ongeveer drie maanden lang.
De ziekte van Lyme is chronisch geworden als je langer dan een jaar besmet bent met de ziekte. In dit stadium blijven alle symptomen aanhouden en worden de klachten soms zelfs erger. Als de ziekte van Lyme zich bevindt in een chronisch stadium, dan treden problemen op met het zenuwstelsel.
Overdracht door bloedzuigende insecten zoals muggen
Het is bekend dat verschillende bijtende insecten waaronder steekmuggen, bijtende vliegen (zoals horzels en dazen), mijten, luizen en vlooien geïnfecteerd kunnen zijn met de Borrelia bacterie en tal van andere ziekteverwekkers.
Schrijf antibiotische profylaxe alleen voor: binnen 3 dagen (d.w.z. 72 uur) na verwijdering van de teek; bij patiënten van 8 jaar of ouder, zonder symptomen van de ziekte van Lyme; wanneer er geen contra-indicaties zijn voor doxycycline (zoals zwangerschap).
Hierdoor weten we nu dat de kans op ziekte van Lyme na een tekenbeet gemiddeld twee tot drie procent is, ondanks het feit dat twintig procent van de teken besmet is met de Lymebacterie. Als je de teek snel verwijdert (binnen enkele uren), dan halveert deze kans.