De Gezondgids, een uitgave van de Consumentenbond, onderzocht het zoutgehalte en slecht (verzadigd) vet in elf merken leverworst en elf merken cervelaat. Uit de resultaten blijkt dat deze meest gegeten vleeswaren zo veel zout en verzadigd vet bevatten dat je die beter niet elke dag kunt eten.
Het zou zeer cholesterolrijk zijn, allerlei afvalstoffen en zelfs zware metalen bevatten, enz. De waarheid is iets ingewikkelder. Orgaanvlees bevat effectief veel cholesterol, soms tot drie keer zoveel als in ander vlees. Maar dit heeft veel minder effect op het cholesterolgehalte van het bloed dan verzadigd vet.
Leverworst is gezond als je maximaal 28 gram per dag binnen krijgt, wat uitkomt op ongeveer 1 belegde boterham per dag. Het is een bron van ijzers en vitaminen, maar ook van zout en vetten.
Goed om te weten: smeerworst en andere leverproducten bevatten veel vitamine A in zit. 'Veel vitamine A is schadelijk voor je gezondheid, zeker voor kinderen. Geef ze daarom geen smeerworst, of in elk geval niet vaker dan één keer per week. '
Er zit 16,5 gram vet in 1 voorgerecht (50 gram) paté, waarvan 5,7 gram verzadigd vet. Voor je hart en bloedvaten is het gezond om vooral producten te kiezen met veel onverzadigde vetten. Onverzadigd vet zit bijvoorbeeld in olie, halvarine, vloeibare bak- en braadproducten, avocado, noten en (vette) vis.
Magere, onbewerkte vleeswaren
Dan kunt u het best kiezen voor magere vleeswaren als achterham, kipfilet, rosbief , kalkoenfilet en runderrookvlees. Deze vleeswaren bevatten bovendien slechts ongeveer 20 kcal per portie. Vette vleeswaren bevatten 3 keer zoveel calorieën.
5x toch even wat anders
Toch kan je vleeswaren als ham, boterhamworst en kipfilet wel maximaal één keer per dag wel eten. Deze drie soorten vleeswaren zijn namelijk minder vet, alleen bevatten wel zout. Kaas bevat daarentegen veel vetten, dus ook hiervoor geldt niet te veel kaas als je gezond wil eten.
Het voedingscentrum adviseert daarom niet meer dan 2 keer per week een boterham te beleggen met smeerleverworst (tot 1 jaar), maximaal 3x per week tot 4 jaar. Vanaf 4 jaar mag het wel dagelijks (1).
Gezondheid
Zoet beleg zoals Unox Leverpastei mager 3 blikjes is niet geschikt als onderdeel van een gezonde dagelijkse voeding. Unox Leverpastei mager 3 blikjes kun je wel als extraatje eten. Het advies is om dat niet meer dan drie keer per week te doen.
Filet americain staat niet in de Schijf van Vijf; eet het dus niet te vaak. Kant-en-klare filet americain bestaat uit fijngemalen rauw vlees met een saus erdoor. Vooral in deze saus zitten vaak toevoegingen die niet gezond zijn, zoals zout of suiker. Filet americain kan soms veel verzadigd vet bevatten.
(Smeer)leverworst bevat veel vitamine A. Een teveel daarvan kan schadelijk zijn voor kinderen. Een te grote inname kan bijvoorbeeld leiden tot hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid en vermoeidheid. Bij kinderen jonger dan 4 jaar raden we daarom af om (smeer)leverworst en paté op de boterham te geven.
Het verschil tussen pâtés en leverworst is in feite niet zo groot. Pâtés bevat doorgaans een wat groter percentage lever; er zijn minder bindende grondstoffen (zoals zwoerd) in verwerkt en, afhankelijk van het type, meer toegevoegde en smaak verrijkende bestanddelen.
Maar als je makkelijk vocht vasthoud, vermijd deze voeding dan zoveel mogelijk, omdat door zoute voeding te de lever te veel vocht vasthoudt. Producten waar veel zout in zit: Vleeswaren. Kaas.
Goed nieuws voor de koffieleuten onder ons: koffie blijkt goed voor de lever. Een Amerikaanse studie laat zien dat mensen die veel koffie drinken, minder schadelijke eiwitten in hun lever hebben in vergelijking met de koffieonthouders. Dit geldt voor de koffie met én zonder cafeïne.
Rijk aan vitamines en mineralen, maar eet niet teveel
Ik eet daarom één plakje – 15 gram – runderlever per 3 dagen. En 2 gram runderlever bevat de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) van vitamine B12. Gelukkig bestaat voor vitamine B12 geen maximale dagelijkse hoeveelheid. Kippenlever is iets milder.
Ingrediënten: Varkensvet, varkenslever 24%, water, varkenscollageen, aardappelzetmeel, zout, zuurteregelaar E270, conserveermiddel E250, gelatine, aroma, specerijenextract, antioxidant E301, specerijen.
Lever-smeerworst of paté: het Voedingscentrum raadt af om je kind leverproducten zoals paté of smeerworst te geven. Niet alleen omdat er veel zout en verzadigd vet in zit, maar ook doordat er meer vitamine A in zit dan de aangeraden dagelijkse hoeveelheid voor kinderen.
Conclusie. Smeerkaas bevat relatief veel (verzadigd) vet. 'Gewone' kaas bevat relatief ook veel (verzadig) vet, maar ook eiwit en vitamines die belangrijk zijn voor ons lichaam. Ook bevat smeerkaas relatief veel zout en E-nummers.
Smeerleverworst voor de kinderen
Lever bevat namelijk heel veel vitamine A. Van deze vitamine mag je kind niet te veel binnenkrijgen, want dat kan schadelijk zijn. Kinderen in de leeftijd van 6 tot 12 maanden mogen niet meer dan één of twee boterhammen met smeerleverworst per week eten.
Bramen: door het grote aantal gezonde voedingsstoffen kunnen bramen worden gezien als het gezondste fruit! Bramen bevatten veel belangrijke vitamines (A, B1, B2, B6, B11, C en E) en mineralen (natrium, kalium, calcium, fosfor, ijzer, magnesium en koper).
Volkorenbrood is de meest gezonde keuze omdat het de meeste vezels en andere gunstige voedingsstoffen bevat. Brood wordt gemaakt van graan, meestal tarwe. Bij het maken van witbrood wordt alleen de kern van de graankorrel gebruikt. Voor volkorenmeel wordt de hele graankorrel vermalen.
Gemiddeld eten we namelijk zo'n 134 gram brood per dag. Dat staat gelijk aan 3,5 tot 4 sneetjes. Maar als je kijkt naar onderstaande tabel van het Voedingscentrum ligt dat toch echt op de ondergrens van het advies. Volwassen mannen hebben namelijk zo'n 6 tot 8 sneetjes brood per dag nodig en vrouwen zo'n 4 tot 5.