Je kunt ook osteoporose krijgen door bepaalde ziekten, bijvoorbeeld ziekten van de schildklier. Of door bepaalde medicijnen. Het kan ook erfelijk zijn. Als ouders osteoporose hebben, is er meer kans dat hun kinderen dit ook krijgen.
Ziekten/aandoeningen zoals een te snelle schildklier, reumatoïde artritis, hormoonafwijkingen, sommige bloed-, nier-, maag-, darm- en leverziekten, kanker en zeldzame erfelijke aandoeningen. Lees hier meer over osteoporose als gevolg van andere ziekten en hun behandeling.
Oorzaken van osteoporose
Erfelijkheid. Osteoporose is deels genetisch bepaald. Dat betekent dat je een groter risico loopt op osteoporose als je familieleden hebt die hieraan lijden. Te weinig lichaamsbeweging: voldoende beweging zorgt voor sterkere botten.
Osteoporose is een chronische aandoening die niet volledig te genezen valt. Met een passende leefstijl en medicijnen kunnen de botmassa en de botdichtheid wel verbeteren. Hierdoor wordt de kans op botbreuken, en de bijbehorende complicaties, kleiner.
Stop met roken en drink minder alcohol
Roken tast de gezondheid van uw botten aan. Het verhoogt de snelheid waarmee u botmassa verliest, waardoor u eerder osteoporose krijgt. Veel alcohol drinken kan het vermogen van het lichaam om normale, gezonde botten te behouden, beïnvloeden.
Aan het einde van het leven bedraagt bij een gemiddelde levensverwachting het totale verlies aan botdichtheid ongeveer 45% voor de vrouw en gemiddeld 25% voor de man. Dit is dus een indrukwekkend fysiologisch verlies, met name bij vrouwen.
Osteoporose is niet te genezen, omdat het lichaam geen nieuw bot meer aanmaakt na het 30ste à 35ste levensjaar. Maar het afbraakproces van het bot is wel te vertragen, met medicijnen. Zo kun je dus voorkomen dat het snel erger wordt. Extra calcium en vitamine D nemen en meer bewegen helpen ook.
Osteoporose (botontkalking) is een vorm van reuma waarbij uw botten brozer worden waardoor ze makkelijker breken. De Sint Maartenskliniek heeft veel expertise in de behandeling van reumatische aandoeningen zoals osteoporose en baseert zich hierbij op recent wetenschappelijk onderzoek.
Bloedonderzoek. Aanvullend krijgt u een bloedonderzoek om na te gaan of er een speciale oorzaak van uw osteoporose is. Bij bloedonderzoek wordt het volgende bepaald: Ontstekingswaarden, nierfunctie, schildklierfunctie, het calcium- en albuminegehalte, vitamine D en indien nodig hormonen.
Geneesmiddelen die het valrisico vergroten zijn psychofarmaca, middelen met een sterk anticholinergisch effect en middelen die orthostatische hypotensie geven; deze middelen waar mogelijk vermijden. Per 1 januari 2023 is de vergoeding van vitamine D uit het basispakket gestopt.
Osteoporose heet ook wel botontkalking. Het is een aandoening waarbij de afbraak van bot sneller gaat dan de aanmaak. Er verdwijnt kalk uit de botten en de structuur van de botten verandert.
U merkt het niet U merkt niet dat u botontkalking heeft, totdat u een bot breekt. Op dat moment krijgt u klachten. U voelt pijn, uw houding verandert of het bot verandert van stand. Botbreuken door osteoporose komen vaak voor in de wervels, de pols of de heup.
Je kunt de kans op osteoporose verkleinen door al van jongs af aan te zorgen voor sterke botten. Door op oudere leeftijd gezond te eten kun je botontkalking vertragen.
De meest voorkomende botbreuken bij mensen met osteoporose zijn: het inzakken van de rugwervels, polsbreuken, heupbreuken en ribbreuken. Door deze breuken kun je last hebben van pijn en ze kunnen je beperken bij je dagelijkse bezigheden.
Vitamine D (colecalciferol) zorgt voor de opname van kalk en fosfaat uit het voedsel. Kalk en fosfaat zijn nodig voor een goede opbouw van botten en gebit. Het is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij botontkalking.
Als u ouder wordt, breekt uw lichaam meer bot af dan dat het nieuw bot aanmaakt. Langzaam worden uw botten brozer en minder sterk. Dit heet osteoporose. Osteopenie is een voorstadium van osteoporose.
Zwemmen en fietsen zijn erg gezond voor u, maar hebben geen gunstige invloed op uw botten, ze stimuleren de botaanmaak dus niet. Wel verbetert uw conditie en wordt uw bloedsomloop gestimuleerd. Dit is goed voor het transport van vitamine D en de opname van calcium.
Osteoporose zorgt ook voor botverlies in je kaak
Osteoporose (botontkalking) zorgt net als verlies van botvolume in je lichaam ook voor botverlies in je kaken, waarin je tanden en kiezen verankerd zitten. Dit is een kwaal die met name voorkomt bij vrouwen (een op de vier vrouwen boven de 55 jaar).
Vanaf je dertigste worden je botten langzaam steeds minder stevig. Dat geldt voor iedereen. Maar bij osteoporose is de verzwakking van de botten ernstiger en sneller dan normaal. Met zwakkere botten loop je meer risico om een bot te breken, wat ernstige gevolgen kan hebben.
Als u een ingezakte wervel heeft, kunt u het volgende voelen: Pijn in de rug die plotseling opkomt of langzaamaan ontstaat en die erger wordt bij het rechtop zitten of staan en minder wordt als u gaat liggen. Pijn, gevoelloosheid of verlamming in de benen. Pijn bij het hoesten, niezen, lachen of diep ademhalen.
Voor stevige botten is bewegen waarbij uw benen en voeten uw lichaamsgewicht dragen, het beste. Touwtje springen, hardlopen en wandelen hebben bijvoorbeeld meer effect dan fietsen en zwemmen.
Een gezond voedingspatroon ( zie voedingscentrum) bevat eigenlijk alle noodzakelijke stoffen. Maar als je botten al wat zwakker zijn, kan extra aandacht voor calcium en Vitamine D en mogelijk magnesium nuttig zijn. Haal dit bij voorkeur uit gezonde voeding, eventueel aangevuld met een supplement.