Een schilderij of tekening is een uniek kunstwerk, het origineel. De enige in zijn soort, van de hand van de kunstenaar, waar er maar 1 van is. Echter een ets, litho of zeefdruk noemen we grafiek en dit is kunst gemaakt in een bepaalde oplage.
Lithografie wordt ook wel steendruk genoemd en is een vorm van vlakdruk. Dit betekent dat er niet gewerkt wordt met hoogteverschil, zoals bij hoogdruk en diepdruk wel het geval is.
Wanneer de lithografie zo wordt toegepast, is het te herkennen aan een product met een erg korrelig eindresultaat. Lithografie in de handen van een kunstenaar/meesterdrukker kan daarentegen zeer gedetailleerde nuances tonen. Met name monochrome lithografieën verraden of de lithografie kunstambachtelijk is toegepast.
Er is wel een simpele manier om te zien of uw Herman Brood zeefdruk echt is of niet. Door middel van het zeefdrukprocédé kan vrijwel elke inkt, verf, pasta of vloeistof worden gebruikt om de afdruk te maken. Door uw zeefdruk te bekijken met gebruik van een 10x loep ziet u de structuur van de inkt / verf.
Bij de lithografie is ook (anders dan bij de ets) de kwaliteit van de eerste afdruk niet wezenlijk anders of beter dan de laatste afdruk. Sterker nog: de kunstenaar nummert de verschillende exemplaren zelden op volgorde. Het maakt dus niet echt uit.
De waarde van een zeefdruk is afhankelijk van meerdere factoren. Dit zijn onder andere de kunstenaar, het formaat van het werk, de tijd waarin het gemaakt is, de staat waarin het zich bevindt en het aantal bestaande exemplaren dat er (nog) van in roulatie zijn.
De afkortingen 'EA' (Epreuve d'Artiste) in het Frans of 'AP' (Artist Proof) in het Engels worden gebruikt om de exemplaren aan te duiden die bovenop de geplande oplage gedrukt worden. Normaal gesproken zouden deze exemplaren ook genummerd moeten zijn, meestal met Romeinse cijfers, maar dat gebeurt lang niet altijd.
Wat is dit voor kunstwerk? Vaak worden verkeerde termen gebruikt in de kunsthandel, door de kunstverzamelaar of in het algemeen in de kunstwereld. Men spreekt bijvoorbeeld al snel van een schilderij, alleen blijkt dit vaak een litho of zeefdruk te zijn. Een schilderij of tekening is een uniek kunstwerk, het origineel.
Vaak is zeefdruk goedkoper. Deze techniek neemt wat minder tijd in beslag en kan sneller in grote aantallen toegepast worden. Transfer druk is meer tijdrovend en zorgt voor meer afval. Hierdoor is transferdruk ook iets minder milieuvriendelijk in vergelijking met zeefdruk.
Zeefdruk is uitermate geschikt voor kleding bedrukken. Zeefdrukinkt is goed dekkend; dit maakt dat ook gedrukt kan worden op donkere beelddragers. Donkere kleding bedrukken is dus geen probleem bij zeefdruk techniek.
de litho, ook wel steendruk - de kunstenaar maakt met een zacht zwart potlood een tekening op de lithosteen; door de steen met chemicaliën te behandelen hecht de inkt, die met rollen wordt aangebracht, zich alleen aan de getekende gedeelten; een blad papier wordt op de steen gelegd en onder grote druk met steen en al ...
De kunstenaar gebruikt een steen om een tekst of afbeelding op papier te drukken. Op een helemaal vlak geslepen kalksteen van ruim 10 cm dik maakt hij of zij met vet krijt of vette inkt een tekening. Het vet uit het krijt of de inkt trekt in de licht poreuze kalksteen.
Kleurenlithografie is ook gekend als chromolithografie, chróma is het Oudgrieks woord voor kleur. De techniek van de kleurenlithografie verloopt technisch gezien hetzelfde als bij monochrome (éénkleurige) lithografie. Het grote verschil is dat de lithograaf elke kleur afzonderlijk drukt.
Zeefdruk is een sjablonen-drukproces. In tegenstelling tot conventionele sjablonen (bv. gemaakt van papier) kan deze druktechniek ook worden gebruikt om zeer gedetailleerde, vrijstaande afbeeldingen te reproduceren. Dit wordt bereikt tijdens het drukproces waarbij de inkt door de zeef wordt geperst met de rakel.
De offset druktechniek is een vorm van vlakdruk. Daarnaast komt het overeen met lithografie. Eigenlijk is offset drukken afgeleid van lithografie, het enige verschil is dat bij lithografie kalksteen wordt gebruikt om op papier te drukken, en bij offset een rubberen doek.
steendruk (zn) : litho, lithografie.
Zeefdruk transfer
Het heeft dezelfde opstartprocedure als gewone zeefdruk, maar het grootste verschil is de ondergrond waarop gezeefdrukt wordt. Bij normale zeefdruk wordt direct op het textiel bedrukt, maar bij zeefdruk transfer wordt bedrukt op een soort papier/folie met silciconen laag.
Het principe is vrij eenvoudig maar doordat zeefdruk inzetbaar is op alle gebieden waar iets te bedrukken valt wordt het ingewikkelder. Ieder materiaal heeft verschillende eigenschappen en voor verschillende materialen heeft men verschillende soorten inkt nodig.
In de textiel zeefdruk worden voornamelijk met inkten op waterbasis en kunstofbasis (Plastisol) gewerkt. Plastisol inkt wordt alleen dan gebruikt wanneer een hoge dekking wenselijk is.
Een giclée (spreek uit als zjie-klee) is een reproductie van een kunstwerk van een zeer hoge kwaliteit. Giclée komt van het Franse woord “giglet” wat stralen of vernevelen betekent. Bij deze techniek wordt hoogwaardige inkt in verschillende kleurlagen aangebracht op speciaal papier.
Het werk van Escher is de laatste jaren 'zeer in trek'. Twee Amerikaanse verzamelaars in het bijzonder zetten alles op alles om de kunst in hun bezit te krijgen, waardoor de prijzen mondiaal stijgen. Eén werk is momenteel 1000 euro waard, de andere prenten worden getaxeerd op 40.000 euro en 60.000 euro.
Het werkje van Karel Appel dat onlangs werd ontdekt tijdens een opname van televisieprogramma Tussen Kunst & Kitsch, blijkt tussen de 20.000 en 25.000 euro waard. Dat werd woensdag in de uitzending van het programma bekendgemaakt.
Zeefdrukgaas: We raden aan een zeef tussen de 90T en 140T te gebruiken voor de zeefdruk. Neon kleuren moeten met een 90T zeefgaas afgedrukt worden.
Het is belangrijk dat de zeef niet aan daglicht wordt blootgesteld. Na ong.3-4 uur bij kamertemperatuur droogt de emulsie. Als je dit te lang vindt duren, kunt je de zeef met een föhn drogen.
Voor zeefdrukken kunnen vele verschillende materialen gebruikt worden bv. papier, karton, stof (bv. T-shirts), leer, plexiglas, metaal, hout en nog veel meer. Als een algemene regel geldt, hoe minder inkt op het materiaal moet worden afgedrukt, hoe fijner het gaas van het zeefdrukraam moet zijn.