Wat stel je vast bij een verslikking? Bij een ernstige verslikking heeft iemand direct jouw hulp nodig. Bij een lichte verslikking is het vaak al opgelost met een paar keer flink hoesten.
Bij ernstige verslikking geeft het slachtoffer aan benauwd te zijn. Hij grijpt mogelijk naar de keel, is in paniek, kan niet praten of hoorbaar hoesten en probeert wanhopig adem te halen, wat soms een gierend geluid geeft.
Een vreemd voorwerp kan een milde of ernstige luchtwegbelemmering veroorzaken. Een slachtoffer dat nog kan spreken, hoesten en ademen, heeft een milde luchtwegbelemmering. Een slachtoffer dat niet kan spreken, een verzwakkende hoest heeft, naar adem snakt of niet kan ademen, heeft een ernstige luchtwegbelemmering.
Bij een lichte verslikking kan het slachtoffer nog gewoon spreken, hoesten en ademen.Bij een ernstige verslikking kan hij dit allemaal niet. Vaak is er ook een piepende ademhaling hoorbaar en doet het slachtoffer tevergeefs pogingen om te kuchen.
Wat doe je bij verslikken en een niet reanimeren wens? Wanneer een bewoner of cliënt zich verslikt in voedsel dan moet je eerst proberen de belemmering van de luchtweg op te heffen. Dit doe je met stoten tussen de schouderbladen en als dat niet helpt via buikstoten.
Indien de persoon bewusteloos raakt dienen ogenblikkelijk hulpdiensten (ambulance) ingeschakeld te worden en met reanimatie te worden gestart met de controle van het bewustzijn en ademhaling; indien het vreemde voorwerp zichtbaar is, dient het meteen te worden verwijderd.
Als de buikstoten, oftewel de greep van Heimlich, niet werkt, wissel dan nogmaals de klappen tussen de schouderbladen af met de buikstoten. Als het slachtoffer het bewustzijn verliest, bel dan meteen 112. Start ook met reanimeren als het slachtoffer niet meer ademt.
Symptomen van eten in de longen zijn pijn of kramp rondom de borst met uitstraling naar de rug of keel. Daarnaast kan het doorgeslikte voedsel bijvoorbeeld weer omhoog komen na het eten of wanneer u gaat liggen. Er is dan sprake van een gevaar voor verslikking, wat ook 's nachts kan optreden.
Een mogelijk gevolg van verslikking is longontsteking. Als je niet genoeg kracht hebt om te hoesten kan er voedsel of speeksel in de longen achterblijven. Dit komt vooral bij ouderen of mensen met slikproblemen voor. Een longontsteking door verslikking heet ook wel aspiratie-pneumonie.
Wanneer voeding of speeksel in de longen komt en u onvoldoende kracht heeft om het voedsel uit de longen te hoesten, is er sprake van aspiratie. Dat kan gevaarlijk zijn. Wanneer er voeding of speeksel in de longen komt heeft u namelijk een grotere kans op het ontwikkelen van een longontsteking.
Bij een milde luchtwegbelemmering heeft het slachtoffer zich dus verslikt. Daardoor gaat hij hoesten en kunnen er tranen in de ogen komen. Het slachtoffer kan echter wel nog steeds ademen en praten. Als iemand niet of nauwelijks meer kan praten of hoesten, dan spreek je van een ernstige luchtwegbelemmering.
Toen Brodi nog geen drie maanden oud was, stikte hij bijna in zijn eigen reflux of speeksel. Bij reflux stroomt de maaginhoud – dus melk – terug in de slokdarm nadat een baby heeft gedronken. 'We hadden op dat moment kraamvisite over de vloer', vertelt Amanda over die dag.
Slikken en verslikken
Slikken doen we zeer vaak; zo'n 3000 keer per dag. Naast het doorslikken van eten en drinken, slikken we ons speeksel weg. Overdag doen we dit zo'n twee keer per minuut, 's nachts een keer per minuut.
De eerste 6 minuten zijn cruciaal. De overlevingskans bij een circulatiestilstand is het grootst wanneer iemand binnen 6 minuten ter plaatse is, start met reanimeren en eventueel een AED aansluit.
Draai het slachtoffer snel op de zij wanneer deze op de rug ligt en moet braken of bloedverlies uit de mond heeft. Is iemand overduidelijk zwanger? Draai het slachtoffer dan bij voorkeur op de linkerzij. Controleer continu het bewustzijn en de ademhaling.
Stille aspiratie.
Er treedt dan stille aspiratie op. Keelschrapen, kuchjes, ademnood en een natte of borrelige stem na het slikken kunnen signalen zijn van stille aspiratie.
Aspiratiepneumonie (verslikkingspneumonie)
Het komt vaak voor dat deeltjes uit de mond in de luchtwegen terechtkomen. Denk hierbij aan voedsel, vloeistoffen (drinken), braaksel of voorwerpen. Gewoonlijk worden deze deeltjes weer door de normale afweermechanismen verwijderd, bijvoorbeeld hoesten.
Bij het verslikken van vast voedsel probeert u het met de hand te verwijderen uit de keel. Probeer met één of twee vingers met een 'lepelende' beweging het voorwerp te pakken. Wanneer het slachtoffer niet hoest, probeer dan met vijf slagen tussen de schouderbladen het voorwerp los te laten schieten.
Om het voorwerp eruit te krijgen moet je je vuist en je hand in je middenrif duwen.Gebruik hierbij een snelle j-vormige beweging, naar binnen en dan omhoog en herhaal dit meerdere keren. Lukt dit niet? Oefen dan meer kracht uit door gebruik te maken van een stoel, tafel of een aanrecht.
Probeer rustig te blijven en waarschuw bij een dreigende verstikking altijd een arts. Laat de cliënt niet alleen. Benoem wat je gaat doen. Wanneer een cliënt schrikt van een handeling of aanraking zal hij reflexmatig inademen waardoor de voedselbrok nog verder de keel in kan schieten.
Bij een verslikking blijft het kind volledig bij bewustzijn, het praat of huilt en hoest flink. Bij een verstikking vermindert het bewustzijn, kan het kind niet praten of goed hoesten en ziet deze steeds blauwer.
De beste manier om de luchtpijpen volledig te bekijken is d.m.v. een bronchoscopie. Dit is een flexibele camera die de arts inbrengt in de keel om de volledige luchtweg te filmen. Langs de flexibele kabel kan hij een klein tangetje inbrengen, waarmee hij indien nodig een stukje uit de luchtwegen kan halen.
Verslikken betekent dat er vloeistof of voedsel in de luchtpijp terechtkomt in plaats van in de slokdarm. Als het voedsel of de vloeistof daar blijft kan er een infectie ontstaan. Gewoonlijk krijgt iemand bij het verslikken een flinke hoestbui.
Je kind kan geen zuurstof meer aan, kan niet meer huilen of praten, voelt paniek, loopt rood of blauw aan. Als het lang duurt zal je kind bewusteloos raken. Een verstikking is een levensbedreigende situatie.