Leerdammer is sinds 1977 de merknaam van een Nederlandse kaassoort uit omgeving van de Utrechtse plaats Leerdam. Het merk is sinds 2002 eigendom van het Franse kaasbedrijf Le Groupe Bel dat in 2021 opging in Groupe Lactalis. Leerdammer kaas dateert uit het begin van de jaren 1970.
Hoe meer zuursel hoe meer gaten. Emmentaler, Maasdammer, Leerdammers en Tynjetaler hebben veel zuursel en dus veel gaten, Goudse kaas heeft minder zuursel en is dus minder luchtig. Het propionzuur zorgt daarnaast voor een iets scherpe, zoete smaak.
Leerdammer heeft een rijke kaashistorie en is de bekendste gatenkaas van Nederland. De smaak is mild, zoet en een beetje nootachtig. Kaas van Leerdammer is een kruising tussen Goudse (romig) en gatenkaas (mild, z... oet en nootachtig).
De melkzuurbacterie eet de melksuikers en laat daarbij kleine scheetjes. Al deze scheetgasbelletjes worden samen grote bellen. Als de wrongel langzaam een rijpe en stevige kaas wordt dan blijven die gasbellen steken. Je ziet ze pas als je de kaas doorsnijdt: allemaal gaten.
Analyses, uitgevoerd door een onafhankelijk geaccrediteerd instituut, hebben aangetoond dat in de meeste Leerdammer producten minder dan 0,01 gram lactose per 100 g kaas aanwezig is. De meeste Leerdammer-producten kunnen hierdoor worden beschouwd als lactose-vrij.
De kaas wordt geproduceerd in Schoonrewoerd nabij Leerdam en in Dalfsen (Overijssel), waar alle rechthoekige kazen worden geproduceerd die verwerkt worden in de voorverpakte kaas. Het stremsel van deze kaas is van vegetarische oorsprong.
Verzadigd vet in kaas
De meeste soorten oude kaas bevatten 48% vet of meer op de droge stof. Het meeste daarvan is verzadigd vet. Daarvan kun je beter niet te veel eten. Verzadigd vet kan namelijk de kans op hart-en vaatziekten vergroten.
Emmentaler is een kaas met grote onregelmatige gaten. Een emmentalerkaas weegt tussen 80 en 100 kilo. De kaas is stevig en soepel en heeft een zachtere smaak dan gruyère. De Franse gruyère heeft kleine gaatjes die gaan van de grootte van een erwt tot die van een kers.
Er zit 6 gram vet in 1 voor snee (20 gram) kaas, emmentaler, waarvan 3,9 gram verzadigd vet. Voor je hart en bloedvaten is het gezond om vooral producten te kiezen met veel onverzadigde vetten.
Stremsel is een stofje dat toegevoegd wordt bij de productie van kaas. Het zorgt ervoor dat een deel van de vloeibare melk verandert in een dikke massa: de kaas. Om precies te zijn, het stofje is een enzym dat ervoor zorgt dat de eiwitten in melk gaan 'stremmen', ofwel verdikken of klonteren.
Nederlandse 'harde' kaassoorten die geen lactose bevatten: Goudse, Maaslander, Maasdammer, Edammer, Kolummer, Texelaar, Leidse kaas en Friese Nagelkaas. een lactose-intolerantie vaak wel goed worden verdragen: Gruyere, Emmentaler, Parmesan, Danish Blue, Gorgonzola, Blue Stilton, Roquefort, Brie, Camembert.
Hoe wordt Emmentaler gemaakt? Het stremsel van deze kaas wordt gemaakt door verse Zwitserse melk te vermengen met stremsel. Het stremsel dat voor deze kaas wordt gebruikt bestaat uit de volgende natuurlijke bacteriën. Hierna wordt de kaas verwarmd tot ongeveer 52 graden Celsius.
"De minimale rijpingstijd voor AOP-kaas is 4 maanden.
Emmentaler is stevig en soepel en heeft een relatief milde smaak, terwijl Gruyère een meer smeltende en minder brokkelige textuur heeft, met een meer uitgesproken smaak. Hoewel geraspte kaas in de volksmond gewoonlijk Gruyère wordt genoemd, is het vaak eigenlijk Emmentaler, die zachter en veelzijdiger is.
De Emmentaler AOP is een rauwmelkse kaas. De melk is afkomstig van koeien die uitsluitend 's zomers gras grazen en 's winters met hooi worden gevoerd, omdat kuilvoer ten strengste verboden is. Voor één kilo kaas is ongeveer 12 liter melk nodig.
De meest verkochte kaas in Nederland. Jong Belegen Goudse kaas.
10+, 20+ of 30+ kaas met niet te veel zout (minder dan 2 gram zout per 100 gram kaas) staat samen met andere melkproducten in de Schijf van Vijf vanwege de positieve effecten op de gezondheid. Ook hüttenkäse en mozzarella en verse geitenkaas met niet te veel verzadigd vet staan in de Schijf van Vijf.
Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram. Bovendien bevat kaas vaak veel verzadigd vet, zeker de vette (48+) varianten en veel zout.
Aan volwassenen worden 300-450 gram melk(producten) en 40 gram kaas per dag geadviseerd. De aanbevolen hoeveelheid melkproducten is hoger voor tieners en 50-plussers vanwege hun hogere behoefte aan calcium.
Volgens voedingsdeskundige Celine Dejaeghere is mozzarella de gezondste optie. “Als je puur afgaat op de voedingswaarde kan je zeggen dat feta iets minder goed scoort dan mozzarella.” Die voedingswaarden zijn dan vooral de calorieën en het vetgehalte.
Helaas, kaas bevat ook veel (verzadigd) vet en zout. De volvette varianten staan dan ook niet in de bekende Schijf van Vijf. Beter is het om te kiezen voor 10+, 20+ en 30+ kazen. Het getal voor de + geeft aan hoeveel vet er in de zogenoemde 'droge stof' zit.
De smaak van Noord-Hollandse kaas
Noord- Holland kaas is van nature minder zout en de Noord-Hollandse Goudse kaas is ten opzichte van de gewone Goudse kaas romiger en voller op jonge leeftijd en intenser, zoeter en fruitiger van smaak naarmate de kaas op leeftijd raakt, zoals Beemster belegen.
Old Amsterdam is een merk voor Goudse kaas van Westland Kaasspecialiteiten B.V. uit Huizen. Het merk bestaat sinds 1985. De televisiereclames van de firma, waarbij in oude filmpjes de naam Old Amsterdam in het straatbeeld geplaatst is, moeten een sfeer rond het merk creëren van ouderwetse kwaliteit.
Waar komt Zaanlander vandaan? Dat wil de supermarkt niet vertellen. 'Alle kaas van het Albert Heijn eigen merk wordt met beste zorg gerijpt, versneden en verpakt door Bouter Cheese in Nederland', aldus een woordvoerster. 'Om die reden staat op de verpakking van de kaas dat de herkomst Nederland is.