Gebruik. Vooral in Nederland wordt de drank van oudsher op prijs gesteld, al loopt de populariteit wel wat terug. In Duitsland kent men karnemelk als "Buttermilch", maar wat smaak betreft lijkt het meer op andere soorten zure zuivel zoals het vettere Sauermilch.
Vroeger was karnemelk een bijproduct van de boterproductie. Tegenwoordig wordt karnemelk gemaakt door melkzuurbacteriën toe te voegen aan magere melk. Vervolgens wordt dit goed geroerd (karnen). De boterklonten die daardoor ontstaan, worden er afgeschept en dan blijft er karnemelk over.
Karnemelk, buttermilch en buttermilk
Ook in België kun je het vinden onder de naam botermelk. En in Amerika heet het buttermilk en wordt het gebruikt om onder andere pannenkoekjes mee te maken.
Karnemelk op de authentieke wijze bereid. Nadat de melk is aangezuurd wordt deze gekarnd zodat de boter los komt van de melk. De boter wordt van de melk geschept waarna de karnemelk over blijft. Door het karnen blijft er een zachte luchtige karnemelk over, een smaakmaker die iedereen geproefd moet hebben.
Boter werd vroeger gemaakt in een karnton. Door het rondslingeren van de melk ontstaat er boter en het restproduct is de karnemelk. Vandaar dus de naam. Ook de engelse benaming 'buttermilk' is dus heel logisch.
Goed voor de darmen
Bijvoorbeeld voor onze darmen. De melkzuurbacteriën die erin zitten zijn namelijk goed voor onze darmgezondheid. Ze worden langzaam opgenomen in de darmen en helpen ons voedsel te verteren. Heeft u zwaar getafeld of last van een opgeblazen gevoel, ook dan kan een glas karnemelk helpen.
Is karnemelk gezond bij afvallen? Karnemelk kan zeker gedronken worden tijdens het afvallen. Het bevat veel eiwitten en niet veel calorieën. Een glas karnemelk van 250ml bevat slechts 75 calorieën, maar wel 7,5 gram eiwit.
Weinig gezondheidsverschil tussen melk en karnemelk
Wel is karnemelk altijd vetarm. Omdat karnemelk van magere melk wordt gemaakt, zit er minder vet in dan in (half)volle melk. Daarom staat karnemelk als gezonde keuze aangemerkt in de Schijf van Vijf.
Kefir wordt na de fermentatie doorgeroerd en blijft dus een voller product, ca. 4% vet. Het is wat dikker dan karnemelk maar wel goed drinkbaar. Wel bevat kefir in vergelijking met karnemelk wat meer verschillende soorten melkzuurbacteriën en ook wat gisten waardoor het een lichte tinteling heeft.
Biologisch-dynamische karnemelk
Het ontstaat doordat de geconcentreerde melk geklopt (gekarnd) wordt, vandaar de naam karnemelk. Biologisch-dynamische karnemelk is de gezondste soort, omdat er geen suiker wordt toegevoegd in het proces.
In Duitsland heet karnemelk dan ook 'Buttermilch' en in het Engels wordt karnemelk 'Buttermilk' genoemd. Tegenwoordig wordt karnemelk gemaakt door het aanzuren van magere melk. Door magere melk aan te zuren met melkzuurbacteriën, wordt de lactose in de melk omgezet in melkzuur.
Door het schudden of mixen slaan de vetbolletjes in de room kapot en gaan ze samenklonteren. Na een paar minuten schudden of mixen scheidt de karnemelk zich af en zal je zien dat er een grote klomp boter in de karnemelk drijft.
Lidl biedt naast de Bio melk en karnemelk een ruime collectie producten aan.
Toegevoegd na 11 uur: De belangrijke stof in zuivel in het algemeen is calcium en de aanbevolen hoeveelheid daarvan die je nodig hebt,is dagelijks 900-1200 mg. Dit zijn 2-4 glazen melk (of yoghurt, karnemelk enz)en 1-2 sneetjes kaas.
Karnemelk is gezond én lekker
Zo zitten er alle essentiële aminozuren in die je lichaam nodig heeft. Het is ook een bron van calcium en vitamine B12 en B6. Bovendien zit er minder lactose in karnemelk dan in melk. Daardoor kunnen veel mensen die niet zo goed tegen melk kunnen, wel karnemelk verdragen.
Den Eelder boerenkarnemelk is al verschillende keren uitgeroepen tot de lekkerste karnemelk van Nederland. Wat hem zo bijzonder maakt? Dit komt doordat we de karnemelk nog op traditionele wijze karnen. Hierdoor is hij mooi vol en smaakt hij nog zoals vroeger, romig met een licht zuurtje.
Ayran is yoghurt op basis van gegiste geitemelk, aangelengd met water en aangevuld met wat zout. Het smaakt in de verte als karnemelk. Het wordt ook veel gedronken in alle Turkstalige landen, het Midden-Oosten en Bulgarije. De meeste ayran wordt verkocht in plastic bekertjes.
Surprise surprise, ayran bestaat dan ook uit water, zout en yoghurt. Je kan het vergelijken met de consistentie van een drinkyoghurt, maar dan ongezoet en met de smaak van bijvoorbeeld karnemelk of kefir. De yoghurt werkt als verkoelend element en werkt ook lekker verzachtend.
Kefir bevordert de stoelgang
Probiotica zoals die in kefir dragen bij aan een betere en gezonde balans van de bacteriën in de darmen. Als deze balans in orde is, heb je minder last van maag- en darmproblemen, zoals een problematische stoelgang of prikkelbare darm syndroom (PDS).
Goed voor je huid
Zo zou melkzuur uit karnemelk en andere gefermenteerde zuivelproducten kunnen helpen bij hyperpigmentatie, vlekjes en een verbrande huid. Verder zou het mogelijk een verzachtende en kalmerende werking hebben, waardoor het zou helpen bij eczeem en acne.
Sterker nog: producten als magere melk, halfvolle melk en karnemelk passen in een gezond voedingspatroon. Het eten en/of van melkproducten (zuivel) als yoghurt hangt samen met een lager risico op diabetes type 2 en darmkanker.
Melk geeft weliswaar verlichting van de pijn, maar veroorzaakt ook een verhoogde aanmaak van maagzuur. Een voeding die hoofdzakelijk bestaat uit melkproducten is dus geen oplossing, maar het is ook niet verstandig alle melkproducten te vermijden.
Alle zure zuivel is goed voor je. Dus van karnemelk tot kwark en kefir. Verschillende onderzoeken toonden ook al gunstige effecten aan van de consumptie van dit soort zuivel op je bloeddruk, de gezondheid van hart- en bloedvaten, maar ook op diabetes type 2 en insulineresistentie.
Karnen is het proces waarbij verzuurde room in beweging wordt gebracht waardoor de vetmembraantjes in de room breken. De vetdeeltjes klonteren samen en scheiden zich af van de karnemelk. Uit het vet wordt boter bereid.
Anders dan gewone melk schift karnemelk gegarandeerd bij verhitting. Vrijwel alle klassieke recepten gebruiken daarom bloem of gort als bindmiddel, wat heeft geleid tot klassieke maar ook beruchte toetjes als karnemelkse bloempap en gortepap.