In de engere betekenis (zoals in “kritiek geven”) bedoelt men er een afkeuring mee, hoewel kritiek in het algemeen zeker niet negatief hoeft te zijn. Wie aan kritiek doet, is een criticus/critica (hij of zij die die beargumenteerd beoordeelt, analyseert, interpreteert of observeert).
Kritiek is dus heel wat anders dan feedback. Feedback is er niet op gericht om iemand of iets te veranderen. Vaak wordt gesproken over het brengen van positieve kritiek. De praktijk leert echter dat kritiek uiten vaak op een negatieve manier gaat zelfs al zijn de bedoelingen erachter positief.
Wat is negatieve feedback? Negatieve feedback wordt vaak in een opwelling (emotie) gegeven en is in het algemeen vaag. Je gaat dit dan op je eigen manier interpreteren en daar wordt je dan boos of verdrietig over of klap je dicht.
Overkritisch: altijd kritiek en commentaar hebben.
Wat is een assertieve reactie op kritiek? Voorop staat dat je zo reageert dat je gevoel van eigenwaarde er niet door afneemt en er geen conflict ontstaat. Wat je daarom beter niet kunt doen: Heel defensief (verdedigend of afwerend) worden of zelfs agressief.
Omdat een HSP-er wel graag verbinding wil en ook gericht is op het hebben van harmonieuze relaties, geeft het horen van kritiek veel stress. Het zenuwstelsel van een HSP-er is gevoeliger voor de omgeving, daarom kan de intensiteit van kritiek ook zo overweldigend aanvoelen.
Er zijn bepaalde factoren die bepalen of kritiek ons in meer of mindere mate raakt. De kritiek die je krijgt versterkt en bevestigt je eigen twijfel of het negatieve beeld wat je over jezelf of je eigen kunnen hebt. Je hebt je best gedaan, je intentie is goed en dan krijg je negatieve feedback.
Jouw valkuil is dat je over-kritisch wordt of veroordelend. Dat je met jouw scherpe pen of tong de vloer aanveegt met jouw mening en zienswijze. Jouw valkuil kan zijn dat je pietluttig wordt, op alle slakken zout legt, spijkers op laag water zoekt, gaat muggenziften of dat je negatief kritisch wordt.
Wel zijn er een paar terugkerende signalen die je in de gaten kan houden. Volgens Kromwijk-Lub is een van de eerste tekenen van wegkwijnende liefde dat je je steeds meer aan elkaar gaat ergeren. Je gaat elkaar vermijden, in gesprekken wordt er kortaf gereageerd en er is minder interesse in elkaars leven.
Positieve, opbouwende kritiek noemen we ook wel constructieve kritiek. Het is het geven van een mening waarbij wij de ander willen helpen. De criticus die opbouwende kritiek levert, neemt een positieve houding aan. Hij geeft zijn mening met als doel de ander te stimuleren om zijn gedrag of prestatie te verbeteren.
In het kort is kritisch denken het vermogen om door logisch redeneren zelfstandig tot weloverwogen en beargumenteerde afwegingen, oordelen en beslissingen te komen. Je herkent iemand die kritisch denkt aan een sceptische houding zonder cynisch te zijn.
Feedback versus kritiek
Feedback is een terugkoppeling die je geeft aan een vriend of collega gebaseerd op zijn gedrag of prestatie. Met als doel om een ander inzicht te geven in zijn gedrag en dit mogelijk te veranderen. Met kritiek (of commentaar) geef je aan dat je iets niet goed vindt, je keurt iets af.
De betekenis van kritiek is 'cruciaal, doorslaggevend, beslissend, ernstig'. In combinatie met (succes)factoren is naast kritiek ook kritisch gangbaar. De Europese schuldencrisis komt deze week in een kritieke fase. Geopereerde keizerspinguïn in kritieke toestand.
Wat betekent het als de seks in een relatie afneemt of stopt? “Hoewel het in sommige gevallen zeker iets kan zeggen over de relatie, is het niet erg als een koppel weinig of geen seks heeft. Als het voor jou en je partner geen probleem is, dan is het ook écht geen probleem.
Wat is een toxische relatie? Een toxische relatie is een verbinding tussen twee personen die schadelijk is. Het is een vorm van een negatieve menselijke energieke besmetting. Dit betekent dat je iemand anders' energie met die van jou uitwisselt, en dat deze giftig voor jou is.
Uit onderzoek blijkt dat een huwelijk in de eerste tien jaar twee grote dieptepunten kent. De eerste dip komt in het vierde jaar en de tweede grote dip in – je raadt het al – jaar zeven. Bij de eerste grote problemen probeert een koppel er vaak alles aan te doen om de relatie te redden.
Wanneer je een hoog inlevingsvermogen hebt is het gevoelloos oordelen over een ander een echte allergie voor je. Ook is een hoge mate van onverschilligheid in dit geval een echte allergie voor je. Door zelfbescherming kun je in een allergie terecht komen waardoor je overprikkeld kunt raken.
Door liefdevol of begripvol te reageren, help je de ander én de situatie. Zoom uit, zie dat dit niet over jou gaat, kijk of je de ander kunt helpen en help daarmee jezelf. Moeilijk, we know, maar het proberen waard. Iemand doet jou niet 'iets aan'; iemand doet iets en jij neemt het aan.
Voor iedereen klaarstaan
Als iemand – naar jouw idee – boos, verdrietig, of teleurgesteld richting jou is, betekent dit dat je dit niet hebt volbracht en daarom betrek je het op jezelf. Het alles persoonlijk nemen komt dan vanuit je angst om niet goed voor anderen klaar te staan.
Je aangevallen voelen werkt vaak als een triggerpoint. De opmerking van de ander drukt op iets wat bij jou nog heel gevoelig ligt, wat je geen plek hebt gegeven of wat je niet hebt verwerkt. Voel je je aangevallen op een stuk wat bij jou nog niet verwerkt is? Wat je zelf moeilijk vindt om te aanvaarden?