Hoewel veel mensen denken dat gordelroos en netelroos hetzelfde zijn (door hun vergelijkbare naam en de pijn die ze geven), is dit niet het geval. De oorzaak van de twee huidaandoeningen verschilt namelijk: netelroos wordt veroorzaakt door een allergische reactie, terwijl gordelroos ontstaat door een virus.
Jaren later kan het virus opnieuw actief worden, wat zona veroorzaakt (ook bekend als herpes zoster of gordelroos). Wetenschappers weten niet precies waardoor het virus reactiveert, maar er kunnen meerdere factoren een rol spelen.
Symptomen. Door de huidreactie ontstaan er in korte tijd rode plekken op de huid. Deze rode plekken veranderen soms in dikke plekken en vloeien samen. De plekken jeuken vaak heftig.
Het voornaamste symptoom van zona of gordelroos is bandvormige huiduitslag die:Bestaat uit rode papeltjes die snel overgaan in gegroepeerde blaasjes gevuld met helder vocht, maar die later soms troebel (etterig) worden. Verschijnt aan één kant van het lichaam. Meestal voorkomt op romp, armen en aangezicht.
Netelroos, ook netelkoorts of urticaria genoemd, is een vrij onschuldige allergische reactie. Je kan het herkennen aan de rode bultjes op de huid die jeuken en vaak een prikkelend of brandend gevoel geven.
Hoewel veel mensen denken dat gordelroos en netelroos hetzelfde zijn (door hun vergelijkbare naam en de pijn die ze geven), is dit niet het geval. De oorzaak van de twee huidaandoeningen verschilt namelijk: netelroos wordt veroorzaakt door een allergische reactie, terwijl gordelroos ontstaat door een virus.
Vermijd stress, pijnstillers, hitte en alcohol, omdat deze uw klachten kunnen verergeren. Krab niet, dit kan de jeuk verergeren. Draag loszittende kleding, zo schuurt uw kleding zo min mogelijk langs uw huid. Slik geen medicijnen waar u allergisch voor bent.
Zo herkent u gordelroos: Gordelroos begint met jeuk, tintelingen of een hevige, brandende of stekende pijn. Na een paar dagen ontstaan er blaasjes in groepjes op het lichaam, meestal rond de buik of middel. De blaasjes zitten bijna altijd aan één kant van het lichaam.
Zona is over het algemeen geen ernstige, maar wel een hinderlijke en pijnlijke aandoening. Het kan verschillende keren bij dezelfde persoon optreden, maar dat komt zelden voor. Bij herhaalde aanvallen van zona is een onderzoek naar verminderde weerstand nodig.
Gordelroos gaat dan meestal vanzelf over. Als je wilt, kun je een zalf op de blaasjes smeren.Zoals zinkzalf, koelzalf, cetomacrogolzalf of lanettezalf. Tegen de pijn kun je paracetamol slikken.
De bultjes vloeien vaak samen tot grotere plekken. De plekken komen en gaan, vaak binnen enkele minuten tot uren. Een aanval van urticaria duurt enkele uren tot enkele dagen. Heel soms kan een aanval wel enkele weken aanhouden.
Vermijd histaminerijke voedingsmiddelen: Bepaalde voedingsmiddelen bevatten van nature hogere niveaus van histamine, wat de symptomen van netelroos kan verergeren. Voorbeelden van histaminerijke voedingsmiddelen zijn oude kaas, alcohol, gefermenteerde voedingsmiddelen, gerookte vis en spinazie.
Jeuk komt voor bij 10% van de patiënten met kanker in de palliatieve fase, met name bij patiënten met hematologische aandoeningen (vooral maligne lymfomen en polycythaemia vera). Jeuk wordt gezien bij 50% van de patiënten met polycythaemia vera en bij 30% van de patiënten met de ziekte van Hodgkin.
Heel soms krijgen mensen nogmaals gordelroos.Dit gebeurt bij 1 op de 20 mensen die gordelroos hebben gehad.
Arginine is een voedingsstof waaruit het herpesvirus energie haalt. Arginine is ook de tegenhanger van lysine. Voeding die rijk aan arginine is dien je te vermijden gedurende een aanval. Even niet nuttigen van cacao, noten, zalm, koffie, tarwe en haver en zaden is daarom aan te raden.
Tintelende en brandende sensaties op de huid, vaak zonder zichtbare uitslag , zijn belangrijke indicatoren. Daarnaast kunnen ongebruikelijke jeuk en verhoogde gevoeligheid voor aanraking op specifieke plekken voorafgaan aan de meer opvallende symptomen zoals hoofdpijn en koorts.
Gordelroos kan optreden als gevolg van stress of een burnout. Stress kan namelijk het afweersysteem verzwakken. Hierdoor is het lichaam minder goed in staat om zichzelf te verdedigen tegen het varicellazostervirus, en kan het virus weer actief worden. Dit leidt dan tot gordelroos.
VZV wordt overgedragen door direct slijmvliescontact met het blaasjesvocht. In zeldzame gevallen, waarbij er meestal sprake is van gedissemineerde gordelroos, kan transmissie plaatsvinden door het inademen van virusdeeltjes in aerosolen (aerogene transmissie) (Hatsushika 2021).
Gebruik geen ibuprofen, diclofenac of naproxen. Deze pijnstillers kunnen bij gordelroos soms ernstige bijwerkingen geven. Bijvoorbeeld ontstekingen in de huid.
Wat zijn de gevolgen
Gordelroos is meestal geen ernstige maar wel een nare en pijnlijke aandoening, die niet moet worden onderschat. Een van de kenmerken van gordelroos is zenuwpijn, die kan aanhouden als de blaasjes al verdwenen zijn, de zogenaamde post-herpetische neuralgie.
Klachten bij gordelroos
Het virus kruipt vanuit deze zenuwknoop richting de gevoelszenuwen van de huid en tast zo dat stuk huid aan. Dit noemen we gordelroos. Vaak beginnen de klachten met eerst pijn in dat specifieke stuk huid, gevolgd door een fase van blaasjes met roodheid en hevige brandende, of stekende pijn.
Meestal ontstaat netelroos doordat er contact met een bepaalde stof is geweest, bijvoorbeeld via de huid of via het voedsel. De huiduitslag kan dan in enkele seconden of minuten opkomen en verdwijnt meestal binnen 24 uur. Intussen kunnen er wel nieuwe plekken ontstaan.
Eenvoudige ingrediënten zoals havermout, baking soda, appelazijn (verdund) of aloë vera-gel kunnen helpen bij het verzachten van huiduitslag. Een colloïdaal havermoutbad helpt bijvoorbeeld om ontstekingen te kalmeren en een baking soda-mengsel kan jeuk verminderen. Vrij verkrijgbare crèmes en zalven zijn een andere effectieve optie om huiduitslag te verlichten.
Voorbeelden zijn acrivastine, cetirizine, clemastine, desloratadine, ebastine, fexofenadine, ketotifen, levocetirizine, loratadine, mizolastine, promethazine en rupatadine. Omalizumab vermindert de klachten bij netelroos.