Ammoniak is een stof die in de mest van dieren zit. Het komt waarschijnlijk niet door ammoniak zelf dat mensen een minder goede longfunctie hebben. Maar veel ammoniak in de lucht zorgt ervoor dat er extra fijnstof ontstaat en dat veroorzaakt de minder goede longfunctie. We noemen dat secundair fijnstof.
In Nijmegen en Amsterdam is de luchtkwaliteit het slechtste. Ook Europees gezien scoort Groningen goed, maar de schoonste lucht wordt ingeademd door de inwoners van het Zweedse Umeå. In de Poolse stad Nowy Sacz is de slechtste luchtkwaliteit van Europa gemeten.
Langdurige blootstelling aan fijn stof
Longkanker en chronisch, obstructieve longziekte (COPD), vermindering van de longfunctie, verergering (en ontstaan) van astma (vooral bij kinderen), toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en kortademigheid.
De schoonste lucht werd gevonden in Nieuw-Caledonië, een eilandengroep in de Grote Oceaan. Onder de ontwikkelde landen had Finland de beste luchtkwaliteit. Er waren wereldwijd wel 222 steden die het doel haalden. Het probleem zit in fijnstof dat kleiner is dan 2,5 micrometer per deeltje.
Pakistan staat bovenaan de lijst als het meest vervuilde land ter wereld met een gemiddelde fijnstofconcentratie (PM 2,5) van 115,7.
Gezonde lucht is van levensbelang!
Iedere vier seconden haal je adem, meer dan 20.000 keer per dag. Voor je longen is het belangrijk dat je gezonde lucht inademt. Helaas is de lucht in Nederland op veel plekken ongezond. En dat veroorzaakt ernstige longziekten zoals astma, COPD en longkanker.
De schoonste lucht, het zuiverste water en het meeste groen? The winner is … Zwitserland!
Verkeer, industrie, landbouw en huishoudens (o.a. houtstook) zijn belangrijke bronnen van fijnstof. Een slechte luchtkwaliteit (dus veel verontreinigende stoffen in de lucht) heeft effect op de gezondheid. Zie verder paragraaf gezondheidseffecten.
Dan is te zien dat de Oost-Europese landen de meeste luchtvervuiling kennen. Bosnië en Bulgarije zijn er het slechtst aan toe, gevolgd door Tsjechië, Slowakije en Rusland. Frankrijk, Spanje, Portugal en Zweden zijn het schoonst.
PALENCIA – Het is niet de eerste keer dat een plaats in Spanje bovenaan de lijst staat van gemeenten met de schoonste lucht. In 2017 had volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het 65 inwoners tellende dorp Campisábalos in Castilla-La Mancha de schoonste lucht van Europa en derde ter wereld.
Deze minuscule fijnstofdeeltjes zijn allesbehalve onschadelijk voor de gezondheid. Het gaat om onder andere pollen, mijtuitwerpselen, bacteriën en schimmelsporen. Deze deeltjes kunnen doordringen tot diep in onze longen en de luchtwegen irriteren.
De perciliaire laag functioneert als een soort mechanische borstel die de daar bovenop liggende slijmlaag richting de luchtpijp omhoog duwt. Dit systeem vormt de tweede verdedigingslinie waarmee de longen zichzelf kunnen reinigen. Fijnstof en andere kleine deeltjes worden op deze manier uit de longen gewerkt.
Het is niet bekend hoeveel mensen sterven aan de gevolgen. Het RIVM schat het aantal op 7.000 tot 12.000 doden per jaar. Volgens longartsen verkort fijnstof het leven van Nederlanders met 13 maanden.
Groningen heeft van de grote Nederlandse steden de schoonste lucht. Groningen heeft de beste luchtkwaliteit van negen onderzochte Nederlandse steden. Dat stelt het Europees Milieuagentschap (EEA) in een groot onderzoek naar schone lucht in Europese steden.
Opmerkelijk: Hoogeveen staat wel in de top 3 van meest zwerfafvalboetes van het land. Van alle boetes in Nederland voor het dumpen van afval is tussen 2014 en 2020 1,7 procent uitgedeeld in de provincie Drenthe.
Uit de metingen blijkt dat op Schiermonnikoog de schoonste lucht van Nederland te vinden is.
De CO2-uitstoot van de rijkste 1 procent van de wereldbevolking is meer dan het dubbele van de CO2-uitstoot van de 3 miljard armste mensen. Terwijl juist zij het meest worden getroffen door de klimaatgevolgen van die uitstoot, zoals overstromingen, extreem weer en droogte.
De Indiase stad Gurugram, een voorstad van New Delhi, is volgens het rapport de meest vervuilde stad ter wereld. New Delhi zelf staat op plek elf en is daarmee de hoofdstad met de meeste luchtverontreiniging wereldwijd.
De verbranding van olie en aardgas stoot het meeste CO2 uit, terwijl planten en oceanen de balans enigszins herstellen door kooldioxide op te nemen. De verbranding van olie en aardgas stoot het meeste CO2 uit, terwijl planten en oceanen de balans enigszins herstellen door kooldioxide op te nemen.
Mensen die naast een snelweg wonen hebben een verhoogde kans op luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten. Dat zeggen deskundigen in een uitzending van het televisieprogramma Zembla. Het kan volgens onderzoeksbureau RIVM ook zorgen voor astma-aanvallen, benauwdheid en hoestbuien.
Fijnstof kun je meten in huis met een fijnstofmeter. Met een fijnstofmeter tel je snel en nauwkeurig het aantal fijnstofdeeltjes in je binnenlucht.
De resultaten
Volgens deze studie is Turkije het meest vervuilde land van Europa, met een score van 6,1/10. Haar concentratie van PM 2.5-deeltjes is 41 µg/m3 en de CO2-uitstoot is een zorgwekkende 4,33 ton per hoofd van de bevolking.
Kies dan voor een plek met minder luchtvervuiling. Dat betekent een plek: minstens 50 meter van een drukke weg. Een drukke weg is een weg waar iedere dag meer dan 10.000 auto's en vrachtauto's overheen komen.
Rotterdam, Schiedam en Rijswijk zijn de meest vervuilde steden als het gaat om uitstoot door verkeer en industrie. De gemeenten Nederweert, Ede en Barneveld, Velsen en Beverwijk hebben de hoogste concentraties fijnstof.