Goed nieuws: als je een woning met overwaarde verkoopt, dan hoef je over die overwaarde geen belasting te betalen.
Als je binnen 3 jaar na de verkoop een volgende woning koopt, krijg je te maken met belastingregels voor het gebruik van de overwaarde. Dit is de bijleenregeling. Je moet je overwaarde gebruiken voor de aankoop van je nieuwe woning. Anders heb je over het bedrag van de overwaarde geen recht op renteaftrek.
Je kan de overwaarde op verschillende manieren inzetten voor een verbouwing: met het verhogen van de hypotheek, een tweede hypotheek of de hypotheek oversluiten. Je kan mag maximaal 100 procent van de woningwaarde lenen en 106 procent als je het geld in duurzaamheidsmaatregelen steekt.
Het is mogelijk om de overwaarde van uw woning vrij te besteden. Bij het kopen van een andere koopwoning is het nadeel echter dat de betaalde hypotheekrente over een deel van de hypotheek ter hoogte van de overwaarde dan niet fiscaal aftrekbaar is. De overwaarde wordt dan dus als consumptief krediet gezien.
Als u besluit de overwaarde niet te herinvesteren in een nieuw koophuis, dan is de kans groot dat u voor de aftrek van hypotheekrente te maken krijgt met de bijleenregeling. Dit houdt in, dat voor het deel dat de hypotheek hoger is dan volgens de bijleenregeling mag, u geen recht heeft op aftrek van de hypotheekrente.
50.000 euro overwaarde opnemen, geeft een maandlast van 93,33 euro.
In 2022 betaal je géén belasting over de winst door overwaarde. Het zou wel kunnen dat je vermogensbelasting over je uitgekeerde overwaarde moet betalen. In je eentje betaal je vermogensbelasting wanneer jij 50.650 euro aan vermogen hebt.
Je kunt de overwaarde bijvoorbeeld op je spaarrekening laten storten als financiële buffer of voor je pensioen. Maar je kunt het geld ook besteden aan onder andere een verbouwing, verduurzamende maatregelen, een nieuwe auto of boot, of een schenking aan je kinderen.
Een annuïteiten hypotheek van 50.000 euro met een looptijd van 30 jaar en een hypotheekrente van 2,5% kost per maand bruto 198 euro. Over de rente in dit bruto maandbedrag heeft u ook nog hypotheekrenteaftrek.
De meest voor de hand liggende manier om overwaarde op te nemen is verhuizen naar een goedkopere woning of gaan huren. In de praktijk is dit vaak niet wenselijk of mogelijk. Ook als u niet gaat verhuizen kunt u de overwaarde opnemen. U neemt dan als het ware een voorschot op de verkoopprijs van de woning.
Je mag tegenwoordig maximaal 100 procent van de woningwaarde lenen. Dus je kunt je hypotheek verhogen tot maximaal je volledige woningwaarde. Gebruik je de overwaarde om energiebesparende maatregelen te nemen aan je woning, dan mag je de hypotheek zelfs verhogen naar maximaal 106 procent van de woningwaarde. Let op!
€100.000 – €200.000 vermogen: 909.000 huishoudens. €200.000 – €500.000 vermogen: 1.075.000 huishoudens.
Stel dat u na de verkoop van uw koopwoning een woning gaat huren, dan krijgt u de overwaarde van uw woning uitbetaald. U kunt dat geld op een spaarrekening zetten of uitgeven aan iets anders. Uw spaargeld behoort tot uw vermogen en daar moet u jaarlijks wel vermogensbelasting over betalen.
Hypotheekvrije woning box 1 inkomstenbelasting
Nog een groot voordeel is dat uw woning een bepaalde overwaarde kan hebben, waardoor uw vermogen in uw huis zit. Over deze overwaarde betaalt u zolang u in uw huis woont, geen vermogensbelasting of vermogensrendementsheffing.
In 30 jaar je huis aflossen
Het was namelijk al verplicht. We gaan dus allemaal – hypotheek afgelost of niet – weer volledig inkomstenbelasting over de WOZ-waarde van ons huis betalen. Vanaf 2039 is de Wet Hillen helemaal van tafel en betaal je dus ook weer mee wanneer je je huis (bijna) helemaal hebt afgelost.
Huis is verkocht met een overwaarde
Na uitbetaling vormt de overwaarde een onderdeel van uw vermogen. In het lopende belastingjaar is er nog geen vermogensrendementsheffing verschuldigd over dit bedrag.
Je kunt de overwaarde op je huis gebruiken voor een auto. Zo behoud je een financiële buffer, heb je lage maandlasten voor je autolening én heb je de financiële ruimte om je nieuwe droomauto te kopen.
Als u van plan bent om in de nabije toekomst weer een huis te kopen is het verstandiger om de verkoopwinst niet te verbrassen. De fiscus heeft namelijk de zogeheten 'bijleenregeling'. Die heeft als uitgangspunt dat u de winst (eigenwoningreserve) gaat gebruiken voor de financiering van uw volgende koophuis.
In feite is je overwaarde dus altijd belastingvrij, maar je moet wél rekening houden met wat er uiteindelijk op 1 januari van een bepaald jaar op je rekening staat. Is dat meer dan 50.000 euro als alleenstaande of meer dan 100.000 euro als fiscaal partners, dan trekt de Belastingdienst aan de bel.
Als aanvulling op uw (pre)pensioeninkomen kunt u de overwaarde van uw huis langzaam opeten. Hiervoor sluit u dan een opeethypotheek of krediethypotheek af. Uit deze hypotheek haalt u dan maandelijks (of jaarlijks) geld om van te leven. De hypotheekrente voor deze hypotheek wordt extra geleend in de hypotheek.
Er zijn verschillende manieren waarop u de overwaarde van uw huis kan laten uitbetalen als aanvulling op uw inkomen en zelfs op uw pensioen. U kunt dit bijvoorbeeld doen door de hypotheek te verhogen of door een extra hypotheek af te sluiten op uw woning. U kunt ook gaan lenen voor een verbouwing.
Over het bedrag tussen de € 50.000 - € 100.000 van je vermogen betaal je 0,59% belasting. Over het bedrag daarboven tot €1.000.000 betaal je 1,40% belasting. Over het bedrag boven €1.000.000 betaal je 1,76% belasting.
Tweede huis kopen met overwaarde
Je kunt een tweede huis ook gedeeltelijk of volledig financieren met de overwaarde op je eerste woning. Je verhoogt dan je huidige hypotheek met het bedrag dat je hebt aan overwaarde. Vervolgens kun je dit extra geld gebruiken voor de aankoop van een tweede woning.
Over de overwaarde hoeft niet afgerekend te worden met de Belastingdienst. Fiscaal gebeurt er echter wel iets met het geld. Dit wordt namelijk toegevoegd aan het vermogen van de voormalige huiseigenaren. Het geld zal belast gaan worden als vermogen in box drie van ons belastingstelsel.